نگاه
اهمیت سلامت روان کودکان
زینب نصیری ـ مدیرکل سلامت شهرداری تهران
روز جهانی و هفته ملی سلامت روان در سال‌جاری با شعار «سلامت روان برای همه: سرمایه‌گذاری بیشتر؛ دسترسی بیشتر برای همه، در همه جا» نامگذاری شده است. این در حالی است که با شیوع ویروس کرونا پرداختن به سلامت روانی شهروندان با تأکید بر گروه‌های جمعیتی که بیشتر در معرض خطر هستند اهمیت بیشتری یافته است. از سوی دیگر توجه به سلامت روان کودکان دارای والدین مطلقه یا در آستانه طلاق یکی از محورهای جدی است که با رشد شهرنشینی
و تغییرات اجتماعی- فرهنگی مرتبط با آن ارتباط تنگاتنگ دارد.
قربانیان اصلی تصمیمِ طلاق را می‌توان کودکان دانست که نقشی در این جدایی نداشته‌اند. با این حال عجیب است که این حجم از تبعات و آثار طلاق که تنها به برخی از آنها اشاره شد، از نظر سیاستگذاران اجتماعی مغفول مانده است.
طی سال‌های اخیر قاطبه سیاست‌ها و برنامه‌ها، تنها بر کاهش آمار طلاق متمرکز شده‌اند و با تکیه بر سیاست دشوارسازی فرایند طلاق و به تأخیر انداختن آن، افراد در مراحل آخر طلاق، به خدمات مشاوره ارجاع داده می‌شوند.
بسیاری از افراد مطلقه، به‌ویژه گروه‌هایی که به‌دلیل محدودیت‌های مالی، توان پرداخت هزینه‌های نسبتاً بالای چنین خدماتی را ندارند، با بحران‌های عمیقی پس از طلاق روبه‌رو هستند و از دسترسی به انواع خدمات روانشناختی، میانجیگری، تربیتی، فرزندپروری و... محروم هستند.
باید بپذیریم که «طلاق» به یک واقعیت اجتماعی در کشور تبدیل شده و امروزه والدگری تنها (Single parent) و خانواده حاصل از ازدواج مجدد (Remarriage) ازجمله اشکال مهم خانواده ایرانی را تشکیل می‌دهند. بررسی بسیاری از کشورها نشان از عمومی کردن آموزش‌های والدگری مشارکتی پس از طلاق برای تمامی افراد متقاضی طلاق دارد و خانواده‌ها چالش‌های خود را به مددکاران اجتماعی متخصص و منتخب دادگاه انتقال می‌دهند و از خدمات میانجیگری بهره‌مند می‌شوند.
به‌نظر می‌رسد شهر تهران با وجود ظرفیت و شبکه گسترده چون 352خانه سلامت در تمامی محله‌ها می‌تواند شروع خوبی برای همکاری هدفمند و مؤثر بین قوه قضاییه (مراکز مهر خانواده)، سازمان بهزیستی، کلینیک‌های مددکاری اجتماعی، مشاوره و روانشناسی و... باشد تا ضمن پیش‌بینی برنامه‌های ارتقای سواد سلامت روان در این حوزه، نسبت به ترویج والدگری مشارکتی و مثبت اقدام کند.
