
شمارش معکوس
نتایج انتخابات ریاستجمهوری آمریکا تا اینجا نشان میدهد دونالد ترامپ باید شکست را بپذیرد و کاخ سفید را ترک کند

جواد نصرتی- روزنامهنگار
کار دونالد ترامپ در کاخ سفید،احتمالا 4سال زودتر از آرزوهای او و هواداران افراطیاش به پایان میرسد و درحالیکه هنوز شمارش آرا در جریان است، آمریکا و دنیا خود را برای جایگزینی چهلوپنجمین رئیسجمهور آمریکا با جو بایدن، نامزد حزب دمکرات آماده میکند.
دونالد ترامپ، پیش از روز انتخابات، اسب بازنده یکی از حیثیتیترین انتخابات تاریخ آمریکا بهشمار میرفت تا اینکه با شروعی توفانی، کابوس ناکامی در دقیقه90 را بار دیگر پیش چشمان دمکراتها آورد و چنان پیش افتاد که با برگزاری یک کنفرانس خبری ساعاتی بعد از پایان رایگیریها خود را برنده انتخابات خواند.
کابوس انتخاب مجدد ترامپ، خط بطلانی بر ماهها پیشبینیهای موشکافانه مؤسسات نظرسنجی در آمریکا و تلاشهای بیپایان دمکراتها بود که فکر میکردند از دور قبل و شکست غیرمنتظره هیلاری کلینتون برابر ترامپ درسهای لازم را گرفتهاند. پیشتازی ترامپ، چنان روحیه دمکراتها و هواداران این حزب را پایین آورد که جو بایدن در یک کنفرانس خبری به هواداران خود یادآوری کرد انتخابات، وقتی تمام میشود که همه آرا شمرده شود. او گفت که براساس پیشبینیهای ستادش، در مسیر پیروزی است و از مردم خواست صبور باشند. ترامپ بعد از همین صحبتهای بایدن بود که در کنفرانس خبری خود را پیروز رقابت خواند.
چیزی که بایدن در نخستین کنفرانس خبری بعد از انتخابات گفت، احتمالا فراتر از اظهارات روحیهبخش یک نامزد در حال تقلا بود؛ در اوج شادی ترامپ و هوادارانش برای پیشتازی اولیه، بسیاری فراموش کرده بودند که انتخابات امسال آمریکا، از نظر برگزاری تفاوتهایی بسیار چشمگیر با هر انتخابات دیگری دارد و سنتهای دورههای گذشته، اینبار مثل همیشه نخواهند بود. بهخاطر همهگیری کرونا، امسال حدود دوسوم رایدهندگان آمریکایی پیش از برگزاری انتخابات بهصورت زودهنگام رأی داده بودند و بسیاری هم از طریق پست، آرای خود را ارسال کرده بودند. قانون شمارش آرای غایب در ایالتهای مختلف آمریکا متفاوت است؛ درحالیکه برخی ایالتها شمارش را از قبل از روز انتخابات شروع میکنند و نتایج را همزمان با شمارش آرای حضوری اعلام میکنند، برخی ایالتها، که از قضا ایالتهای کلیدی انتخابات هستند، آرای پستی را بعد از شمارش آرای حضوری میشمارند و نتایج آن را اعلام میکنند.
ترکیب رایدهندگان حضوری و غیرحضوری در انتخابات امسال، ارتباط بسیار مستقیمی با همهگیری کرونا داشت. بایدن، که یکی از برنامههایش درصورت پیروزی در انتخابات را مبارزه جدی با کرونا خوانده و ترامپ را متهم میکند که این بحران را جدی نمیگیرد، از هواداران خود خواسته بود تا زودتر رأی بدهند و از تجمع در روز رایگیری پرهیز کنند. در مقابل، ترامپ که در مقابله با کرونا چندان جدی نیست از هوادارانش خواسته بود رایشان را در روز انتخابات در صندوق بیندازند و بارها گفته بود که رأی پستی و غیرحضوری، زمینهساز تقلب است.
با این دیدگاه بود که ترامپ، پیشتاز اولیه انتخابات در ایالتهای کلیدی میشیگان و ویسکانسین بود؛ آرای حضوری، اغلب از سوی جمهوریخواهان حامی ترامپ به صندوق ریخته شده بود و طبیعی بود که ترامپ فاصله بیشتری با بایدن داشته باشد. با این حال هر دو ایالت، که از ایالتهای تعیینکننده انتخابات ریاستجمهوری آمریکا به شمار میروند آرای پستی را بعد از روز انتخابات شمارش میکنند و هر چه از اعلام پیروزی غیرقانونی ترامپ فاصله گرفتیم، آرای بایدن در هر دو ایالت بالا آمد تا اینکه اتفاق ویرانکنندهای که ترامپ و تیم او از آن میترسیدند روی داد و هر دو ایالت رایشان را برگرداندند و تمام آرای الکترال آنها (روی هم رفته 26رأی الکترال) به بایدن رسید.
