آغاز ترخیص کالاهای اساسی از گمرک

تنگناهای تامین و تخصیص ارز، همزمان زمینه انبار مواداولیه، کالاهای اساسی و اقلام مصرفی را در گمرک و همچنین کمبود و گرانی در بازار خرده‌فروشی را فراهم کرد، اما با مصوبه ستاد هماهنگی دولت، روند ترخیص این کالاها در 2هفته اخیر سرعت گرفته و مسئولان تنظیم بازار از رشد عرضه و کاهش قیمت برخی اقلام کالایی خبر می‌دهند.
به گزارش همشهری، انبار برخی اقلام وارداتی در گمرک، در سطح خرده‌فروشی، موجب کمبود و گرانی برخی کالاهای اساسی نظیر گوشت قرمز، مرغ و تخم‌مرغ و حتی برخی محصولات سلولزی مانند پوشک بچه شد، اما پس از آنکه ستاد هماهنگی دولت بر حل موضوع تأکید کرد، ستاد تنظیم بازار در نشستی ویژه با اتخاذ سازوکارهایی مانند فراهم‌شدن امکان ترخیص کالاهای اساسی دارای قبض انبار بدون الزام به کد رهگیری از گمرکات کشور، تسهیل ترخیص کالاهای مانده در گمرک را در دستور کار قرار داد. این اقدامات، تاکنون زمینه افزایش آمارهای ترخیص کالاهای اساسی و نهاده‌های تولید از برنج و روغن خام‌ گرفته تا نهاده‌های تولید دام و طیور مانند کنجاله سویا و ذرت را فراهم کرده و اکنون مسئولان وعده ارزانی برخی کالاهای اساسی با تامین مواداولیه و نهاده‌های تولید کالاهای اساسی و حتی محصولات صنعتی مانند محصولات سلولزی تا چند روز آینده را می‌دهند.

واردات ۷. ۱‌میلیارد دلاری 
بنابر آمارهای رسمی گمرک ایران از ابتدای امسال تا 18آبان‌ 8.14 میلیون تن کالای اساسی به ارزش ۷. ۱‌میلیارد دلار کالاهای اساسی وارد گمرک شده که نسبت به‌مدت مشابه سال گذشته ۲۷‌درصد کاهش داشته است. ارز مورد نیاز برای کالاهای وارداتی، تنها برای برخی کالاهای اساسی طبقه‌بندی‌شده در ۲۵‌گروه کالایی از جمله ذرت، دانه‌های روغنی، جو، روغن خام و بخشی از دارو و تجهیزات پزشکی با ارز ۴۲۰۰‌تومانی تامین و بقیه کالاها با ارز نیمایی وارد کشور می‌شود.

ترکیب کالاهای وارداتی به گمرک 
در بین کالاهای وارد شده به کشور، بیشترین حجم واردات به‌ترتیب به واردات ذرت با 1.166میلیون تن و ارزش 1.4میلیارد دلار، دارو و تجهیزات و ملزومات پزشکی ضروری به ارزش ۹۴۸میلیون دلار قرار دارد و بعد از این اقلام دانه‌های روغنی با 1.682میلیون دلار، گندم با 5.666میلیون دلار، سایر کالاها با 6.587میلیون دلار، برنج با 2.27میلیون دلار، گوشت قرمز سبک گرم 1.98میلیون دلار، گوشت قرمز سرد 2.175میلیون دلار، چای خشک 2.488میلیون دلار، روغن‌های خوراکی نیمه جامد و خام 8.353میلیون دلار، کنجاله سویا 6.108میلیون دلار، کودهای شیمیایی، 1.118میلیون دلار، خمیر کاغذ 3.2میلیون دلار، کاغذ روزنامه 7.122میلیون دلار، کاغذ چاپ و تحریر قرار دارد. همچنین 1.79میلیون دلار گوشت مرغ، 4.38میلیون دلار کره، 3.97میلیون دلار حبوبات، 2.64میلیون دلار انواع بذر، 3.288میلیون دلار جو، 6.333میلیون دلار شکر خام، 6.587میلیون دلار برنج، 7.40میلیون دلار داروهای دامی ضروری، 5.41میلیون دلار سموم تکنیکال شیمیایی، 6.151میلیون دلار لاستیک سنگین و ۲۶۱میلیون دلار ماشین‌آلات تولید‌کننده کالاهای اساسی وارد کشور شده است.
 بنابر آخرین گزارش‌های گمرک ایران، میزان موجودی کالاهای غیرکانتینری به 7میلیون و ۳۵۱‌هزار تن می‌رسد که 3میلیون و ۹۳۴‌هزار تن آن به کالاهای اساسی و مابقی به کالاهای غیراساسی اختصاص دارد که تا ۸۰‌درصد آن شامل مواداولیه و ماشین‌آلات خطوط تولید است. همچنین ۹۹‌هزار و ۲۹۴‌کانتینر (TEU) نیز در گمرک و بنادر موجود است که تعداد کانتینرهای پر وارداتی را به ۳۵‌هزار باکس رسانده است.

