پاداش برای  مراقبت از سالمندان

سمیرا رحیمی_روزنامه نگار

همه‌گیری کرونا ناامنی و ترس فراگیری را برای جوامع بشری به ارمغان آورده است؛ به‌ویژه برای بخش سالمند جهان. اتکای زندگی سالمندان بر ارتباطات اجتماعی بیشتر از دیگر گروه‌های سنی است و اکنون نیاز به حفظ این روابط بیشتر از قبل است. سالمندان ممکن است گاهی برای انجام فعالیت‌های روزانه به کمک نیاز داشته باشند و معمولا نیاز دارند افرادی دور و برشان باشند. در چنین شرایطی و با حضور همه‌گیری کرونا و اجرای قرنطینه‌های گسترده در سطوح ملی در کشورهای مختلف، سالمندان احساس جداافتادگی و انزوای بیشتری خواهند داشت. علاوه بر این انزوا، سالمندان در گروه پرخطر ابتلا به کرونا هم قرار دارند زیرا ممکن است بیشتر از دیگران درگیر بیماری‌های مزمن باشند و سیستم ایمنی آنها ممکن است برای مبارزه با بیماری، عفونت و ویروس دشواری‌های بیشتری را تجربه کند و این وضعیت استرس و نگرانی احتمال ابتلا به کرونا را هم در میان آنها افزایش می‌دهد. آغاز همه‌گیری کرونا برای تمامی دولت‌ها به اندازه‌ای شوکه‌کننده و غافلگیرکننده بود که از ابتدا برای مدیریت بحران پیش‌آمده برنامه جامعی در دست نداشته باشند. تمرکز اصلی دولت‌ها از ابتدا بر شناسایی بحران و واکنش سریع نسبت به شیوع لحظه به لحظه ویروس میان شهروندان بود. به مرور زمان توجه مقامات در کشورهای مختلف نسبت به حمایت از گروه‌های خاص جامعه در برابر وضعیتی که همه‌گیری کووید-19ایجاد کرده بود، جلب شد و طرح دستورالعمل‌هایی برای پشتیبانی از این گروه‌ها که سالمندان هم بخشی از این گروه بودند، آغاز شد.

اولین قدم، ‌تامین مالی
دولت‌ها، صرف‌نظر از میزان موفقیتشان در کنترل همه‌گیری، طرح‌ها و برنامه‌های حمایتی را به‌منظور کمک به افراد و گروه‌های خاص ارائه و اجرا کردند تا از میزان اضطراب و استرس افرادی مانند سالمندان که کمتر از افراد معمولی جامعه امکان حفظ ارتباط یا تامین نیازهای خود را دارند بکاهند. بیشتر این طرح‌ها و برنامه‌ها، شامل کمک‌هزینه‌های مالی به مراکز نگهداری از سالمندان یا ارائه خدمات ویژه به سالمندان مستقل یا پرستارانی که از سالمندان نگهداری می‌کنند بوده است. به‌عنوان مثال در آلمان برای پرستارانی که در مراکز نگهداری از سالمندان فعالیت دارند و یا از سالمندی در خانه‌اش نگهداری می‌کنند، پاداشی تا سقف 1500یورو درنظر گرفته شده است که متناسب با دشواری کار پرداخت می‌شود. دولت سوئد هم به‌منظور رفع مشکل انزوای سالمندان در دوران قرنطینه، مبلغ 30میلیون کرون را به اجرای راه‌حل‌های فناورانه، ‌مانند آموزش استفاده از تجهیزات دیجیتال و الکترونیک به سالمندان برای حفظ ارتباط صوتی یا تصویری با عزیزانشان، در اختیار شهرداری‌های خود قرار داده است. این کشور همچنین روزانه 804کرون به افرادی که در گروه‌های پرخطر ابتلا به کووید-19قرار دارند و به اعضای خانواده‌های آنها پرداخت می‌کند. همچنین دولت بریتانیا برای نگهداری بهتر و دقیق‌تر از سالمندان در دوران کرونا بودجه‌ای 1.6میلیارد پوندی را در اختیار دولت‌های محلی قرار داده‌است تا برنامه ویژه نگهداری از سالمندان دولت بریتانیا را به اجرا بگذارند.

