گزارش همشهری از هماهنگیهای نیروهای نظامی با دولت در مقابله با شیوع ویروس کرونا
آماده باش برای زمستان کرونا
حسن روحانی، رئیسجمهور در 2نشست اخیر ستاد ملی مقابله با کرونا نهادهای نظامی را به کمک طلبیده تا دولت را در اجرای دقیقتر پروتکلهای شدید بهداشتی یاری دهند. قرارگاه پشتیبانی که به ریاست وزیر کشور تشکیل شده، نمایندگانی از نیروهای مسلح را بهعنوان عضو خود دارد؛ قرارگاهی که بخشی از وظیفهاش در ایجاد ضمانت اجرایی برای مصوبات ستاد ملی کرونا تعریف میشود. دیروز رئیسجمهور با اشاره به در پیش بودن فصل سرما که مشکلات خاص خودش را برای مبارزه با کرونا دارد به قرارگاه مقابله با کرونا ماموریت داد «بررسیهای لازم را انجام دهد تا چنانچه نیاز به مقررات جدیدی برای رعایت در زمینه اجتماعات خانوادگی مورد نیاز بود، تهیه و به جلسه آینده ستاد ملی مقابله با کرونا ارائه شود» او با اشاره به اینکه هماکنون یکی از جدیترین مشکلات در زمینه اجرای دستورالعملهای بهداشتی اجتماعات و دورهمیهای خانوادگی بهویژه با شروع فصل سرماست، تصریح کرد: اجرای دقیقتر و شدیدتر پروتکلهای بهداشتی نیاز به تمهیدات خاصی دارد.
اجرای برخی تمهیدات و پروتکلهای شدیدتر بهداشتی همکاری و همیاری نیروهای مسلح را میطلبد؛ موضوعی که روز گذشته حسن روحانی هم از آن سخن به میان آورد و گفت: برای عبور از این شرایط، امروز دولت نیازمند حمایت همه ارگانهاست، نیروهای مسلح، هیئتها، مردم، بسیج، همه اینها باید پای کار بیایند همدیگر را کمک و یاری کنیم تا بتوانیم از این مسئله عبور کنیم.
شیوع کرونا در یک سال اخیر بیش از ۲ حادثه زلزله۹۶ کرمانشاه و سیل۹۸ استانهای گلستان، خوزستان و خرمآباد، همکاری نیروهای مسلح با دولت را طلبیده است. هم ابعاد جغرافیایی شیوع کرونا بیشتر از بلایای طبیعی بوده و همه استانهای کشور را درگیر خود کرده و هم قربانیان آن فراتر از حوادث مرگبار دیگر بودهاست. رهبر معظم انقلاب نیز در ۲بار دستور موکد خودشان نسبت به همکاری نیروهای مسلح با دولت، ظرفیتهای سپاه، ارتش و نیروی انتظامی در کنترل بیماری کرونا را مدنظر قرار دادند.
تشکیل قرارگاههای مختلف در نیروهای مسلح اقدام عملی و ملموس در چارچوب این ماموریت جدید بودند. کمیتههای تخصصی و قرارگاههای تابع قرارگاه اصلی در ستادکل نیروهای مسلح وظایف محولشده را همزمان در ارتش، سپاه، نیروی انتظامی و وزارت دفاع انجام میدهد.
اخیرا قرارگاه عملیاتی ستاد ملی مبارزه با کرونا نیز تشکیل شد و عبدالرضا رحمانی فضلی، وزیر کشور از سوی رئیسجمهور بهعنوان فرمانده آن انتخاب شد. نیروهای مسلح نیز عضو این قرارگاه عملیاتی هستند.
تجربه در مقابله با کرونا
اقدامات ستادکل نیروهای مسلح طی ماههای اخیر براساس درخواستها و شیوه عمل ستاد ملی کرونا بهروزرسانی شدهاند. تجربه مقابله با کرونا طی ماههای نخست شیوع با عفونتزدایی از شهرها و تجهیز خودروهای ویژه در سطح شهرها و معابر آغاز شدند. برخی رزمایشها و نمایشگاههای تجهیزات پاششی مواد ضدعفونیکننده در همین چارچوب اجرا شدند و به نمایش درآمدند. در مرحله بعد این تلاشها با افزایش ظرفیت تولید ماسک و کیتهای تشخیص بیماری کرونا تقویت شدند و اکنون به مرحله اقدامات قرنطینهسازی، غربالگری بیماران مبتلا و اجرای سیاستهای کنترل رفتوآمد ستاد ملی مقابله با کرونا نزدیک شدهاند؛ اتفاقی که با صدور دستور احتمالی برخی شهرها رقم خواهد خورد و کمک نیروهای مسلح در پیادهسازی طرح ممنوعیتها و محدودیتها را به همراه خواهد داشت.
