رویارویی غول‌ها

 محمدناصر احدی    

بالاخره زمان رویارویی غول‌ها رسید؛ در سال 1340، 2 مؤسسه مطبوعاتی بزرگ کیهان و اطلاعات به‌طور علنی رودرروی هم قرار می‌گیرند. این دو که همواره می‌کوشیدند در صید خبر و جذب خوانندگان بیشتر از یکدیگر سبقت بگیرند، بالاخره در این سال رقابت‌شان آشکار می‌شود. محسن میرزایی در شماره‌های 12و 19بهمن 1396در «ضمیمه 6و7» روزنامه همشهری این ماجرا را مفصل شرح داده است. خلاصه ماجرا این است که دانشجویان دانشکده بازرگانی تهران هنگام بازدید از روزنامه اطلاعات از عباس مسعودی، بنیانگذار مؤسسه اطلاعات، درباره تیراژ این روزنامه سؤال می‌کنند و مسعودی در جواب می‌گوید که بالاترین تیراژ روزنامه در ایران به اطلاعات تعلق دارد. گزارش این بازدید و این سؤال و جواب که منتشر شد، کیهان در 21دی 1340در سرمقاله‌ای با عنوان «اشتباه می‌فرمایند»، با لحنی تند، اطلاعات را روزنامه‌ای پیر و محصول دوره استبداد رضاخان توصیف کرد و در انتهای این مطلب، به ادعای روزنامه اطلاعات درباره تیراژش، چنین واکنش نشان داد: «ما عقیده نداریم که مردم بی‌شعورند و می‌توان‌ هر ادعایی را به ایشان قبولاند و همکار محترم ما اگر آنها را بی‌شعور می‌شناسد و صرف ادعا را برای قبولاندن حرف خود کافی می‌داند اشتباه می‌فرماید.» کیهان در 25دی، در مطلبی، حمایت محمدرضاشاه را در راه‌اندازی این روزنامه مایه مباهت خود دانست و فردای آن روز، اطلاعات با لحنی کنایه‌آمیز از کیهان خواست روشن کند سرمایه‌گذاری شاه در این روزنامه «عطیه ملوکانه» بوده یا «سرمایه اختصاصی اعلیحضرت». کیهان که نمی‌خواست مهر وابستگی به دربار بر پیشانی‌اش بخورد، درصدد توجیه کمک شاه برآمد و تمایل داشت این بحث هرچه زودتر خاتمه یابد. البته ریشه اختلاف کیهان و اطلاعات به رقابت بر سر آگهی‌های بازرگانی بازمی‌گشت که کیهان، اطلاعات را به مانع‌تراشی برای سفارش آگهی به کیهان متهم می‌کرد و اطلاعات مدعی بود که رفتار سازمان آگهی‌های کیهان، غیرحرفه‎ای است و قصد دارد، با تهدیدِ آگهی‌دهندگان، آنها را از آگهی‌دادن به اطلاعات منصرف کند. در این میان، اعلامیه‌ای هم مبنی بر تحریم روزنامه اطلاعات به نام جبهه ملی توزیع شد که البته نویسنده آن معلوم نبود، اما بر آتش اختلاف‌ها دمید و بُعدی سیاسی به مسئله بخشید. اطلاعات هم در مطلبی با عنوان «اعلامیه تحریم اطلاعات چرا و چگونه انتشار یافت» به این ماجرا واکنش نشان داد. سرآخر، با وساطت چند تن از چهره‌های سرشناس، ازجمله اسدالله علم، این غائله حداقل در ظاهر خاتمه یافت، اما در واقعیت رقابت این دو همچنان ادامه داشت.