یک وزارتخانه، یک وزیر

  حافظ روحانی  

شاه جوان سرخوش از موفقیت کودتا، در سال 1332به ایران بازمی‌گردد و حالا برای تثبیت قدرتی که تازه به‌دست آورده به افرادی وفادار نیاز دارد؛ مهرداد پهلبد یکی از آنهاست. ریاست اداره کل هنرهای زیبا به او می‌رسد که در ساختمانی کوچک، کنار هنرستان هنرهای زیبای پسران در کوچه تنکابنِ پیچ‌شمیران تهران مستقر است. اما این اداره کوچک که در سال 1328ذیل وزارت فرهنگ تأسیس شد و یک سال بعد به اداره کل ارتقا یافت، در آذر‌ماه سال 1343به وزارت فرهنگ و هنر تبدیل می‌شود و مهرداد پهلبد به مقام وزارت می‌رسد.
با نام عزت‌الله مین‌باشیان به دنیا آمد ولی بعد از ازدواج جنجالی‌اش با شمس پهلوی، خواهر شاه، نامش را به مهرداد پهلبد تغییر داد. همین ازدواج که با حاشیه و شایعات فراوان هم همراه بود، باعث شد تا نفوذی در دربار پیدا کند. همین ازدواج باعث شد که نامش را هنوز بیشتر به‌عنوان همسر شمس پهلوی ببرند تا نخستین وزیر فرهنگ و هنر ایران. با این‌حال مهرداد پهلبد تقریباً 14سال وزیر فرهنگ و هنر باقی ماند تا نام این وزارتخانه با نام او پیوند بخورد.
 با جدی شدن جنبش‌های مردمی و تزلزل شاه، او نیز مانند بسیاری که زندگی‌شان وابسته به خاندان پهلوی بود، ایران را ترک کرد تا محسن فروغی برای مدتی بسیار کوتاه وزیر فرهنگ و هنر دولتی فروپاشیده شود. مهرداد پهلبد تا همین 2 سال پیش، مرداد‌ماه سال 1397، تا سن 101سالگی هم زنده بود و تا آخرین لحظه هم نامش انگار زیر سایه خاندان پهلوی قرار داشت.