مصوبه ستاد ویژه تنظیم بازار
با ابلاغ مصوبه ستاد هماهنگی دولت به دستگاه‌های اجرایی برای تسهیل روند تخصیص ارز و ترخیص کالاهای مانده در گمرک ستاد تنظیم بازار نیز بر ترخیص کالاهای اساسی دارای قبض انبار بدون الزام به کد رهگیری خبر داد. براساس این مصوبه، گمرک باید تمام کالاهای اساسی، ضروری و مواداولیه مورد نیاز واحدهای تولیدی و دارای قبض انبار را با استفاده از ارز صادراتی، ارز متقاضی یا ارز تامین‌شده از بانک مرکزی بدون الزام به کد رهگیری ترخیص کند. همچنین گمرک مکلف شد تمام کالاهای اساسی فساد‌پذیر را با تشخیص و تأیید وزارتخانه مربوط ترخیص کند.
پیش‌تر برخی آمارها از انبار 8میلیون تن کالا در گمرک و بنادر در چند‌ماه گذشته حکایت داشت. گفته می‌شد از این میزان 3میلیون و ۵۰۰‌هزار تن به کالای اساسی و همین میزان کالای غیراساسی اختصاص داشته و ۸۰‌درصد این اقلام مربوط به نهادهای تولیدی و پروژه‌های راهبردی است. با اجرایی‌شدن مصوبات دولت، روح‌اله لطیفی، سخنگوی گمرک ایران اعلام کرد به شرط هماهنگی تمام دستگاه‌های مربوط در 2هفته آینده ۵۰ تا ۷۰درصد، معادل 4یا 5میلیون تن کالای اساسی و ضروری غیراساسی از گمرک ترخیص و به صاحبان آنها تحویل داده می‌شود.

رکوردشکنی ترخیص و خروج برنج‌های وارداتی 
معاون فنی گمرک ایران از ترخیص یک ‌میلیون تن انواع کالا از گمرک در اجرای مصوبات ستاد هماهنگی اقتصادی دولت خبر داد و گفت: از روز 19آبان‌ماه که دستورالعمل مصوبه ستاد هماهنگی اقتصادی دولت برای ترخیص کالاهای رسوبی ابلاغ شد تا روز 20آبان ظرف یک روز 1.1میلیون تن انواع کالا از گمرک ترخیص شد که خود رکوردی جالب توجه در گمرک به‌حساب می‌آید. مهرداد جمال‌ارونقی همچنین از حل‌شدن مشکل ترخیص برنج‌های رسوبی در گمرک خبر داد و افزود: با صدور مجوزهای سازمان استاندارد، محموله‌های رسوبی برنج نیز در حال ترخیص از گمرک است.

مکث
با ترخیص مواداولیه، پوشک ارزان می‌شود؟
پوشک بچه هم ازجمله محصولات سلولزی است که کمبود و افزایش شدید قیمت آن طی چند‌ماه اخیر، متقاضیان خرید این کالا را با مشکل مواجه کرده بود. اما اکنون مسئولان از ترخیص همه مواداولیه تولید این محصول از گمرک خبر می‌دهند البته مشخص نیست که این رشد تامین مواداولیه تا چه حد به افزایش عرضه و کاهش قیمت این محصول سلولزی در بازار خرده‌فروشی منجر خواهد شد. مدیرکل صنایع نساجی، پوشاک و سلولزی وزارت صنعت با بیان اینکه همه مواداولیه تولید پوشک از گمرک ترخیص شده و در چرخه تولید قرار گرفته، گفت: هیچ کمبودی در بازار پوشک وجود ندارد. به گفته او، در کشور برای تولید انواع پوشک 518هزار تن ظرفیت نصب‌شده وجود دارد. افسانه محرابی افزود: با توجه به شرایط اقتصادی سال‌جاری از قبیل افزایش نرخ ارز و در پی آن افزایش قیمت تمام‌شده کالاها و کاهش قدرت خرید، به‌طور کلی مصرف پوشک با کاهش 20درصدی مواجه شده است. بنابراین، تولیدکنندگان علاوه بر تأمین نیاز بازار، قادر به صادرات محصولات خود نیز بوده‌اند. همچنین حمایت‌های تعرفه‌ای مناسبی از تولید پوشک صورت‌گرفته و حقوق ورودی 32درصدی برای واردات مواداولیه آن تعیین شده است.