براساس توضیحات دریادار حبیبالله سیاری، معاون هماهنگکننده ارتش طی ماههای اخیر 38بیمارستان و 12هزار نفر از کادر درمان ارتش طی ماههای اخیر به خدمت کنترل بیماری و بیماریابی کرونا درآمدهاند.
تفاهم بسیج و وزارت بهداشت
بسیج محلات در قالب نیروهای جهادی توزیع بستههای معیشتی را همزمان با برخی اقدامات دیگر خود برعهده گرفتند. برخی از این اقدامات در چارچوب تولید ماسک و توزیع مواداولیه آن برای مبارزه با بازار سیاه این کالای بهداشتی دنبال شدند. براساس گزارشهای دریافتی همشهری از بسیج، کادر درمان بسیج جامعه پزشکی نیز سعی در ترمیم روند فرسایشی و طاقتفرسای فعالیت پزشکها و پرستاران طی ماههای اخیر داشتند. آخرین اقدامات بسیج در قالب کمکهای مومنانه و از طریق آزادی زندانیانی دنبال شده است که بهواسطه کرونا کسبوکارشان دچار مشکل شده و به زندان افتادهاند.
فروردینماه امسال از نیروی بسیج برای غربالگری 70میلیون نفر کمک گرفته شد. در همین حال آبانماه امسال تفاهمنامه همکاری بین وزارت بهداشت و بسیج برای تولید ماسک و تجهیزات کنترل کرونا امضا شد. سعید نمکی، وزیر بهداشت در جلسه امضای تفاهمنامه گفته بود: توفیق ما در کنار بسیج برای مقابله و مهارکردن کرونا، آبروی نظام و دلخوشی رهبری و مردم است. سردار غلامرضا سلیمانی، رئیس سازمان بسیج مستضعفین هم گفته بود: نقشآفرینیهای این سازمان زمانی مشخص میشود که در کنار دیگر سازمانها باشد و ما در هیچکدام از اقدامات گذشتهمان بهدنبال کار جزیرهای نبودهایم و قطعا در موضوع مقابله با کرونا هم هماهنگ پیش خواهیم رفت.
آرایش جنگی سپاه
سردار محمدرضا یزدی، فرمانده سپاه تهران اخیرا گفته بود: آمادگی داریم تمامی امکانات بیمارستانی مانند آمبولانس و مراکز بهداشتی سپاه تهران را درصورت لزوم در اختیار وزارت بهداشت و درمان قرار دهیم. مهرماه امسال سردار حسین سلامی، فرمانده سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و جمعی از فرماندهان این نیرو در وزارت بهداشت با وزیر دیدار کرده و درباره شیوههای همکاری گفتوگو کردند. در آن دیدار فرمانده کل سپاه پاسداران گفته بود: پیرو امر مقام معظم رهبری ما آماده همکاری در برپایی بیمارستانها و دیگر خدمات هستیم. سعید نمکی در این زمینه بر کنترل ترددها و مسافرتهای غیرضرور تأکید کرد و گفت: اگر نیروهای مسلح به صحنه نیایند و ایاب و ذهاب بیرویه که هیچ اثری روی اقتصاد کشور ندارد، قطع نشود، نمیتوان کرونا را کنترل کرد. سردار سلامی با تأکید بر اینکه آرایش امروز ما آرایش جنگی برای مقابله با کروناست، گفت: تمام امکانات سپاه از قبیل بیمارستانهای صحرایی، سیار و توان بسیج جامعه پزشکی در اختیار وزارت بهداشت قرار دارد تا ما بتوانیم با این ویروس منحوس مقابله کنیم. همچنین سپاه آماده پذیرش نقشهای جدیدتر در این میدان است.
