واردات قطعات یدکی کارکرده از کشورهای همسایه

کمبود و گرانی قطعات یدکی اصلی خودرو و افزایش سهم قطعات بی‌کیفیت و تقلبی از بازار موجب اقبال بسیاری از تعمیرکاران و مشتریان به خرید قطعات یدکی اصلی دست دوم و یا حتی تعمیر برخی قطعات شده است. برخی فعالان صنفی نسبت به استفاده از قطعات دست دوم یا تعمیرشده مرتبط با ایمنی خودرو هشدار می‌دهند و تأکید می‌کنند تعمیرکاران و فروشندگان اینگونه قطعات از پذیرش تبعات استفاده از چنین قطعاتی در خودروهای تعمیری خودداری کنند. با محسن فقیهی، رئیس اتحادیه دارندگان اتوسرویس، تعمیرگاه، پارکینگ و کارواش خودروی تهران گفت‌وگو کرده‌ایم.



وضعیت این روزهای بازار قطعات یدکی خودرو چگونه است؟
وضعیت بازار قطعات یدکی خودرو بسیار نابسامان است؛ به‌نحوی که بازار از قطعات یدکی غیراصلی(فیک) و بی‌کیفیت پر شده و قطعات یدکی اصلی نیز در بازار بسیار نایاب و گران است. شرایط بازار قطعه به‌گونه‌ای است که اکنون حتی فعالان صنفی نیز قادر به تامین و تشخیص قطعات اصلی از تقلبی نیستند. افزایش سودجویی در بازار قطعات یدکی موجب شده است تا اکنون بسیاری از عرضه‌کنندگان، قطعات یدکی تقلبی چینی یا ایرانی را در جعبه قطعات اصلی برندهای داخلی و خارجی بسته‌بندی کرده و به نام قطعات اصلی و با قیمت‌های بسیار بالا به مشتریان عرضه کنند. قطعاتی که در ظاهر بسیار زیبا اما از نظر کیفیت مواد و نوع قطعات بسیار نامطلوب و بی‌کیفیت هستند. خرید و استفاده از اینگونه قطعات موجب زیان مشتریان و مشاجره آنها با تعمیرکاران پس از استفاده و خرابی خودرو می‌شود.
قطعات یدکی تقلبی بیشتر از چه کشورهای وارد می‌شود؟
اغلب اینگونه قطعات، چینی نامرغوب است اما حتی برخی قطعات بی‌کیفیت ایرانی نیز در بسته‌بندی اصلی در بازار عرضه می‌شود. البته کیفیت قطعات ایرانی نسبت به اینگونه قطعات تقلبی چینی بهتر است و قطعات تایوانی و تایلندی نیز در بازار عرضه می‌شود که کیفیت به‌نسبت بهتری نسبت به اینگونه قطعات چینی دارد. به جرأت می‌توان گفت اکنون به هیچ وجه قطعات یدکی اصلی خودرو در بازار نیست مگر آنکه کسی آشنایی در کشورهای عربی یا سایر کشورهای همسایه داشته باشد و با سفارش دادن نسبت به واردات اینگونه قطعات اقدام کند. علاوه بر آن کیفیت قطعات یدکی ایرانی بسته‌بندی‌شده به نام ایساکو و سایپا یدک نیز به‌شدت کاهش یافته است. علاوه بر کاهش کیفیت، قیمت انواع قطعات یدکی نیز افزایش یافته است.
قیمت قطعات یدکی خودرو نسبت به سال گذشته چقدر افزایش یافته است؟
میزان افزایش قیمت انواع قطعات یدکی خودرو متفاوت است اما به‌طور میانگین قیمت انواع قطعات یدکی از سال گذشته تا‌کنون بنابر نوع قطعه از 3 تا 5برابر افزایش یافته است. درحالی‌که از نظر کیفیت نیز شاهد افت کیفی انواع قطعات هستیم و انواع قطعات یدکی بی‌کیفیت به نام قطعات اصلی به مردم عرضه می‌شوند. این افزایش قیمت در مورد قطعات یدکی بدنه برخی خودروهای مونتاژ داخلی مانند ساندرو به‌مراتب بیشتر بوده؛ به‌نحوی که قیمت در خودروی ساندرو به 9میلیون و 500هزار تومان افزایش یافته است.
قطعات یدکی دست دوم به‌خصوص برای خودروهای خارجی چگونه تامین می‌شود؟ 
رشد قیمت قطعات یدکی خارجی به‌مراتب بیشتر از قطعات یدکی خودروهای داخلی بوده است. علاوه بر آن تقلب در قطعات یدکی اینگونه خودروها بیشتر از خودروهای داخلی بوده که این امر موجب افزایش تقاضا برای استفاده از قطعات یدکی کارکرده و دست دوم برای خودروهای خارجی شده است. قطعات یدکی خودروهای خارجی که در خارج از کشور اوراق و وارد می‌شود، کیفیت بدی ندارند و قطعاتی که به نام قطعات استوک از سایر کشورها وارد کشور می‌شوند، کیفیت بهتری دارند. اینگونه قطعات از گرجستان، دوبی و حتی ژاپن با اوراق کردن خودروهای کارکرده وارد ایران می‌شوند.
کیفیت قطعات استوک وارداتی تا چه حد مطلوب است؟
قطعات استوکی که از خارج کشور با اوراق‌کردن خودروها وارد می‌شود، حداقل می‌توان گفت که قطعات اصلی است که بیشتر برای خودروهای خارجی استفاده می‌شود‌، اما اینکه چنین قطعاتی تا چه حد از نظر فنی سالم و قابل استفاده است، موضوع دیگری است که باید تعمیرکاران و سایر متخصصان در مورد آن اظهارنظر کنند. برخی قطعات دست دوم مانند میل لنگ یا سیلندر پیستون وارد کشور می‌شود که معمولا اینگونه قطعات دارای کیفیت بدی نیست اما در برخی مواد حتی میل‌لنگ‌های استوک وارداتی نیز بریده و خریداران اینگونه قطعات را دچار مشکل کرده است.