پاییزم!‌ ای قناری غمگینم

زهرا رستگارمقدم ـ روزنامه‌نگار

می‌گویند پاییز که جولان می‌دهد، باید یک جا نشست و به چیزهایی فکر کرد که تابستان، توان آن را نداشته به ما نشان دهد. تا به حال چیزی درباره «افسردگی پاییزی» شنیده‌اید؟ انگار مطالعات نشان داده که اشخاص در فصل پاییز بیش از سایر فصل‌ها مستعد افسردگی هستند. علت هم اوضاع جوی فصل است. مثلا اخوان می‌گوید: «ای فصل فصل‌های نگارینم/ سرد سکوت خود را بسراییم/ پاییزم! ‌ای قناری غمگینم».
همه‌ اینها دست به‌دست هم می‌دهد تا حس ‌و حالی از تنها‌بودن و یکه‌‌افتادن بر ما مستولی شود. اما برای غلبه بر این حس و حال باید به چیزهایی پناه برد که ما را از دل جهان امروزی کنده و دنیای دیگری برایمان می‌سازند. در اینجا می‌خواهم بگویم در فصل پاییز می‌توانید منتظر چه اتفاقات تازه‌ای در فرهنگ و هنر باشید.



فیلم ببینید
سینماها در این چند ‌ماه که کرونا بر زندگی و جهان ما خیمه زده است، بسیار آسیب‌پذیر شده‌اند اما «بی‌حسی موضعی» حسین مهکام با بازی حبیب رضایی، پارسا پیروزفر، باران کوثری، حسن معجونی و سهیل مستجابیان شاید بتواند از جذاب‌ترین و تماشایی‌ترین فیلم‌هایی باشد که حا‌لتان را تغییر دهد. با اینکه 2هفته می‌شود که این فیلم روی پرده است، اما حداقل مهرماه را هم مهمان سینماها خواهد بود. برای روزهای اول پاییز در سینما فیلم «روزهای نارنجی» آرش لاهوتی هم روی پرده آمده. این فیلم که نخستین اثر سینمایی اوست، درباره زنی چهل‌وپنج‌ساله و واسطه استخدام کارگران فصلی است. هدیه تهرانی، علی مصفا و مهران احمدی در این فیلم نقش‌آفرینی می‌کنند که حتما به تماشایش می‌ارزد. «آقای سانسور» هم می‌تواند انتخاب دیگری برای علاقه‌مندان سینما باشد. این فیلم به کارگردانی علی جبارزاده مهرماه را روی پرده خواهد ماند. در این فیلم بهرام افشاری، محمدرضا فروتن، بهاره رهنما و بهنوش بختیاری بازی می‌کنند. «کاکا»ی علی سرآهنگ و «منگی» رسول کاهانی هم می‌تواند از دیگر انتخاب‌هایتان باشد. برای تماشای این فیلم‌ها می‌توانید بلیت‌تان را آنلاین خریداری و در سینما آن را روی پرده تماشا کنید.




فیلم‌ها و سریال‌های خارجی را دنبال کنید
البته در این پاییز، فیلم‌ها و سریال‌های خارجی تازه‌ای هم به بازار خواهد آمد. مثلا فیلم Mank دیوید فینچر با بازی گری‌اولدمن و لیلی کالینز که نتفیلیکس آن را تهیه کرده است. اما Tenet کریستوفر نولان شاید از مهم‌ترین فیلم‌‌هایی باشد که همه انتظارش را در پاییز امسال می‌کشند. درباره من به پایان دادن به اوضاع فکر می‌کنم (Im thinking of ending things)، می‌گویند که این فیلم چارلی کافمن یک رؤیای طولانی است. پس پیشنهاد می‌شود این فیلم را نیز که پاییز می‌آید تماشا کنید. در همین ‌ماه همچنین On the rocks سوفیا کوپولا در سینماها، Rebecca بن ویتلی محصول نتفلیکس اکران خواهد شد. کمدی The climb مایکل آنجلو کوینو و جاسوسی اکشنِ No time to die کری فوکوناگا نیز در پاییز امسال روی پرده سینماهای جهان خواهند رفت. اما اگر از دسته سریال‌‌بین‌ها باشید می‌توانید پاییز امسال فصل چهارم فارگو، تاج (The Crown) و این ما هستیم (this is us) را دنبال کنید. البته فصل دوم سریال‌های Away  Rached و the boys هم به‌دست علاقه‌مندانش خواهد رسید. اما امسال باید منتظر چند سریال جدید هم باشید. قرار است We are who we are به کارگردانی لوکا گواداگینو و روز سوم (the third day) به کارگردانی مارک موندن و فیلیپا لوتورپه با بازی جود لا و کاترین واترستون از HBO مجموعه‌هایی جدیدی باشند که به دام‌تان بیندازند.



