پیشنهادهایی برای دوچرخه‌سواری در روزهای سرد
با دوچرخه کرونا را دور بزنید
محمود مولایی_خبرنگار
دوچرخه‌سواری از دوران قاجار که برای نخستین‌بار کارکنان سفارت انگلیس با دوچرخه در شهر تردد می‌کردند تا به امروز که دوچرخه در ایران در مواقعی یک وسیله حمل‌ونقل بوده و در مواقعی استقبال چندانی از آن نشده، روند سینوسی داشته است. امروز در شهر تهران، مدیریت شهری با رویکرد «دوچرخه اشتراکی بیدود» در مناطق مختلف سعی کرده شهروندان را ترغیب به استفاده از دوچرخه در سطح شهر کند. پیروز حناچی، شهردار تهران نیز بعد از تصدی این پست، طرح «سه‌شنبه‌های بدون خودرو» را کلید زد که خود نیز در صف نخست دوچرخه‌سواران در این روز قرار گرفت. شهروندان هم مانند گذشته نسبت به دوچرخه‌سواری بی‌علاقه نیستند و اکنون غیراز دوچرخه‌سواران حرفه‌ای، افرادی که از دوچرخه به‌عنوان وسیله نقلیه در سطح شهر استفاده می‌کنند، رویت می‌شوند. البته دوچرخه‌سواری در فصل گرما با فصل سرما متفاوت است، به‌ویژه آنکه شیوع بیماری کووید-19 و همچنین آلودگی هوا شرایط متفاوت‌تری برای همگان، ازجمله استقبال‌‌کنندگان از دوچرخه‌سواری را ایجاد کرده است. آلودگی هوا بیشتر شده، بارندگی هم هست و دوچرخه‌سواری در این شرایط تجهیزات می‌خواهد. دوچرخه‌سواران اما می‌توانند ترافیک را دور بزنند و حتی میزان آلودگی هوا را کاهش دهند. اکنون این پرسش مطرح است که چه پیشنهاد و توصیه‌هایی برای دوچرخه‌سواری در شرایط ویژه این روزها وجود دارد؟
استفاده از ماسک
یکی از پرسش‌ها در زمان دوچرخه‌سواری این است که آیا باید ماسک بزنیم یا نه؟ هم‌اکنون ماسک زدن در شهر تهران اجباری است و در شهر پرجمعیت پایتخت دوچرخه‌سواران هم بهتر است ماسک بزنند. ماسک‌های پارچه‌ای معمولی بر توانایی تنفس دوچرخه سوار تأثیر می‌گذارد. بهتر است از ماسک مجهز به دریچه و پارچه پلی‌استر مشبک و مواد نئوپرن استفاده کنید که می‌تواند شما را در هوای سرد هنگام دوچرخه سواری گرم نگه‌دارد.
لاستیک مناسب
لاستیک دوچرخه در فصل پاییز و زمستان با برودت هوا و بارندگی لغزنده می‌شود. برای همین، بهتر است از لاستیک آجدار استفاده کنید و درنظر داشته باشید که چرخ‌ها تمیز باشد. اگر گل‌ولای از روی لاستیک پاک نشود، می‌تواند تعادل دوچرخه‌سوار را بر هم بزند.
لباس کافی، نه زیاد
این تصور وجود دارد که در هوای سرد، دوچرخه‌سوار باید لباس بیش از اندازه به تن کند تا از سرما محافظت شود. اما برای دوچرخه‌سواری در این شرایط باید لباس مناسب داشته باشید. هر نوع الیاف مصنوعی مانند پلی‌استر یا نایلون و اسپندکس به خوبی کار می‌کند؛ درحالی‌که عرق پنبه را خیس کرده و آن را در کنار پوست نگه‌می‌دارد، بنابراین از این کار خودداری کنید. فقط حین شروع به رکاب زدن لباس کافی بپوشید که کمی سرد است. چند دقیقه اول ممکن است خنک باشد، اما بدن شما هنگام دوچرخه‌سواری مقدار زیادی گرما تولید می‌کند تا سریع گرم شوید.
کلاه چسبان
کلاه مناسب در فصل سرما بسیار می‌تواند به دوچرخه‌سوار کمک کند. یک کلاه چسبان زیر کلاه ایمنی کافی است. برای احتیاط نیز شال گردن به همراه داشته باشد. تنها مطمئن شوید که کلاه کپ زیری شما به قدری نازک باشد که به خوبی زیر کلاه ایمنی جای گیرد. در شرایط بارانی، کلاه کپ به شما کمک می‌کند تا پیشانی خود را گرم نگه دارید و از خیس شدن عینک‌تان جلوگیری می‌کند.
آسفالت پلیمری
آسفالت پلیمری رنگی که در برخی از مناطق شهر تهران استفاده‌شده، مناسب همه علاقه‌مندان به تردد با دوچرخه است. پوشش پلیمری جاذب آب است. این شرایط اجازه نمی‌دهد که در زمان بارندگی زمین لغزنده شود و دوچرخه‌سوار را به خطر بیندازد. برای همین، دوچرخه‌سواران با اطمینان می‌توانند از این مسیرها تردد کنند.
پرهیز از ترمز جلو
اگر عادت دارید در فصل بهار و تابستان از ترمز جلو استفاده کنید، بهتر است در فصل پاییز و زمستان این عادت را ترک کنید. استفاده از ترمز جلو در فصل سرما خطرآفرین است. برای همین، ترمز عقب را مبنا قرار دهید تا با احتیاط در مسیر حرکت کنید. در عین حال، لباس شبرنگ ضروری به‌نظر می‌رسد.
