چیزهایی هست که نمی دانی

سعید مروتی_منتقد فیلم و روزنامه‌نگار

چند هفته پیش و در آستانه روز خبرنگار فیلمی در فضای مجازی منتشر شد با عنوان«چیزهایی هست که نمی‌دانی» با مضمون آزار جنسی خبرنگاران زن؛ خبرنگارانی که جلوی دوربین  تجربیات تلخشان را روایت می‌کردند و البته نامی از کسی هم نمی‌بردند. ضدقهرمان‌های این روایت‌ها، سیاستمدار، کارگردان، نویسنده و هنرپیشه‌هایی بودند با چشم و دلی ناپاک و دستی هرز که به گفته خبرنگاران حاضر در این فیلم کوتاه، آزار جنسی پیشه‌شان است. کلیت موضوع شاید برای عده‌ای تکان‌دهنده بود، ولی چون نامی از کسی برده نشده بود، جنجالی به پا نشد.
چند روز پیش خبری منتشر شد درباره جوانی که ظاهرا و بر مبنای روایت‌هایی مشابه، به شکلی مکرر به آزار جنسی دختران جوان پرداخته. کاری به این نداریم که انتشار نام و عکس چنین فردی که هنوز به هیچ مرجع قضایی احضار نشده، در رسانه‌های رسمی چقدر حرفه‌ای است. خبر با وجود تکراری بودن مضمونش، شاید به علت انتساب فرد مورد اتهام به فعالیت فرهنگی (با وجود بی‌بهره بودن از عنصر شهرت) سروصدایی به پا کرد و پس از آن موجی از افشاگری به راه افتاد. در این چند روز چهره‌های سرشناسی متهم به آزار جنسی شده‌اند. به شکلی شاید تصادفی، ولی جالب توجه، اغلب افشاگران خارج‌نشین هستند و اتهامات هم مربوط به سال‌های نسبتا دور است؛ اتهاماتی که اثباتش اگر غیرممکن نباشد، بسیار دشوار
 است.
 علت این همه سال سکوت چه بوده را کسی نمی‌داند و راویان آزار جنسی هم توضیح متقاعد کننده‌ای درباره‌اش نداده‌اند. چیزی که واضح است آبروی ازدست‌رفته هنرمندانی است که تعدادی‌شان دستشان از دنیا کوتاه شده و امکانی برای پاسخگویی احتمالی و دفاع از خود ندارند. واقعا فلان مستندساز زنی که حالا اتهاماتی اغلب گنگ و عجیب به فیلمسازی جهانی وارد کرده نمی‌توانست در زمان حیات او، این حرف‌ها را بزند؟ در مورد افشاگری دیگری می‌توان در پس متن،  تبلیغی مبتذل درباره ویژگی‌های شخصی اتهام‌زننده را مشاهده کرد که صراحتش غیر قابل انکار است. اینجا هم هنرمند متهم به آزار جنسی از دنیا رفته و امکان دفاع ندارد و متهم‌کننده هم اتفاقا خارج‌نشین است. 
انکار وجود آزار جنسی که گستره‌اش بسیار فراتر از اهل هنر و فرهنگ و شامل اغلب صنوف‌است، به انکار آفتاب می‌ماند و دفاع نکردن از قربانیان خلاف اصول انسانی است، ولی وقتی وارد جزئیات می‌شویم پذیرش هر ادعای بدون سندی، آن هم با این همه حاشیه و اما و اگر، هم غیراخلاقی است و هم خلاف جوانمردی. موضوع با تمام پیچیدگی‌هایش، ساده هم هست؛ آزار جنسی همان‌قدر محکوم است که ترور شخصیت.