قدم دوم، پشتیبانی عاطفی
کشورهای مختلف جهان همچنین به‌منظور پشتیبانی عاطفی و روانی متناسب با نوع جوامعی که با آنها سر و کار داشتند، طرح‌ها و برنامه‌های مختلفی را به اجرا گذاشتند؛ برنامه ویژه جوامعی با سطح فناوری محدود یا پایین، رویکرد‌های فناورانه، اجرای مدل‌های هماهنگ‌کننده مراکز نگهداری از سالمندان و اجرای سیاست‌های حمایتی ملی برای کاهش انزوای سالمندان. چندین کشور اروپایی برنامه‌هایی را برای حفظ ارتباط تلفنی با سالمندان خود سازماندهی کردند. برای مثال مؤسسه «فرندز آف الدری» در فنلاند برنامه‌ای را برای تماس تلفنی منظم میان افراد سالخورده سازماندهی کرد و افرادی را برای انجام داوطلبانه این کار آموزش داد. برنامه‌ای مشابه در کانادا با نام تماس تلفنی دوستانه توسط صلیب‌سرخ به اجرا گذاشته شد. در این برنامه، سالمندان به تعدادی داوطلب معرفی می‌شوند تا برای احوالپرسی هفتگی با آنها تماس تلفنی بگیرد. مرکز سالمندان آلبرتا در کانادا هم در طرحی مشابه برنامه‌های تفریحی تلفنی، برنامه‌های سلامت و بهداشت تلفنی و تماس‌های دوستانه تلفنی با سالمندان را به اجرا گذاشته است. در برنامه‌ای دیگر در استرالیا خطوط ویژه تلفنی و خدمات گفت‌وگوی آنلاین را برای هرفردی که احساس تنهایی کند، فارغ از سن و سال افراد، فراهم کرده است. در این طرح، داوطلبان آموزش‌دیده بلافاصله و بدون هیچ تأخیری به تماس‌های تلفنی افراد پاسخ می‌دهند. در هلند پرستاران در قالب برنامه‌ای ویژه سالمندان، با دسترسی به تمامی اطلاعات درمانی و دارویی این افراد، درصورتی که دریابند سالمندان از احساس تنهایی در رنج هستند، با ایجاد گروهی از داوطلبان و مددکاران میزان تعاملات اجتماعی آنها را افزایش می‌دهند.

راه‌حل‌های فناورانه 
علاوه بر شرکت‌ها و مؤسساتی که در بسیاری از کشورها خدمات آموزش استفاده از گوشی‌های هوشمند و فناوری‌های آنلاین را به سالمندان ارائه می‌دهند، دولت‌ها از فناوری‌های مختلف برای حفظ ارتباط و پشتیبانی از سالمندان به خوبی استفاده کرده‌اند. شرکتی نروژی به نام نو آیزولیشن رایانه‌ای تک کلیدی را ویژه افرادی که تبحری در استفاده از گوشی‌های هوشمند یا رایانه ندارند، طراحی کرده است که با اتصال به اینترنت و برق می‌تواند عکس‌های دریافتی را پخش کند، دریافت یا ارسال پیام داشته باشد و یا تماس ویدئویی برقرار کند. این وسیله درحال حاضر در 8کشور اروپایی در اختیار سالمندان قرار گرفته است. دولت بریتانیا، تنها دولت جهان که به‌منظور مقابله با بحران تنهایی در جامعه، «وزیر تنهایی» دارد، با همکاری با شرکت‌های فناوری تلاش کرده تا از بخش منزوی‌تر و در معرض خطر جامعه خود، به‌ویژه سالمندان پشتیبانی احساسی و عاطفی داشته باشد. برای مثال شرکت فیسبوک در بریتانیا بیش از 2هزار ابزار تماس ویدئویی را به‌صورت رایگان در اختیار بیمارستان‌ها، خانه‌های سالمندان و دیگر مراکز نگهداری قرار داده است. همچنین اپلیکیشنی به نام گود ساماریتن ارائه شده است تا داوطلبان به کمک آن بتوانند به افراد سالمند و دیگر قشرهای نیازمند جامعه غذا و دارو برسانند، آنها را تا محل قرارهایشان برسانند و درصورت احساس تنهایی با آنها مکالمه تلفنی یا تصویری برقرار کنند.