سینمای کوپنی
دولتی‌ها به آب و آتش می‌زنند تا کرکره سینماها پایین نیاید
مسعود میر- روزنامه نگار
روز سینما در راه است، اما حال سینما شب است. اوضاع تولیدات سینما طلایی است و احوال اکران آثار خاکستری. اصلا انگار نه انگار که سال‌های متمادی در چنین روزهایی صاحبان آثار به فروش خوب تابستانی لبخند می‌زدند و همین حرارت گیشه‌ها در فصل داغ، روزهای سرد پیش رو را هم قابل تحمل می‌کرد. اصلا چرا از فروش و گیشه بنالیم؟ مگر در چنین روزهایی لااقل در 2دهه اخیر فکر و ذکرمان نمی‌شد سینما و روز ملی آن در تقویم و البته جشن خانه سینما؟ حالا اما روزگار، فیلم خودش را برای ما به نمایش درآورده است. سینماها مبتلایند به ویروس بی‌توجهی و تماشاگران خوف ابتلا به ویروس چینی را دارند. در چنین شرایطی است که سازمان سینمایی به‌عنوان متولی دولتی سینما در کشور به آب و آتش می‌زند تا کرکره سینماها پایین نیاید و چرخه تولید متوقف نشود و سینما از سکه نیفتد.
شما بگو نیم‌بها
اول خبر را با هم مرور کنیم بعد به گام بلند برای حفظ سینما با روش‌های کوپنی بپردازیم. «دوازدهمین جلسه کارگروه بررسی آسیب‌های کرونا در سینما برگزار شد. در این جلسه پیرو مصوبه جلسه یازدهم کارگروه مبنی بر اختصاص درآمد فروش فیلم‌ها به سالن‌های سینما و پرداخت معادل فروش خالص آنان به شرکت پخش، مقرر شد با توجه به نیم‌بها شدن قیمت بلیت، طی ماه‌های مرداد، شهریور و مهر این میزان برای سینما و شرکت پخش به قیمت بلیت تمام‌بها برای فیلم‌های ایرانی اکران اول در نظر گرفته و ما‌به‌التفاوت به‌صورت حمایت از سوی سازمان سینمایی به شرکت‌های پخش و سینماها در پایان اکران هر فیلم پرداخت شود.»
موضوع به اندازه کافی شفاف است، اما بد نیست به زبان ساده آن را دوباره مکتوب کنیم. ماجرا از این قرار است که سالن‌دارها قرار است هر مبلغی که بابت فروش فیلم در گیشه به‌دست بیاورند در جیب بگذارند. از طرفی سازمان سینمایی حق‌السهم شرکت‌های پخش را از جیب مبارک دولت پرداخت می‌کند. نکته جالب اینجاست که سینماها بلیت نیمه‌بها می‌فروشند و سهمی به دفاتر پخش نمی‌پردازند و از طرفی سازمان سینمایی مبالغ سهم شرکت‌های پخش را با احتساب بلیت تمام‌بها می‌پردازد.
این تلاش سازمان سینمایی برای راضی نگه داشتن پخش‌ها و البته دلگرم ماندن سالن‌دارها برای ادامه مسیر نکته مهمی است.
فقط باش
چه‌کسی فکرش را می‌کرد بعد از سال‌ها فریاد زدن برای غیردولتی شدن هنر-صنعت سینما در ایران یک ویروس لعنتی کار را به جایی برساند که خیلی‌ها از شنیدن این تصمیم متولی دولتی سینما در کشور ذوق کنند؟ حالا خبر چیست؟ قرار است سازمان سینمایی به سینماهای غیردولتی که در مرداد‌ماه فعال بوده‌اند به ازای هر سالن روزانه ۱۰ میلیون تومان کمک بلاعوض بپردازد. این مبلغ به سالن‌هایی تعلق می‌گیرد که روزانه حداقل ۳ سانس فیلم ایرانی نمایش داده باشند. سینماهای غیردولتی حالا به امید همین حمایت کوچک از سوی دولت، چراغ سالن‌ها را برای معدود تماشاگران خاموش می‌کنند و فیلم نمایش می‌دهند. باورکردنی نیست که چطور بخش خصوصی حالا برای دوام آوردن دستش پیش دولتی دراز است که خودش هزار بحران مالی داشته و دارد.
همه هزینه‌هایت با من
این آخرین گشاده‌دستی دولتی‌ها در روزهای کرونایی برای حفظ سینماست. تا قبل از روز ملی سینما، سازمان سینمایی قرار است تمام بدهی‌های سالن‌دارها به پخش‌کنندگان و مالکان فیلم را تسویه کند. حرف از کمک 17میلیارد تومانی است و تلاش برای سالم نگه داشتن چرخه اکران و پخش. سالن‌دارها به‌خاطر شرایط عجیب 6ماه گذشته نتوانسته بودند درصد فروش مالکان آثار را به آنها بپردازند و حالا برای اینکه فیلم جدید به چرخه اکران راه یابد این کمک سازمان سینمایی بناست راهگشا باشد. اصل خبر اینکه با تصویب کارگروه بررسی آسیب‌های کرونا در سینما، بدهی سال ۱۳۹۸ سالن‌های سینمایی به دفاتر پخش با حمایت سازمان سینمایی پرداخت خواهد شد. حالا لیست کامل بدهی سالن‌های سینما با شرح کامل جزئیات و به تفکیک میزان بدهی به شرکت‌های پخش منتشر شده و براساس این جدول آماری، مبلغ کل بدهی سالن‌های سینما ۱۶۳,۸۶۰,۰۰۰,۰۰۰ ریال است و سازمان سینمایی در راستای سیاست‌های حمایتی خود در جبران ضرر و زیان صنعت سینما ناشی از ویروس کرونا، مجموع این مبلغ را در قالب حمایت پرداخت خواهد کرد.
خب، دیگر چه می‌شود کرد؟ سینما این روزها با همین احوالات کوپنی و عاریه‌ای سرپاست، اما واقعیت این است که باید از این مرحله عبور کند؛ چون نه کرونا حالا حالا‌ها رفتنی است و نه بودجه‌های دولتی در شرایط کنونی اقتصادی کفاف این بذل و بخشش‌های فعلی را می‌دهد.
باید مسئولان سینمایی و سالن‌دارها و سازندگان آثار به فرمول ویژه‌ای دست یابند؛ فرمولی از جنس ساخت و نمایش یک اثر ویژه با مساعدت مسئولان سینمایی؛ اثری که تماشاگران برای دیدنش حاضر شوند دوباره راه سالن‌ها را در پیش گیرند؛ حتی اگر سالن‌ها در حلقه آتش باشند.
در همینه زمینه :