آیا عفونت دوباره با ویروس کرونا ممکن است؟

علی ملائکه_روزنامه‌نگار و پزشک

از همان اوایل شیوع کروناویروس جدید مواردی از مثبت شدن دوباره آزمایش ویروس کرونا گزارش شد، اما در هیچ‌کدام از این موارد ثابت نشده بود که واقعا در بار دوم افراد با ویروس دیگری دچار عفونت شده‌اند.
اما اخیرا 3مورد ثابت شده از عفونت دوباره با ویروس کرونا از هنگ‌کنگ، بلژیک و هلند گزارش شده است. در این مورد پژوهشگران با تعیین توالی ژنتیک ویروس‌های منشا عفونت نشان دادند که ویروس کرونایی که بار دوم فرد را آلوده کرده است، با ویروس عامل عفونت اول تفاوت ژنتیکی دارد و در این موارد واقعا عفونت دوباره رخ داده است. سازمان جهانی بهداشت می‌گوید: بروز چنین موارد اندکی درحالی‌که حدود ۲۴میلیون نفر در جهان به کرونا مبتلا شده‌اند، اهمیت چندانی ندارد.
همچنین ممکن است تفسیر خوش‌بینانه‌ای از این موارد کرد. برای مثال مرد ۳۳ساله هنگ‌کنگی، که یکی از این 3مورد است در بار اول عفونتش علائم خفیفی بروز داد و در بار دوم بی‌علامت بود و عفونتش در جریان آزمایش‌های غربالگری کشف شد.
بنابراین ممکن است پاسخ ایمنی در این فرد توانسته باشد از علامت‌دار شدن او جلوگیری کند، اما این پاسخ آنقدر کافی نبوده که به‌طور کلی مانع از عفونت شود.
موارد عفونت دوباره در کروناویروس‌های عامل سرماخوردگی هم شایع است و حتی با وجود میزان ثابتی از آنتی‌بادی هم رخ می‌دهد. یکی از نظریه‌ها درباره کروناویروس جدید هم این است که این ویروس در تکامل خود نهایتا مشابه کروناویروس‌های قبلی به‌طور فصلی بیماری خفیفی ایجاد خواهد کرد. همچنین گرچه کروناویروس جدید پایدارتر از ویروس آنفلوآنزا به‌نظر می‌رسد، اما به هر حال تغییر می‌کند و ممکن است واکسنی که در نهایت برای آن تولید می‌شود، مصونیت دائمی ایجاد نکند و مانند واکسن‌های آنفلوآنزا لازم باشد این واکسن برای گونه‌های جدید ویروس هر سال دوباره طراحی شود. یک دلیل دیگر ظهور چنین مواردی هم ممکن است افزایش میزان آزمایش‌‌ها در سطح جهان باشد، نه به این علت که شیوه انتشار ویروس عوض شده است. تفسیر بدبینانه هم این است که چنین مواردی به‌معنای مصون نشدن افراد پس از دچار شدن به کروناست. در این صورت نگرانی‌هایی هم درباره تأثیربخشی واکسن‌های مورد انتظار برانگیخته می‌شود.