تناسب با انقلاب
سخنرانی علی حجتی کرمانی برای تئاتریها
مهرداد رهسپار
پنجمین جشنواره سراسری تئاتر فجر مانند هر سال از 12 تا 22بهمن برگزار میشود. از انقلاب، حتی تا همین سالی که در پیش است، مهمترین رویداد تئاتری در ایران، جشنواره فجر است. در سال1365 کیفیت آثار بهصحنهآمده، اجراها و نمایشنامههایی که به مناسبت جشنواره منتشر میشوند، تفاوت چندانی با دورههای پیشین ندارد. اما نکته مهم این سال سخنرانی علی حجتیکرمانی، از مبارزان باسابقه و نامآشنای انقلاب در حاشیه جلسه نقد و بررسی نمایشها در هتل هویزه است. علی حجتیکرمانی در سخنرانی خود نسل جدید هنرمندان تئاتر را به آشتی با نسل قدیم هنرمندان تئاتر دعوت میکند که هنوز در ایران ماندهاند. او در سخنرانی خود میگوید: «اصولا ما بعد از انقلاب، هنرمندان ما، چه هنرمندان گذشته ما، آنهایی که از قدیم همینطور آمدند در انقلاب و چه بچههایی که تازه میخواهند با هنر آشنا بشوند، هر کدام یک مسائلی دارند، مسائل خاص خودشان را دارند و یک مسائل مشترک هم هر دو دسته دارند. مسائلی که هنرمندان قدیمی دارند و میخواهند در جو انقلاب کاری بکنند یک جور مسئله است. البته من هنرمندان صدیقی را میگویم که در گذشته، در آن هوای مسموم به اضطرار استنشاق میکردند ولی اصیل بودند، جزو همین ملت بوند، مخلص بودند، پاک بودند و یا اگر احیانا یک سری آلودگیها داشتند، در آن جوهره وجودشان اثر نگذاشته که اینها را به آن صورت مسخ کرده باشد، چون درباره هنرمندان قدیم یک سری افراد مسخ شده داریم که جایی در انقلاب ندارند. اما آنهایی که ماندند، اینها مسلما یک جور تناسبی با انقلاب داشتند که یک مقدار انقلاب هم با اینها، بهنظر من، باید دست مهر و عطوفت به سرشان بکشد». حجتیکرمانی در ادامه سخنانش تأکید میکند: «این صحبت بهعنوان شخص خود من است؛ یعنی مسئولیتش بهعنوان من، بهعنوان فردی که کوچک شما هستم و اینجا صحبت میکنم. یعنی این حرفهای من هیچ نمودار آن سیاستهای کلی نظام نیست. عقیده شخصی است. البته وزارت ارشاد یک همچنین حالتی دارد، منتها گوشه و کنار گاهی یک گلایههایی هم میشود که این لازم بود من بهعنوان اشاره اینجا عرض کنم». حجتی کرمانی در ادامه سخنرانی خود رو به کسانی که آنها را «بچه های جدید» و «بچه حزباللهی» و «مخلص» خطاب میکند، از مسئولیتی دشوار حرفمیزند که باید در مقابل هنرمندان قبل از انقلاب در نظر داشت. او میگوید: «یک کار بسیار ظریف و هنرمندانهای است که اگر یک وقت اشتباه بشود، خدایی نکرده اگر دلی برنجد، یا نیروی یک هنری، یک خلاقیتی منکوب بشود، یک مسئولیت انسان دارد از نظر انسانی و الهی، در هر صورت این مسئله، مسئله هنرمندانی هست که از سابق برای ما ماندند».