دولت ترامپ، روی دور تند فروش تسلیحات

سمانه معظمی_خبرنگار


دولت دونالد ترامپ که امسال بیش از 175میلیارد دلار اسلحه به کشورهای دیگر فروخته، قصد دارد در چند هفته باقیمانده از عمر دولت خود و تا قبل از انتقال قدرت به جو بایدن، قراردادهای منعقد شده را به سرانجام برساند.
 بنا بر اعلام وزارت دفاع آمریکا، فروش تسلیحات نظامی از سوی این کشور در سال مالی2020، حدود 5میلیارد دلار نسبت به سال گذشته بیشتر بوده است. افزایش 2.8درصدی فروش اسلحه درحالی در سال پایانی دولت دونالد ترامپ رقم خورده که پافشاری او بر افزایش قراردادهای فروش سلاح همواره با مخالفت کنگره همراه بود. هرچند این طرح‌ها، رئیس‌جمهور آمریکا را به هدف رونق کارخانه‌های ساخت سلاح در کشورش نزدیک کرد.
به گزارش سایت خبری هیل، فروش‌ شرکتی اسلحه در آمریکا حدود 10میلیارد دلار نسبت به سال قبل افزایش دارد که به سیاست‌های اصلاحی در 5سال گذشته برمی‌گردد؛ ازجمله تغییر روند انتقال اسلحه که سال 2018به‌روز شد و فرمان جدید ترامپ در تابستان امسال که فروش اسلحه را به کشورهای دیگر آسان‌تر کرد. ترامپ 4‌ماه پیش در فرمانی این اجازه را به پنتاگون داد تا «رژیم کنترل فناوری موشکی» که یک قرارداد تسلیحاتی 33ساله است را دور بزند و سلاح‌ها و پهپادهای بیشتری را به کشورهایی که قبلا از خرید آنها منع شده بودند، بفروشد.
وزارت خارجه آمریکا به کنگره اعلام کرده که براساس این اصلاحات جدید، قصد دارد در چند هفته باقیمانده از دولت فعلی، وارد قرارداد فروش پهپادهای نظامی با امارات، عربستان سعودی و تایوان نیز شود.