مکث
گفتوگو با امیر شاهین تقیخانی، سخنگوی ارتش:
در هماهنگی کامل با ستاد ملی کرونا هستیم
در زمینه مدیریت کرونا ارتش جمهوری اسلامی ایران تاکنون چه اقداماتی انجام داده است؟
ارتش از همان ابتدای گسترش ویروس کرونا در کشور، ازجمله پیشروترین نهادها و دستگاهها در حوزه مقابله با کرونا بوده است. ورود ارتش در چند زمینه انجام شد. اول، بحث ضدعفونی معابر و اماکن حساس بود. دوم، ورود به فاز خودکفایی و ساختوساز تجهیزاتی که بهمنظور مقابله با کرونا مورد استفاده قرار میگرفت. همزمان با این اقدامات، مراکز علمی ارتش بهویژه دانشگاه علوم پزشکی ارتش تحت نظر معاونت بهداشت و درمان و امور پزشکی، اقدامات تحقیقاتی و تدوین مقالات مختلف بهمنظور تولید واکسن و پیشگیری از شیوع کرونا و درمان بیماری صورت دادهاند. اقدام دیگر ارتش این بود که کادر بهداری ارتش اعم از پزشکان، پرستاران و بهیاران در تهران و شهرستانهای دیگر با امکانات و تجهیزات خود پای کار آمدند. علاوه بر این، فرماندهان نظامی ارتش در مناطق مختلف از سوی ستاد ارتش مکلف شدند تا اماکن در اختیار خود را برای برپایی نقاهتگاههای درمانی تجهیز کنند.
پس از دستور اخیر رهبری برای تخصیص ظرفیت درمانی نیروهای مسلح به بیماران کرونایی، ارتش چه اقدامات جدیدی در راستای خواسته رهبری انجام داده است؟
از ابتدای شیوع کرونا در کشور، 38بیمارستان و قریب به 12هزار کادر بهداری و پرستاری ارتش در سراسر کشور به ارائه خدمات کمکرسانی و درمانی به عموم مردم پرداختند. پس از فرمان رهبری به نیروهای مسلح، طبیعتا ارتش با ظرفیت بیشتر و شتاب بیشتری در این زمینه ورود کرد و اقدامات خود را برای کنترل و مدیریت کرونا تقویت کرده است. در این مسیر، تعدادی از پزشکان و پرستاران ارتش هم در اثر ابتلا به کرونا به شهادت رسیدند.
هماهنگیها در داخل ارتش و میان ارتش و ستاد ملی مقابله با کرونا به چه صورت انجام میگیرد؟
تمامی فعالیتها زیر نظر امیر سیاری بهعنوان فرمانده قرارگاه پدافندزیستی امام رضای ارتش جمهوری اسلامی ایران در حال انجام است؛ جلسات هماهنگی هر 2هفته و بعضا به اقتضای نیازهای کشور هرهفته و گاهی حتی بهصورت 24ساعته یا 48ساعته جلسات اضطراری بهصورت مجازی تشکیل شده است. ارتباط و هماهنگیها با روسای بیمارستانها و معاونان هماهنگکننده نیروها برقرار بوده و دستورات لازم صادر میشود و گزارشها دریافت میشوند. هماهنگی با ستاد ملی مقابله با کرونا نیز از طریق حضور و ارتباط نماینده نیروهای مسلح در این ستاد انجام میشود. علاوه بر این، در ستادهای استانی و محلی نیز نمایندگانی از نیروهای مسلح حضور دارند و هماهنگیهای لازم با سایر دستگاهها و نهادها انجام میشود.
در داخل ارتش، در زمینه کنترل شیوع بیماری در پادگانها، نیروهای انسانی و سربازان ارتش چه اقداماتی صورت گرفته است؟
برخی اقدامات پیشگیرانه و سختگیرانه برای مراکز آموزشی ارتش در حال اجراست؛ من معتقدم که دهها مرکز آموزش سربازی و پادگانهای ارتش در سراسر کشور امنترین مکان برای جوانان و سربازان عزیز است. دلیل واضح و روشن این اتفاق این است که ارتباط نیروها با زنجیره آلودگیها در خارج از محیط قطع شده است. حضور نیروها در یک محیط بسته و ایزوله در کنار مراقبتهای پزشکی، امکان ابتلای نیروها و سربازان را کاهش داده است. بنابراین، در حوزه پیشگیری و مراقبت از سربازان و کارکنان و خانوادههای آنها اقدامات مختلفی انجام شده است.