
کارگردان مرحوم شاهین سرکیسیان
آن پاییز که سرکیسیان درگذشت

مهرداد رهسپار
5 آبان 1345 است. شاهین سرکیسیان از تمرین نمایشنامه «روزنه آبی» نوشته اکبر رادی بازگشته و در دفتر یادداشتهای روزانه خود مینویسد: «اکنون کار به جایی رسیده که میتوان به کارگروه ایمان آورد. آنگاه میتوان خوشحال شد و میتوان حتی از این راه زندگی کرد. اکنون ما 6پیس حاضر آماده و ترجمهشده داریم و بدون شک و تردید میتوان از آنها بهرهبرداری کرد. این بزرگترین افتخار من خواهد شد. بدینترتیب گروه فوقالعاده قوی خواهد شد و پیشرفتهای شایانی خواهد کرد. چهار یا پنج نفر از بزرگترین نویسندگان دنیا یعنی چخوف، استریندبرگ، اونیل، پیراندلو روی صحنه خواهند آمد. این یک نوع موفقیت، یک نوع پیشرفت بینظیر است. باید بدینترتیب جلو و پیش برویم». دو پرده از نمایش کامل است، مانده پرده سوم. این نمایش برای سرکیسیان امیدی است برای ساختن آنچه خود «تئاتر ملی» میداند؛ تئاتری که بر اساس نمایشنامهای فارسی نوشته شده و برای مخاطب فارسیزبان اجرا شود و مسائل زندگی همین زبان را بازنمایی کند. از سوی دیگر همانطور که در یادداشت خود تأکید کرده، فرصتی برای اجرای متنهای خارجی نیز فراهم خواهد شد. اما جمعه، 6آبان 1345شاهین سرکیسیان از دنیا میرود. آربی اوانسیان در گفتوگویی با رضا قاسمی و صدرالدین زاهد در کتاب «شاهین سرکیسیان» بنیانگذار تئاتر نوین ایران (نشر صالحین، 1384) نقل میکند هنگامی که میخواستند سرکیسیان را در گورستان ارامنه دفن کنند، امیلی شولز، دوست شاهین سرکیسیان درخواست میکند تا در تابوت را باز کنند تا او یک نسخه از روزنه آبی را در تابوت بگذارد و بدینترتیب او با نمایشنامه روزنه آبی دفن میشود. آربی اوانسیان طراح دکور و لباس این نمایش، پرده سوم را بر اساس آنچه از دستنوشتههای سرکیسیان مانده، برای اجرا آماده میکند و در سال1351 آن را در انجمن ایران و آمریکا به صحنه میآورد. روی پوستر مینویسند: «کارگردان مرحوم شاهین سرکیسیان».