توزیع قطره‌چکانی واکسن آنفلوآنزا

زهرا جعفرزاده/خبرنگار:
واکسن آنفلوآنزا که زمان تزریقش از اواسط شهریور شروع می‌شود در آستانه ورود به پاییز آلوده به کرونا در داروخانه‌های کشور نایاب است. داروخانه‌داران هیچ اطلاعی از زمان موجود شدن این واکسن ندارند و حتی سازوکار ارائه کارت ملی برای تهیه واکسن از سوی متقاضیان را نمی‌دانند. به‌نظر می‌رسد کمبود واکسن آنفلوآنزا در شرایط کنونی چالش تازه‌ای پیش روی گروه‌های حساس در برابر بیماری‌های مسری است.
به گزارش همشهری، سازمان غذا و دارو از توزیع واکسن آنفلوآنزا از اواخر شهریور آن هم با ارائه کارت ملی، خبر داده است. مدیر داروی این سازمان اعلام کرده از کارت ملی استفاده می‌شود تا هر نفر تنها یک‌بار اقدام به خرید واکسن کند. همه اینها در شرایطی است که 2هفته مانده به پایان شهریور، داروخانه‌ها از بلاتکلیفی درخصوص موجود شدن این واکسن می‌گویند و هیچ اطلاعی از جزئیات ارائه واکسن با کارت ملی‌ ندارند. پیش از این «همشهری» در گزارشی، از تأخیر واردات این واکسن به کشور خبر داده بود. براساس اعلام شرکت‌های پخش و داروخانه‌داران، واکسن از 2هفته پیش باید در داروخانه‌ها موجود می‌شد، اما نشد. همان موقع اعلام شد که بالا رفتن تقاضای جهانی برای خرید واکسن از دلایل تأخیر در واردات اعلام شده بود. همه اینها در شرایطی است که به گفته مدیر داروی سازمان غذا و دارو، شرکت‌ها امسال، توانایی واردات واکسن نداشتند.
بررسی‌ها نشان می‌دهد که بخش زیادی از واکسن وارد و در اختیار شرکت‌های پخش قرار گرفته اما آنها مجوز توزیع ندارند. محمود هادی‌پور، داروساز و فعال حوزه دارو این خبر را به «همشهری» می‌دهد و می‌گوید که این اقدام به‌دلیل ملاحظاتی مثل جلوگیری از هجوم برای خرید، انجام شده است. به گفته او، این واکسن‌ها ظاهرا از فرانسه، هلند و روسیه وارد شده و هنوز هم قیمت‌گذاری نشده‌اند. روز گذشته رئیس کمیسیون بهداشت و درمان مجلس، خبر از واردات یک میلیون دوز واکسن به کشور داد. به گفته او، ایران درخواست 8 تا 10میلیون دوز واکسن داده است.

 داروخانه‌ها سامانه‌ای برای ثبت کدملی ندارند
توزیع مشروط واکسن آنفلوآنزا، مورد انتقاد هادی‌پور است. به گفته او فروش این واکسن با کارت ملی امکان‌پذیر نیست چرا که داروخانه‌ها سامانه‌ای برای ثبت کارت ملی ندارند، مگر اینکه در همین مدت کوتاه سامانه‌ای برای داروخانه‌ها درنظر گرفته شود. به گفته او با این روش توزیع، به‌نظر می‌رسد افرادی که بیش از دیگران به واکسن نیاز دارند و آسیب‌پذیرند، متضرر شوند:« دولت باید برای این موضوع برنامه‌ای داشته باشد، نباید تنها به کارت ملی اکتفا کرد، بلکه باید توزیع به‌صورت لایه‌لایه و اولویت‌بندی شده انجام شود. یعنی لایه اول بیماران خاص. لایه دوم سالمندان و لایه بعدی افرادی که بیماری زمینه‌ای دارند.» او معتقد است اگر ارائه واکسن با کارت ملی باشد ممکن است به‌دلیل مشکلاتی که در ثبت کد ملی ایجاد می‌شود عده‌ای نتوانند واکسن تهیه کنند و یا حتی بازار خرید و فروش کارت ملی برای تهیه این واکسن ایجاد شود.
خیلی‌ها نگرانند و از همین حالا به‌دنبال تهیه واکسن از داروخانه‌ای به داروخانه دیگر می‌روند، همه اینها در شرایطی است که براساس اعلام سازمان غذا و دارو، همه افراد نیازی به تزریق واکسن آنفلوآنزا ندارند، چرا که امسال با شرایط پیش آمده و رعایت پروتکل‌های بهداشتی و بالا رفتن سیستم ایمنی افراد، احتمال همه‌گیری آنفلوآنزا مانند سال گذشته کم است. بنابراین تنها گروه‌های پرخطر، نیاز به تزریق واکسن دارند.

