شهری
سبز کم‌آب
فضای سبز شهر همدان فقط با آب غیرآشامیدنی آبیاری می‌شود
حمید نصرتی‌قانعی| همدان- خبرنگار:
شهرداری همدان افزایش فضای سبز را با کاهش سطح چمن، کاشت گونه‌های دائمی کم‌آب‌بر، استفاده از سامانه‌های نوین آبیاری و بهره‌مندی از پساب تصفیه‌خانه فاضلاب در برنامه دارد.
روش‌های سنتی
یکی از شهروندان همدانی درباره آبیاری فضای سبز می‌گوید: مسئولان همیشه از کمبود آب می‌گویند اما می‌بینیم که ماموران شهرداری هنگام آبیاری چمن‌ها و گل‌های معابر آب زیادی مصرف می‌کنند.
رضا میری اضافه می‌کند: این روزها در کلانشهرهایی مثل تهران از سامانه‌های آبیاری قطره‌ای استفاده می‌شود اما هنوز در شهر همدان روش‌های سنتی برای آبیاری فضای سبز رواج دارد.
620 هکتار فضای سبز
سرپرست معاونت خدمات شهری و سازمان سیما و منظر و فضای سبز شهرداری همدان در پاسخ به این سوال که با توجه به کمبود بارش‌ها در سال جاری آیا برنامه‌ای برای مدیریت منابع آب فضای سبز شهری دارید، می‌گوید: توسعه فضای سبز با ایجاد پارک جنگلی 420 هکتاری نزدیک سد اکباتان و همچنین کاشت گونه‌های دائمی درخت و درختچه همچنان در دستور کار است. سعی می‌کنیم سطح چمن شهری را که آب بیشتری نسبت به سایر گونه‌ها مصرف می‌کند، مدیریت کرده و کاهش دهیم تا مشکلی برای تامین آب 620 هکتار فضای سبز فعلی و فضای سبز جدیدی که برای هر منطقه در دستور کار داریم، نداشته باشیم. وحید علی‌ضمیر می‌افزاید: هر مترمربع چمن کاشته شده در فضای شهری حدود 8 لیتر آب مصرف می‌کند.
استفاده از آب قنات
علی‌ضمیر می‌گوید: امکان تامین آب فضای سبز شهری همدان را از پساب تصفیه‌خانه فاضلاب شهری و قنات‌های موجود بررسی می‌کنیم. در سال‌های قبل برخی از مسیر‌های قنات را شناسایی کردیم و استفاده از آب این منابع آبی را در دستور کار قرار دادیم. با اشاره به اینکه کاشت گونه‌های گیاهی کم‌آب‌بر دائمی مانند سال‌های قبل انجام می‌شود، می‌افزاید: طبق قوانین موجود، شهرداری‌ها اجازه استفاده از پساب تصفیه‌خانه‌‌های فاضلاب را دارند و شرکت‌های آب هم باید برای اختصاص این منابع به شهرداری‌ها کمک کنند. برای اینکه آب قنات‌ها مشکلی برای فضای سبز شهری ایجاد نکند باید منشا و مسیر قنات را مشخص کنیم که اقدام لازم را با همکاری بخش مرتبط در شهرداری انجام می‌دهیم.
نحوه آبیاری فضای سبز
حسین سرسالاری، کارشناس کشاورزی، می‌گوید: برای آبیاری فضاهای سبزی مانند گل و گیاه و چمن ابتدا باید زمان آبیاری درست انتخاب شود، یعنی 2 ساعت قبل از طلوع خورشید یا یک ساعت پس از آن. از طرفی اینکه آبیاری در چه فصلی انجام می‌شود، محل فضای سبز کجاست، میزان فضای سبز، نوع گیاه و … بسیار مهم است حتی نمی‌توان همه نوع چمنی را به یک شیوه آب داد. وی معتقد است بهترین راه برای استفاده بهینه از آب در فضای چمن‌کاری شده بلوارها آبیاری در زمان تاریکی هواست. این کارشناس کشاورزی می‌افزاید: وقتی که در ساعت‌های روز به گیاهی مثل چمن آب می‌دهیم، قطرات آب روی برگ‌های چمن یا سایر گیاهان مانند ذره‌بین عمل می‌کند و قبل از تبخیر، نور خورشید را با چند برابر قدرت به برگ می‌تاباند و زمینه سوختن آن را فراهم می‌کند.
سرسالاری می‌گوید: اینکه به چمن آب می‌دهیم بعد خودمان روی آن راه می‌رویم درست نیست. بهتر این است در زمان طراحی رفیوژ و فضای سبز مسیری را تعریف کرده و آن را اجرا کنیم مثلا با گذاشتن موزاییک در هر نیم متر از فضای سبز، نقطه گام‌گذاشتن باغبان را مشخص کنیم. این اقدام هم به نوعی زیباسازی و هم حفظ چمن محسوب می‌شود.
این کارشناس کشاورزی اضافه می‌کند: امیدوارم شهرداری و سایر دستگاه‌‌ها وقتی می‌خواهند کاری را برون‌سپاری کنند، علاوه بر توجه به مبلغ به تخصص مدیران و مسئولان شرکت پیمانکاری نیز نیم‌نگاهی داشته باشند.
سامانه آبیاری تحت فشار
وی اظهار می‌کند: در سال‌های قبل برای کاهش مصرف آب فضای سبز و مدیریت مناسب آن حدود 40 درصد فضای سبز شهری را به سامانه آبیاری تحت فشار مجهز کردیم. در سال جاری هم به ترتیب برای مدیریت مناطق 2، 3، یک و 4 پیشنهاد اجرای سامانه آبیاری تحت فشار حدود 4 هزار مترمربع، 6 هزار مترمربع، 4 هزار مترمربع و 2 هزار مترمربع در دستور کار است. با اجرای این سامانه‌ها 60 درصد از سطح فضای سبز شهری با سامانه تحت فشار قطره‌ای، نشتی و بارانی آبیاری می‌شود و راندمان آبیاری فضای سبز شهری افزایش می‌یابد که موجب کاهش مصرف آب هم می‌شود.
علی‌ضمیر اضافه می‌کند: در سال‌های قبل تلاش گسترده‌ای برای جدا‌سازی آب فضای سبز از آب شرب شهری انجام دادیم و می‌توان گفت اکنون فضای سبز شهری بدون آب شرب آبیاری می‌شود. هر کجا که امکان داشته باشد سامانه آبیاری نوین را اجرا می‌کنیم به خصوص در رفیوژ‌های وسط معابر تا هم ترافیک معبر کاهش یابد و هم اینکه جان نیرو‌های فضای سبز موقع آبیاری با تانکر به خطر نیفتد. همچنین ساعت آبیاری در فصل گرم را طوری طراحی کرده‌ایم که مصرف آب به حداقل ممکن برسد و تبخیر کمتری در محیط فضای سبز داشته باشد.
در همینه زمینه :