قدرتی که امید به ما می‌دهد

یکتا فراهانی /خبرنگار

داشتن هدف و چشم‌اندازی امیدوارانه حتی در سخت‌ترین شرایط هم می‌تواند زندگی انسان‌ها را معنا دار کند؛ ضمن اینکه با امید و آرزو می‌توان حال بهتری را هم تجربه کرد.
هم‌اکنون با توجه به اینکه ماه‌ها از شیوع بیماری کرونا گذشته و همه ما با بسیاری از جوانب و محدودیت‌های این بیماری آشنا شده‌ایم می‌توان گفت مهم‌ترین کلیدواژه شکست کرونا، داشتن امید به آینده و آرزوهایی برای ساختن هر چه بهتر آن است. البته بشر برای داشتن آرامش و برخورداری از شرایط مطلوب، نیاز به کنترل محیط پیرامون خود دارد. درواقع کنترل‌پذیری و قابل پیش‌بینی بودن شرایط بیرونی از مهم‌ترین عوامل برای مقابله با استرس و اضطراب به شمار می‌رود. اما با توجه به شیوع بیماری کرونا و شرایط اقتصادی ناپایدار این روزها، کنترل شرایط بیرونی کمتر شده و به این ترتیب میزان استرس و اضطراب هم افزایش یافته است؛ بنابراین مهم‌ترین کار در چنین شرایطی افزایش مقاومت ذهن و جسم است. با توجه به اینکه ترس و هیجانات مختلف بر عملکرد دستگاه عصبی و سیستم ایمنی بدن تأثیر‌گذار بوده، یافتن راهی برای افزایش توانمندی و مقابله با استرس فردی و جمعی بسیار مهم است. در این میان نیز داشتن امید و آرزو از مهم‌ترین موارد در توانمند شدن افراد برای ساختن آینده و تعیین هدف و قدرت اراده برای دستیابی به آنهاست.
البته امیدوار بودن به فردایی بهتر به‌معنای خوش‌بینی‌های غیرواقع‌بینانه نیست. می‌توان گفت امیدواری تنها درصورتی می‌تواند مؤثر واقع شود که با آگاهی و منطق همراه باشد. بنابراین بالا بردن میزان آگاهی در هر زمینه‌ای ازجمله مقابله با بیماری و شرایط استرس‌زای ناشی از آن، بسیار مؤثر است؛ ضمن اینکه فاجعه‌آمیز ندانستن شرایط و مدیریت استرس و اضطراب نیز فقط با داشتن اطلاعات کافی و کسب اطلاعات لازم در این خصوص حاصل خواهد شد. به این ترتیب، می‌توان به‌گونه‌ای واقع‌بینانه به آینده امیدوار بود و برای تغییر شرایط گام برداشت. فراموش نکنیم هر اتفاقی هرقدر هم که سخت باشد، پتانسیل آن را دارد تا بتوانیم از آن تجربه‌ای تازه کسب کنیم. شاید بتوان گفت مواجهه با کرونا هم تلنگری بود تا بشر با وجود تمام مشکلات زندگی بتواند بیشتر به ارزشمند بودن آن واقف شود. هم‌اکنون می‌توانیم با امیدواری بیشتر پیش به سوی آینده و تحقق آرزوهایمان گام برداریم؛ چون این کار آرامش بیشتری برای توانایی مواجهه با مشکلات به ما خواهد بخشید. بنابراین باید بتوانیم ریشه‌هایی از امید را در خود شناسایی کنیم. در این خصوص از لحاظ روانشناسی نیاز به پیش‌زمینه‌هایی مانند حس کنترل و تسلط بر ذهن و همچنین دنیایی که برای خود ساخته‌ایم، داریم. یافتن معنا برای هر اتفاقی نیز در این زمینه بسیار مهم و تأثیر‌گذار خواهد بود؛ ضمن اینکه درنظر گرفتن نفع جمعی به جای نفع شخصی هم موضوع مهم دیگری است که حتما باید به آن توجه داشته باشیم؛ یعنی باور اینکه همه ما می‌توانیم در چنین شرایطی بر چگونگی شکل گرفتن سرنوشت همدیگر تأثیر‌گذار باشیم؛ ضمن اینکه برخورداری از حمایت اجتماعی را هم می‌توان یکی از عوامل مهم برای امیدواری بیشتر به آینده دانست. ما می‌توانیم با آگاهی، امیدواری و رفتار متعهدانه، خودمان را در برابر بیماری کرونا ایمن کنیم. درواقع وقتی رفتار درستی را که منجر به کاهش بار و فشار بر کادر درمان برای پیشگیری از بیماری خواهد شد در پیش بگیریم، می‌توانیم بر اوضاع کنترل بیشتری داشته باشیم؛ موضوعی که پیش‌نیاز مهمی برای داشتن امید به آینده و تسلط بر شرایط است. درنظر گرفتن احساس تعلق به دیگران نیز از عوامل افزایش امیدواری است؛ زیرا باعث می‌شود علاوه بر اینکه فکر کنیم دیگران هم به فکر حفظ سلامت ما هستند و به ما می‌اندیشند خودمان هم احساس مسئولیت بیشتری نسبت به دیگران داشته باشیم؛ چیزی که در این شرایط، نیاز به برخوردار بودن از آن، بسیار ضروری است.