جشنواره و رویداد دنبال کنید
قرار است نخستین جشنواره فیلم کوتاه «سلفی ۲۰» پاییز امسال به‌صورت آنلاین برگزار شود. این رویداد با دریافت ۴۲۰ اثر از فیلمسازان حرفه‌ای و مردمی، هم‌اکنون در مرحله انتخاب آثار برای راهیابی به رقابت نهایی و مرحله داوری است. از سوی دیگر یازدهمین دوسالانه ملی سرامیک ایران هم آبان و آذر در فرهنگسرای نیاوران تهران برگزار خواهد شد. و درنهایت «حراج تهران». مسئولان این حراج از دوره جدید این رویداد فرهنگی-هنری در پاییز خبر داده‌اند. حراج تهران که قرار بود تیرماه برگزار شود، به‌دلیل شیوع کرونا به تأخیر افتاد. دوره سیزدهم این رویداد با حراج «هنر معاصر و مدرن» در فصل پاییز برگزار می‌شود.





کتاب بخوانید و موسیقی گوش کنید
هیچ می‌دانستید به‌تازگی رمان«فیلیپ و دیگران» سیس نوتبوم، از زبان هلندی با ترجمه سامگیس زندی در انتشارات فرهنگ آرش منتشر شده است؟ نوتبوم از مهم‌ترین نویسندگان روشنفکر اروپایی محسوب می‌شود که همچنان زنده است. اما رمان «بیگ سور» جک کرواک با ترجمه فرید قدمی را که در این فصل در انتشارات روزنه منتشر خواهد شد از دست ندهید. قدمی می‌گوید که این اثر اوج خلاقیت و تفکر کرواک است. هرچند مهم‌ترین اثر داستانی او «در جاده» است؛ رمانی که به‌عنوان یکی از 3کتاب ستایش‌شده نسل بیت شناخته می‌شود. با این حال از این اظهارنظر قدمی می‌توان دریافت که می‌شود منتظر اثر خواندنی دیگری از نویسنده عجیب و غریب آمریکایی بود.
اما در موسیقی، آلبوم «بیرون افتادن از زمان» پیشنهاد می‌شود. این اثر جدید گروه جاده ابریشم که کیهان کلهر نوزانده و آهنگساز بین‌المللی ایرانی نیز سال‌هاست عضو آن است، هجدهم مهرماه منتشر خواهد شد. باید منتظر اثری کاملا متفاوت بود، چراکه در این اثر، موسیقی برای 8ساز، 3خواننده و افکت‌های الکترونیک نوشته شده. آهنگساز، اُزوالدو گولیجُف آرژانتینی است. شیار اول این آلبوم به نام «زمزمه‌های قلب» همراه با تصویرسازی‌های که‌ورک مورات اهل سوریه ارائه خواهد شد. این آلبوم البته در ایران منتشر نمی‌شود و باید منتظر ماند و دید چطور می‌توان آن رابه دست آورد.



تئاتر تماشا کنید
اگر اهل نمایش هستید «در انتظار گودو»ی امیررضا کوهستانی مهرماه هم روی صحنه باغ‌کتاب تهران خواهد بود. این نمایش با بازی لیلی رشیدی، مهین صدری، الهام کردا، مونا احمدی، خزر معصومی یک‌ماه است که اجرا می‌شود. «عشق روزهای کرونا» محمد رحمانیان هم پاییز در فضای باز اجرایش ادامه پیدا می‌کند. این نمایش 6اپیزودی با بازی چهره‌هایی چون مهتاب نصیرپور، سیما تیرانداز و بهنوش طباطبایی در کافه‌باغ مجموعه رودکی اجرا می‌شود. اما آن‌سو‌تر «برگشتن افتخار‌آمیز مردان جنگ» به کارگردانی حسین شهبازی تا 2آبان در سالن استاد انتظامی خانه هنرمندان روی صحنه خواهد بود. داستان این نمایش 3سال بعد از اتمام جنگ جهانی دوم، در هامبورگ است. این نمایش براساس نمایشنامه «بیرون، پشت در» اثر ولفگانگ بورشرت نوشته شده. نمایش «دراکولا» به کارگردانی پویا امینی تا 9آبان در تماشاخانه سپند و «تاجر ونیزی» شکسپیر این‌ بار به کارگردانی گووان‌مهر اسماعیل‌پور روی صحنه تالار رودکی خواهد بود. نمایش «هجوم» علی صفری هم که برداشتی آزاد از رمان «وقفه در مرگ» ژوزه ساراماگو است روی صحنه می‌رود. هجوم نگاهی تازه به نمردن بین اقشار مختلف جامعه دارد، افرادی که در ابتدا سرمست جاودانگی می‌شوند و کاربرد تأثیرگذار مرگ را بر زندگی خود از یاد می‌برند.