ترافیک، چهره تازه تهران

   احسان بهرام غفاری      

وضعیت ترافیک و ازدیاد اتومبیل‌ها در سال 1336 به جایی رسیده بود که ترافیک‌های طولانی و قفل شدن ماشین‌ها را در پی داشت. در آن زمان طبق آمار، بیش از 80 هزار خودرو در خیابان‌های تهران به آمدوشد مشغول بودند و هر هفته نیز 150 دستگاه خودرو به این تعداد اضافه می‌شد. از یک‌سو ازدیاد خودروها و از سوی دیگر  رعایت نکردن قوانین توسط رانندگان و همچنین ترافیک‌های بلندمدت باعث شد تا اواخر آبان ‌ماه سال1336، وزارت فرهنگ و شهربانی دوباره از مردم درخواست کنند که راکبان، مراقب جان عابران پیاده و به‌ویژه محصلان باشند. رئیس شهربانی وقت در مصاحبه‌ای اعلام کرد: «محصلین هر روز چهار بار به مدرسه می‌روند و جان آنها با این ‌همه کثرت اتومبیل بسیار در خطر است. مردم هم باید به فرزندان خود مقررات را آموزش دهند تا خطری جان فرزندان‌شان را تهدید نکند». از طرف دیگر این تعداد خودرو باعث آلودگی بسیار زیاد هوا شده بودند، به‌طوری‌که بسیاری از رسانه‌های آن‌زمان به نقد وضعیت موجود پرداختند. روزنامه اطلاعات درباره این موضوع آن زمان مقاله‌ای مفصل منتشر کرد. در آن مقاله آمده بود: «شهر تهران دارای آب‌وهوای بسیار متغیر و ناسالم است و کمتر شهری در ایران می‌توان یافت که اختلاف درجه حرارت آن در تابستان و زمستان 45 درجه سانتی‌گراد باشد که همین باعث شده سلامت مردم این شهر دائما در حالت عدم‌تعادل باشد. فراوانی ماشین‌های گوناگون متحرک و ثابت که با مصرف نفت و بنزین خود اکسیژن هوا را گرفته و به گاز کربنیک تبدیل می‌نمایند، بر بدی آب‌وهوا تأثیرات بسیاری گذاشته است». 
انبوه خودروها و کارخانه‌های صنعتی در این شهر همگی بر این وضعیت بد تأثیر گذاشته بودند. از طرفی ساختمان‌سازی‌های انبوه در تهران نیز باعث شده بود که در آن سال‌ها، عموم کشتزارها و مراتع و باغات تهران تخریب و به برج‌ها و ساختمان‌های بتونی و آجری تبدیل شود. رونق ساختمان‌سازی باعث شده بود در اطراف تهران، روزبه‌روز بر تعداد کارخانه‌ها و کوره‌های آجرپزی و دیگر مصالح ساختمانی‌شان افزوده و دود آنها مستقیما به ‌سمت پایتخت رهسپار شود. جالب است بدانید در ابتدای دهه30 هیات‌هایی سوئیسی که مسئله آب‌وهوای شهرهای آسیایی را بررسی می‌کردند، به تهران آمدند و همان زمان در گزارش خود درباره تهران نوشته بودند: «وضعیت هوای تهران فاجعه است. اکسیژن این شهر حتی از شهری مانند آبادان که پالایشگاه‌های نفت در آن است، به‌مراتب کمتر است و معلوم نیست این مردم با این هوای آلوده چطور نفس می‌کشند؟!».