شعر
ترانه بزرگ‌ترین آرزو
شعر احمد شاملو در میانه دهه 50، بیش از شعر همه شاعران این سال‌ها رنگ و بوی سیاسی دارد. او در اغلب اشعارش از همه عناصر و نماد‌ها استفاده می‌کند تا پیام روشن و صریح سیاسی خود را در شعرش به مخاطب برساند. در شعر« ترانه بزرگ‌ترین آرزو» که یکی از معروف‌ترین اشعار این دوره شاملوست شاعر بیانیه شعری خود را صریح ترین بیان ممکن در خفقان آن سال‌ها صادر می‌کند و آزادی را از دریچه‌های آن آرزو می‌کند.
آه اگر آزادی سرودی می‌خواند
کوچک
همچون گلوگاهِ پرنده‌یی،
هیچ‌کجا دیواری فروریخته بر جای نمی‌ماند.
سالیانِ بسیار نمی‌بایست
دریافتن را
که هر ویرانه نشانی از غیابِ انسانی‌ست
که حضورِ انسان
آبادانی‌ست.
همچون زخمی
همه عُمر
خونابه
چکنده
همچون زخمی
همه عُمر
به دردی خشک تپنده، به نعره‌یی
چشم بر جهان گشوده
به نفرتی
از خود شونده، ــ
غیابِ بزرگ چنین بود
سرگذشتِ ویرانه چنین بود.
آه اگر آزادی سرودی می‌خواند
کوچک
کوچک‌تر حتی
از گلوگاهِ یکی پرنده!
دیِ ۱۳۵۵ـ رم
در همینه زمینه :
دغدغه
جهان نما