این ایالتها که بهصورت سنتی نقشی پررنگ در انتخاب رئیسجمهور آمریکا دارند، در دوره پیش ترامپ را به هیلاری کلینتون ترجیح داده بودند و یکی از عوامل اصلی انتخاب او بودند. 4 سال بعد اما ترامپ دیگر نامزد محبوب این دو ایالات نبود و بایدن، هر چند با فاصلهای بسیار اندک، بالاتر از او تمام آرای الکترال این دو ایالت را گرفت و آنها یکبار دیگر آبی (رنگ حزب دمکرات) شدند.
تیر خلاص را اما دیروز عصر، پنسیلوانیا به ترامپ زد؛ پنسیلوانیا هم در کنار میشیگان و ویسکانسین یکی از 3 ایالت کلیدی انتخابات بهشمار میرود و دوره گذشته هم به ترامپ رأی داده بود. درحالیکه فاصله ترامپ با بایدن در دو ایالت دیگر از ابتدای شمارش آرا چندان زیاد نبود، در پنسیلوانیا شرایط فرق میکرد و ترامپ حدود 700هزار رأی بیشتر داشت و اوجگیری بایدن در این ایالت، ماموریت غیرممکن بهنظر میرسید. اما بایدن این ماموریت را به سرانجام رساند و به لطف آرای پستی، عصر دیروز از ترامپ عبور کرد تا بدون توجه به نتایج آرا در 4 ایالت باقیمانده جورجیا، کارولینای شمالی، نوادا و آریزونا در مسیر حضور در کاخ سفید قرار بگیرد.مسئولان در جورجیا شب گذشته اعلام کردند به دلیل نزدیک بودن آرای 2 نامزد و به درخواست ترامپ، آرا را بازشماری میکنند.
برتری بایدن در گرفتن آرای الکترال البته بهمعنای پایان ادعاهای ترامپ نیست و دعواهای حقوقیای که او در سخنرانیاش در کاخ سفید وعده داد، به جریان افتاده و قطعا در روزهای آینده شدیدتر هم خواهد شد. برخی، حتی سناریوهای وحشتناکتری را مطرح کردهاند که ممکن است ترامپ به آن روی بیاورد. به هر حال، چیزی که نتیجه انتخابات نشان داده، این است که اکثریت آمریکا، از دست ترامپ عاصی شده و رئیسجمهور دیگری میخواهند اما نیم دیگری از کشور، آنقدر او را دوست داشتهاند که به او برای 4سال دیگر اعتماد کنند.
آلمانها علیه ترامپ
در چند روز اخیر که انتخابات برگزار شده و شمارش آرا در جریان بوده، آلمان تنها متحد بزرگ آمریکا بوده که واکنشهای صریح و آشکاری درباره انتخابات داشته است. در نخستین واکنش جدی به ادعای دونالد ترامپ درباره پیروزی زودهنگامش، آنگرت کرامپ کارنباوئر وزیر دفاع آلمان عملا صحبتهای ترامپ را نادرست خواند و گفت: آمریکا در «وضعیتی انفجاری» است که میتواند به بحران قانون اساسی منجر شود.
بعد از وزیر دفاع، نوربرت روتگن، رئیس کمیته روابط خارجی بوندستاگ (پارلمان آلمان) صراحتا رفتارهای ترامپ را تقبیح کرد و گفت که از دیدن این رفتار عمیقا ناراحت شده. او گفت: «ترامپ، اصول بنیادین دمکراسی را به چالش میکشد و قبل از اینکه تمام آرا شمرده شود خود را برنده میداند. این کار، از سوی یک رئیسجمهور مستقر باورنکردنی است.»
واکنشها به این 2نفر محدود نشد و دیروز هایکو ماس، وزیر خارجه آلمان هم به شرایط پیشآمده در آمریکا واکنش نشان داده وگفت: «آمریکا، فراتر از یک شوی تلویزیونی یک نفره است. هرکسی که در چنین شرایطی روی آتش نفت بریزد، غیرمسئولانه رفتار میکند.»