افزایش امید به تثبیت نرخ دلار در محدوده 30هزار تومان

در شرایطی که شیب قیمت دلار در دو هفته گذشته شدید‌تر شده بود، از هفته قبل قیمت هر دلار آمریکا زیر محدوده 30هزار تومان تثبیت شد و این روند در مبادلات دیروز هم ادامه یافت. اکنون پرسش این است که آیا قیمت دلار از 30هزار تومان عبور خواهد کرد، یا خیر؟ به گزارش همشهری، افزایش شیب صعودی قیمت دلار موجی از نگرانی را در میان مردم، فعالان اقتصادی و مسئولان ایجاد کرده است، چرا که رشد قیمت دلار به‌طور مستقیم و غیرمستقیم بر تورم دامن می‌زند. از نظر بنیادی، افزایش قیمت دلار وابستگی زیادی به درآمد‌های ارزی کشور دارد، زیرا با کاهش درآمد‌های ارزی میزان عرضه کاهش پیدا می‌کند و زمینه رشد قیمت دلار فراهم می‌شود. افزایش تحریم‌ها در طول دو سال گذشته روزبه‌روز محدودیت‌های بیشتری را برای ورود ارز به کشور ایجاد کرد و همین عامل به محرکی برای رشد قیمت دلار تبدیل شد. این رشد از چند هفته پیش شدت گرفت و قیمت دلار پس از شکستن محدوده 20هزار تومان که سقف تاریخی مهر‌ماه 1397بود به سرعت خود را به محدوده 30هزار تومان رساند. با وجود این، ظرف یک هفته گذشته قیمت هر دلار آمریکا در این محدوده توقف کرده است و امیدواری را نسبت به توقف روند صعودی قیمت دلار افزایش داده است. اکنون پرسش این است که آیا قیمت دلار در این محدوده مقاومت خواهد کرد، یا از مرز 30هزار تومان فراتر خواهد رفت؟

امیدواری برای کاهش قیمت دلار
بررسی‌ها نشان می‌دهد قیمت دلار تحت‌تأثیر سه عامل، تمایل زیادی برای عبور از محدوده 30هزار تومان ندارد. هم‌اکنون از یک طرف مقامات دولت و بانک مرکزی از تسهیل بازگشت ارز‌های صادراتی خبر می‌دهند و از طرف دیگر به‌نظر می‌رسد با پیدا شدن راه‌های دور زدن تحریم‌ها، میزان فروش نفت ایران که می‌تواند درآمد‌های ارزی ایران را افزایش دهد، بیشتر شده. همچنین خبر‌هایی در مورد آزاد شدن منابع ارزی بلوکه‌شده ایران در سایر کشور‌ها به گوش می‌رسد و به‌نظر می‌رسد توافق‌هایی در این زمینه از طریق فضای سیاسی انجام شده است.
عبد الناصر همتی، رئیس‌کل بانک مرکزی، روز جمعه در یادداشتی نوشت: خبرهای مثبتی از منابع مسدودی دارم و نیز همانطور که قبلا ً گفتم روند عرضه و معاملات حواله‌های ارزی در بازار دوم، در بستر سامانه نیما، به‌خصوص سه ماهه اخیر، بهتر از قبل شده است. صادر‌کنندگان ۸ میلیارد دلار از تعهدات ارزی ۲۷ میلیارد دلاری ایفا‌نشده خود، مربوط به پروانه‌های صادراتی سال‌های ۱۳۹7 و ۱۳۹8 خود را، به‌تدریج به چرخه اقتصاد آورده و مانده تعهدات آنها به ۱۹ میلیار دلار کاهش یافته است. به گفته او، میانگین وزنی نرخ ارز در سامانه نیما نیز، با روند کاهشی به محدوده ۲۳ هزار تومان به ازای هر دلار رسیده است، که البته تأثیر خود را به‌تدریج در نرخ‌های بازار نشان خواهد داد.
همزمان با سخنان رئیس‌کل بانک مرکزی، برخی خبر‌های غیررسمی هم آزاد شدن منابع ارزی بلوکه‌شده ایران را تأیید می‌کنند. این خبر‌های غیررسمی که ناظر بر روابط دیپلماتیک و سیاسی است حکایت از آن دارد که توافق‌هایی برای بازگشت ارز‌های بلوکه‌شده ایران در چندین کشور ازجمله چین و کره‌جنوبی انجام شده و قرار است کره‌جنوبی بخشی از ارز‌های ایران را که 6میلیارد دلار است، آزاد کند. آزاد شدن این منابع می‌تواند تأثیر زیادی بر بازار ارز داشته باشد و به کاهش قیمت در کوتاه‌مدت منجر شود. همچنین گویا قرار است براساس تصمیم مقامات بانک مرکزی، تبادلات ایران با کشور‌هایی مانند افغانستان، پاکستان و عراق صرفا به‌صورت ارزی انجام شود.
همگام با این رویداد‌ها، منابع خبری داخلی و خارجی خبر می‌دهند که روند صادرات نفت که به‌دلیل تحریم‌ها هر روز محدود‌تر می‌شد، سرعت گرفته و ایران توانسته از طریق خلاقیت‌های تازه‌ای نفت بیشتری بفروشد. این موضوع را خبرگزاری‌های خارجی ازجمله رویترز هم تأیید کرده‌اند. چنانچه ایران بتواند نفت بیشتری بفروشد و در عین حال منابع ارزی آن را وارد کشور کند بازار ارز متاثر خواهد شد و زمینه نزول قیمت ارز فراهم خواهد شد. با این حال، به‌نظر می‌رسد بانک مرکزی در جریان این مسیر راه دشواری را در پیش دارد و باید به غیراز امیدواری به گشایش‌های ارزی، اقدامات دیگری را نیز انجام دهد. دیروز در همین رابطه ولی‌الله سیف، رئیس‌کل سابق بانک مرکزی، در صفحه شخصی خود در فضای مجازی با اشاره به رشد ۴۰۰ درصدی قیمت ارز از ابتدای سال ۹۷ تاکنون و علل این رشد شتابان، به بانک مرکزی توصیه کرد برای مهار قیمت ارز، کنترل معاملات فردایی را به‌دست بگیرد.