مرا از کار برکنار کنید

 فیلیپو گراندی ـ کمیسر عالی پناهندگان سازمان ملل متحد

امروز سالگرد تاسیس کمیساریای عالی پناهندگان سازمان ملل متحد است و این نهاد 70ساله می‌شود. برای سازمانی که در زمینه پناهندگان فعالیت دارد و قرار بود پس از 3سال فعالیتش به پایان برسد، هفتادمین سالگرد فعالیت چندان خوشایند نیست. به همین دلیل حال و هوای جشن گرفتن آن را نداریم. پس از جنگ جهانی دوم، یعنی زمانی که دنیای متلاشی‌شده، بازسازی را آغاز کرده بود، کمیساریای عالی پناهندگان وظیفه پیدا کردن سرپناه برای پناهندگان اروپا را داشت. در 14دسامبر1950 کمیساریا تاسیس شد اما قرار بود مأموریتش کوتاه‌مدت و غیرسیاسی باشد. اما تغییر نظام بین‌المللی باعث درگیری‌های جدیدی شد و در نتیجه تعداد پناهندگان افزایش یافت. مأموریت کمیساریا گسترده و گسترده‌تر شد. سال به سال، قاره به قاره، از کمیساریا درخواست می‌شد تا به مردمی که از جنگ گریخته‌‌اند، کمک کند.
سال گذشته مصادف بود با 4دهه بی‌جاشدگی مردم افغانستان. سال آینده یک‌دهه از آغاز درگیری‌ها در سوریه خواهد گذشت. طی هفت دهه گذشته، جهانی که قسم خورده بود تا دورانِ صلح را در پیش بگیرد، برعکس ثابت کرده که در به راه انداختن درگیری‌ها بسیار خوب عمل می‌کند، اما در پایان‌دادن آن‌ها چندان موفق نبوده است. همکاران کمیساریا در گذشته و حال، به تغییراتی که در زندگی افراد ایجاد کرده‌اند، به زندگی‌هایی که حفاظت کرد‌ه، تغییر داده‌ و نجات داده‌اند، افتخار می‌کنند. اما آرزوی آنها این است که کاش مجبور به انجام این کارها نبودند. اگر طرفین متخاصم در مورد آتش‌بس توافق کنند، اگر بی‌جاشدگان بتوانند در امنیت به وطن خود بازگردند، اگر دولت‌ها در تقسیم مسئولیت اسکان مجدد با هم سهیم می‌شدند، اگر کشورها به تعهدات خود براساس قوانین بین‌المللی درخصوص پناهجویان پایبند بودند، آنگاه ما در کمیساریا نگرانی کمتری داشتیم.
تقریباً یک سال پیش، تعداد کل پناهندگان، بی‌جاشدگان داخلی، آوارگان و افراد بدون تابعیت به یک درصد از جمعیت جهان رسید. با خودم می‌گویم چه درصدی برای ما غیرقابل‌قبول است: 2درصد، 5درصد یا بیشتر؟ چند نفر باید متحمل زیان و تحقیر بی‌جاشدگی شوند تا رهبران سیاسی به فکر حل ریشه این بحران‌ها بیفتند؟ بنابراین در هفتادمین سالگرد تاسیس کمیساریای عالی پناهندگان سازمان ملل متحد، چالش من برای جامعه جهانی این است: مرا از کار برکنار کنید. هدف خود را ساختن جهانی قرار دهید که در آن واقعاً نیازی به آژانس پناهندگان سازمان ملل نباشد زیرا در چنین دنیایی هیچ‌کس مجبور به فرار نیست. اشتباه برداشت نکنید؛ با توجه به شرایط موجود، کار ما حیاتی است، اما اگر شاهد سالگردهای بسیار بیشتری باشیم، تنها نتیجه گیری این است که جامعه جهانی شکست خورده است.