 داروخانه‌داران در انتظار توزیع واکسن
خبر توزیع واکسن آنفلوآنزا تا اواخر شهریور با کارت ملی اما هنوز به گوش متصدیان داروخانه‌ها نرسیده است. تمام آنها در پاسخ به این سؤال که چه زمانی واکسن آنفلوآنزا موجود می‌شود؟ اظهار بی‌اطلاعی می‌کنند. یکی از آنها داروساز داروخانه‌ای در ستارخان است. او می‌گوید که هنوز هیچ‌چیز معلوم نیست. زمانی هم که درباره شرط کارت ملی می‌شنود، می‌خندد:«مگر می‌شود؟» داروخانه دیگری در خیابان کارگر شمالی اما می‌گوید 2هفته دیگر، سهمیه واکسن آنها می‌رسد اما از تعداد و قیمت بی‌اطلاع است و خبری درباره ارائه واکسن با کارت ملی نشنیده است. داروخانه‌دار دیگری در میدان ونک هم می‌گوید که ارائه واکسن با کارت ملی امکان‌پذیر نیست و این توضیح را می‌دهد که مردم برای تهیه واکسن عجله نکنند تا اواخر مهرماه هم می‌توانند آن را تزریق کنند. موجود نشدن واکسن آنفلوآنزا در داروخانه‌ها در شرایطی است که هر سال تا این موقع از سال، واکسن در قفسه داروخانه‌ها موجود بود.

 سهم هر داروخانه تنها 3واکسن
خبرهایی که از داروخانه شهرهای دیگر به گوش‌ می‌رسد نشان می‌دهد شرکت‌های پخش برای توزیع دارو محدودیت‌های فراوانی دارند. علی فاطمی، عضو هیأت مدیره انجمن داروسازان، به «همشهری» می‌گوید که شرکت‌های پخش دارو در اصفهان اعلام کرده‌اند که سهمیه هر داروخانه تنها 3واکسن است. او که داروخانه‌ای در این شهر دارد‌، می‌گوید این سهمیه حتی نیاز کارکنان داروخانه‌ها را پاسخگو نیست. چرا که این افراد در ارتباط دائمی با بیماران قرار دارند و دفترچه‌های بیمه را که ممکن است آلوده باشد در دست می‌گیرند.
به گفته او، احتمالا توزیع واکسن در مراکز درمانی و شبکه‌های بهداشت خواهد بود تا پرستاران و پزشکان که در معرض بیماری قرار دارند از آن استفاده کنند. پیش از این مدیر داروی سازمان غذا و دارو به همشهری خبر داده بود که قرار است 13میلیون و 500هزار واکسن وارد کشور شود. با این حال، فاطمی بعید می‌داند که این میزان واکسن وارد کشور شود:« این واکسن را نمی‌توان مدت زمان زیادی نگه داشت. تاریخ انقضای آن کوتاه است و باید تا فصل سرما از آن استفاده کرد.» به‌گفته او، آنطور که اعلام شده قرار است از 20شهریور واکسن توزیع شود و احتمالا قیمت آن هم حدود 42هزار تومان سال گذشته است. توصیه این داروساز هم این است که همه نیازی به استفاده از واکسن ندارند چرا که استفاده از ماسک و رعایت فاصله‌گذاری اجتماعی برای پیشگیری از ابتلا به کرونا، از ابتلا به آنفلوآنزا هم جلوگیری می‌کند: «بیماران مبتلا به دیابت یا بیماری‌های قلبی و کسانی که بیماری‌های ضعف سیستم ایمنی دارند، زنان باردار، کودکان 6ماه تا 6ساله، نیاز به تزریق واکسن دارند. بنابراین افراد سالم دنبال این واکسن نروند.»

 واکسن آنفلوآنزای ایرانی نداریم
با اینکه رئیس سازمان غذا و دارو خبر از تولید واکسن ایرانی آنفلوآنزا داده و گفته امسال برای گروه‌های خاص مثل زنان باردار و افراد مسن نسبت به سال گذشته حدود 10برابر واکسن آنفلوآنزا تولید شده و این میزان تاکنون به حدود 2میلیون و 500هزار دوز رسیده، اما این عضو هیأت مدیره انجمن داروسازان توضیح می‌دهد که تاکنون هیچ واکسن ایرانی آنفلوآنزا در داروخانه‌ها توزیع نشده و کسی هم از آن استفاده نکرده است: «تا جایی که من اطلاع دارم ما واکسن آنفلوآنزای ایرانی نداریم، هنوز تست بالینی نشده و باید تأیید سازمان غذا و دارو را داشته باشد.» به گفته او، واکسن آنفلوآنزا وارداتی است و اغلب از کشورهای فرانسه و هلند وارد می‌شود:«قرار بود ایران در ازای طلبی که از کره‌جنوبی دارد، واکسن آنفلوآنزا وارد کند، چرا که واردات این واکسن از کره‌جنوبی ممانعت تحریمی ندارد. اما ظاهرا آن هم محقق نشده و تنها یک‌دهم درصد از طلبی که ایران از این کشور داشته، واکسن وارد شده است.» قبلا مدیر داروی سازمان غذا و دارو به همشهری گفته بود بعید است واکسن آنفلوآنزای ایرانی به امسال برسد. چرا که هنوز فاز مطالعاتی و صدور مجوز برای آن تکمیل نشده است.