ورود نخستین دستگاه حروفچینی فارسی به ایران

  برنا ایزدپناه 
سرانجام پس از 72سال از اختراع لاینوتایپ توسط یک آلمانی‌الاصل مقیم آمریکا (اوتمار مِرگِنت‌هالِر) این فناوری به کشور ما راه پیدا کرد. به همت عباس مسعودی، پایه‌گذار اطلاعات و معاون او سیف‌الله مشک‌ریز، این روزنامه نخستین واحد حروفچینی ماشینی فارسی در ایران را تأسیس کرد. اهمیت این موضوع به حدی بود که در اسفندماه1336 شخص محمدرضا پهلوی برای افتتاح و راه‌اندازی دستگاه‌های لاینو‌تایپ فارسی به موسسه اطلاعات، دعوت و اخبار آن در همان روزنامه و نیز نشریه شرکت لاینو‌تایپ منعکس شد. در حروفچینی دستی، حروف مختلف را از آلیاژی از سرب، قالب‌ریزی می‌کردند و در خانه‌های جعبه مخصوصی به نام «گارسه» که در برابر حروفچین قرار می‌گرفت جا می‌دادند. این حروف برای چیدن‌ هر کلمه و متعاقباً یک سطر، در صفحه کوچکی به نام «ورساد» قرار می‌گرفت و مجموعه آنها یک ستون و سپس صفحه را تشکیل می‌داد. در نهایت پس از چاپ روزنامه، حروف باید دوباره در خانه‌های مخصوص گارسه قرار می‌گرفت. ماشین لاینوتایپ قالب‌ریزی حروف و حروفچینی را همزمان انجام می‌داد، به شکلی که با استفاده از یک صفحه‌کلید مخصوص، یک سطر کامل، مرتب و ریخته‌گری می‌شد.  برای مثال سرعت حروفچینی دستی توسط یک متصدی با تجربه حدود 60سطر در ساعت بود، درحالی‌که ماشین لاینوتایپ ‌این امکان را می‌داد که پس از 6‌ماه تمرین، همان حروفچین بتواند 180سطر را در یک ساعت آماده چاپ کند.