اختلالات روان تنی

سعید محسنی توکلی ـ روانپزشک

آیا برای شما هم پیش آمده که دلیل مشکلات جسمانی خود را حتی بعد از مراجعه به پزشکان مختلف متوجه نشوید؟ اینکه پزشکان مختلفی شما را ویزیت کرده‌اند اما بهبودی حاصل نشده است؟ ممکن است قبول این موضوع برای شما مشکل باشد، اما بسیاری از دردهای مزمن و بیماری‌های پزشکی، منشأ کاملا روانی دارند. 
وقتی استرس های روانی بر عملکرد فیزیولوژیکی (جسمی) تأثیر منفی می‌گذارد، اختلال روان تنی رخ داده است.
علت آن، اختلال در عملکرد یا آسیب ساختاری در اندام‌های بدن از طریق فعال‌سازی‌ نامناسب سیستم عصبی غیرارادی و غدد است که علائم جسمی مختلفی به‌دنبال یک وضعیت عاطفی ظاهر می‌شود. به‌عنوان مثال، در حالت عصبانیت، فشار خون فرد عصبانی احتمالاً بالا می‌رود و نبض و تنفس وی افزایش می‌یابد. 
هنگامی که عصبانیت می‌گذرد، فرایندهای فیزیولوژیک شدید معمولاً فروکش می‌کنند. حال اگر فرد به‌صورت مداوم در وضعیت احساسی شدید باشد و از احساسات خود آگاه نباشد، با گذشت زمان، چنین فردی متوجه اختلال در عملکرد جسم خود می‌شود. 
او در مورد علائم و نشانه‌های بدنی، ابراز نگرانی می‌کند، اما از احساساتی که باعث ایجاد علائم شده است آگاهی ندارد.
اینکه تصور کنیم علائم افرادی که به بیماری‌های روان تنی مبتلا می‌شوند، خیالی است  و فقط در ذهن آنها وجود دارد، تصوری نادرست است. علائم جسمانی این بیماران واقعی است و لازم است مانند هر بیمار دیگری درمان شوند. این در حالی است که متأسفانه، اغلب این اتفاق نمی‌افتد و این بیماران تشخیص صحیح و درمان مناسب را که همانا درمان‌های روانپزشکی و روانشناختی است دریافت نمی‌کنند. درواقع درمان روانشناختی این بیماری‌ها به‌طور کلی و به زبان ساده، برپایه آموزش تنظیم احساسات قرار دارد و فرد می‌آموزدکه چگونه احساسات مختلف ازجمله خشم، غم، استرس و اضطراب را مدیریت کند.