قراردادهای جنجالی
فروش جنگنده‌های اف-35 به امارات: کاخ سفید اعلام کرده که قرارداد فروش جنگنده‌های اف-35 به امارات را پیش از آغاز به‌کار رسمی رئیس‌جمهور جدید آمریکا در 20ژانویه (اول بهمن) نهایی می‌کند.
قرارداد فروش جنگنده‌های پیشرفته اف-35 بخشی از یک بسته بزرگ‌تر به ارزش 23.3میلیارد دلار است که وزارت خارجه آمریکا‌ ماه گذشته آن‌را تأیید کرد. براساس این قرارداد، 50جنگنده اف-35 به‌ارزش 10.4میلیارد دلار، 18پهپاد MQ-9Bs به‌ارزش 2.97میلیارد دلار و 10میلیارد دلار موشک هوا به هوا و هوا به زمین به امارات فروخته می‌شود.
بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی نیز به‌دنبال عادی‌سازی روابط این رژیم با امارات، به‌صورت ضمنی با فروش اف-35 به ابوظبی موافقت کرده است. او مهم‌ترین مخالف این قرارداد بود. البته گفته می‌شود که نتانیاهو به شرط دریافت سیستم‌های پیشرفته‌تر نصب شده روی جنگنده‌های اف-5 از آمریکا، با فروش مدل پایین‌تر این جنگنده‌ها با امارات موافقت کرده است.
برخی تحلیلگران معتقدند؛ دولت بایدن با فروش تسلیحات به امارات مخالف است و درصورت استقرار دولت جدید، این قرارداد با مشکلاتی روبه‌رو خواهد شد. آنتونی بلینکن، نامزد بایدن برای تصدی پست وزارت خارجه آمریکا،‌ ماه گذشته به رویترز گفت: «این موضوع را باید خیلی به دقت بررسی کنیم و مطمئن شویم که برتری نظامی اسرائیل در منطقه حفظ می‌شود.»
فروش 100سیستم دفاعی به تایوان: وزارت خارجه آمریکا چند هفته پیش اعلام کرد که با فروش 100سیستم پدافند ساحلی ساخت بوئینگ به تایوان به ارزش 2.37میلیارد دلار موافقت کرده است. این وزارتخانه چند روز پیش از آن نیز فروش 3سامانه تسلیحاتی دیگر شامل حسگر، موشک‌ و توپخانه به ارزش بیش از 1.8میلیارد دلار را به تایوان تأیید کرده بود.
این خبر، واکنش تند پکن را به‌دنبال داشته است؛ به‌طوری که سخنگوی وزارت خارجه چین اعلام کرد که این کشور، شرکت‌های آمریکایی دخیل در فروش تسلیحات به تایوان را تحریم خواهد کرد.
 مورگان اورتگوس، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا نیز در پاسخ، اقدامات تلافی‌جویانه پکن علیه واشنگتن و شرکت‌های خارجی را به‌دلیل حمایت از حق قانونی تایوان برای برخورداری از تجهیزات دفاعی، محکوم کرد. تایوان نیز ضمن تقدیر از حمایت‌های آمریکا، اعلام کرد که در تقابل با قدرت‌افروزی‌های چین در منطقه، به توانمندسازی و مدرن‌سازی سیستم‌های دفاعی و توانایی‌های نظامی خود ادامه می‌دهد.
رویترز نوشته است؛ این اقدام آمریکا در واکنش به تلاش چین برای دخالت در انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا و نگرانی‌ها از تقابل پکن و تایوان انجام شده است. چین، تایوان را بخشی از قلمرو خود می‌داند و رئیس‌جمهور این کشور وعده داده که حتی با توسل به زور، تایوان را تحت حاکمیت خود درمی‌آورد.
قرارداد 350میلیون دلاری با عربستان: دولت آمریکا به تازگی اعلام کرده که قصد دارد 1.55میلیارد دلار تجهیزات نظامی به 6کشور خارجی کره‌جنوبی، عربستان سعودی، برزیل، کرواسی، لبنان و کانادا بفروشد.
با اینکه سهم عربستان سعودی از این قرارداد، 350میلیون دلار است، اما مجله دیفنس نیوز در تحلیلی نوشت که در بین این 6کشور، «خاص‌ترین» معامله آمریکا با سعودی‌هاست. این بودجه قرار است به سازمان آمریکایی «آموزش نظامی عربستان» که در ریاض مستقر است، با هدف تامین حقوق نیروها، هزینه‌های اجرایی، لجستیکی و مالیاتی و همچنین انتقال این سازمان به محل جدیدی در عربستان، تزریق شود. 330نیروی آمریکایی در این سازمان به نظامی‌های ریاض، خدمات آموزشی ارائه می‌دهند. آمریکا این ماموریت را یک «همکاری و حمایت امنیتی ویژه» از عربستان به‌عنوان یکی از خریداران مهم و عمده اسلحه از این کشور توصیف کرده است.
ترامپ سال گذشته اعلام کرده بود که 8میلیارد دلار سلاح به عربستان و امارات می‌فروشد. هرچند کنگره به‌دلیل کشتار غیرنظامیان در یمن و قتل جمال خاشقجی با فروش تجهیزات نظامی به عربستان مخالفت کرد.
طرح اخیر نیز برای اجرا به چراغ سبز قانونگذاران آمریکا نیاز دارد. همانطور که آژانس همکاری امنیت دفاعی این کشور اعلام کرده، وزارت خارجه آمریکا فعلا امکان فروش این تجهیزات را به 6کشور یادشده تأیید کرده، اما این تضمینی برای اجرای آن نیست و بعد از تأیید کنگره، چانه‌زنی‌ها بر سر قیمت و میزان فروش آغاز می‌شود.