کاهش آلودگی هوا
دوچرخه‌سواری با دوچرخه‌بازی متفاوت است. دوچرخه‌سواران علاوه بر فکر کردن به سلامت جسمی و روحی خود، با استفاده نکردن از خودروهای شخصی‌شان کاهش ترافیک و آلودگی هوا را نیز درنظر می‌گیرند. در واقع دوچرخه یک وسیله نقلیه محسوب می‌شود که اکنون در تهران دیگر پدیده غریبی محسوب نمی‌شود.
بدون مزاحمت
برخی معتقدند هنوز دوچرخه‌سواران با مزاحمت‌هایی روبه‌رو هستند، اما وحید شیخ‌الاسلام، فعال حوزه محیط‌زیست و دوچرخه‌سوار می‌گوید: «خیلی خیلی به‌ندرت مزاحمت ایجاد می‌شود، فکر می‌کنم کسانی که روی این موضوع مانور می‌دهند، دلایل دیگری دارند. واقعا ۱۰۰برابر مزاحمت‌ها، خدا قوت و خسته نباشید گفتن‌هاست.»
کم‌خرج و به‌صرفه
زمانی وسایل نقلیه موتوری، دوچرخه را زیر سایه برد و علاقه‌مندی به موتورسیکلت، تعداد دوچرخه‌سواران را کاهش داد. البته هنوز هم تعداد موتورسیکلت بیشتر از دوچرخه است، اما دوچرخه به‌نسبت موتورسیکلت ارزان است و هزینه زیادی برای نگهداری ندارد؛ کم‌خرج و به‌صرفه.
دوچرخه‌سوار خانم
مهرنوش مهرنیا، دوچرخه سوار تهرانی درباره دوچرخه‌سواری خانم‌ها می‌گوید: «اوایل دیدن دوچرخه‌سوار خانم برای مردم غیرعادی بود الان نگاه‌ها به نسبت عادی‌تر شده است. البته گاهی‌وقت‌ها که تنها دوچرخه‌سواری می‌کنم برخی مزاحمت ایجاد می‌کنند.»
توانمندسازی با دوچرخه تعادلی
هاشم رضایی- مجری طرح تعادلی
دوچرخه، وسیله حمل‌ونقل پاک این روزها در سایه پروتکل‌های ستاد مقابله با کرونا و رعایت فاصله‌گذاری اجتماعی طرفداران زیادی پیدا کرده است. استفاده از دوچرخه مختص گروه سنی خاصی نیست و حتی برای کودکان یک‌ساله هم دوچرخه‌های خاصی طراحی شده است. دوچرخه تعادلی شاید برای نخستین‌بار در میان وسایل آموزش کودکان زیر 7سال قرار می‌گیرد؛ وسیله‌ای که علاوه بر آموزش دوچرخه‌سواری، زمینه توانمندسازی کودکان را فراهم می‌کند. در دوچرخه تعادلی، رکاب وجود ندارد و کودک پس از نشستن روی صندلی یا ایستادن، به‌جای رکاب‌زدن، می‌دود یا راه می‌رود. در حقیقت همین حرکت ساده سبب حفظ تعادل در کودکان می‌شود. برخلاف تصور خانواده‌ها آموزش با دوچرخه‌های تعادلی برای کودکان بسیار جذاب است و حرکت با این نوع دوچرخه در مسافت کمتر از 500متر انجام می‌شود و کودکان احساس خستگی نمی‌کنند. حرکت با دوچرخه‌های تعادلی نیاز به زیرساخت‌هایی دارد که با حمایت واحد توسعه حمل‌ونقل پاک سازمان حمل‌ونقل و ترافیک شهرداری تهران در مناطق ١، ٢، ٣، ۴، ١٢ و 16 فراهم شده و امیدواریم به‌زودی شاهد توسعه دوچرخه‌سواری تعادلی در سایر مناطق هم باشیم. دوچرخه‌های تعادلی برای افراد بالای 7سال کارایی ندارد و به همین دلیل خرید آن توسط خانواده‌ها توجیه اقتصادی نخواهد داشت. تأمین تعدادی دوچرخه تعادلی توسط مدیران شهری می‌تواند در استفاده بیشتر از این وسیله به خانواده‌ها و کودکان زیر 7سال کمک کند. واحد توسعه حمل‌ونقل پاک سازمان حمل‌ونقل و ترافیک شهرداری تهران پیگیر این موضوع و فراهم‌کردن سایر زیرساخت‌هاست که امیدواریم اتفاقات خوبی در این حوزه رخ دهد. همچنین استفاده توانیابان از این دوچرخه باید مورد توجه ویژه قرار گیرد، چراکه بهترین وسیله برای توانمندسازی این افراد است و می‌توانند از این طریق حرکت دست و پای خود را تقویت کنند. علاوه بر آن کودکان با معضل اضافه‌وزن مواجه هستند که با استفاده از این وسیله می‌توان به کاهش وزن این قشر کمک کرد. این دوچرخه، هم تفریح است و هم وسیله افزایش تحرک و کاهش اضافه‌وزن. با توجه به ظرفیت‌های طرح دوچرخه تعادلی، آینده آن را بسیار خوب پیش‌بینی می‌کنم و اگر این دوچرخه‌سواری به‌طور رسمی پذیرفته شود، حتما اتفاقات خوبی در حوزه حمل‌ونقل پاک رخ می‌دهد.
در همینه زمینه :
