چالش‌های مدیریت شهری

زهره آزاد فلاح،کارشناس برنامه‌ریزی شهری- حمیدرضا پیران،شهرساز

امروزه برای رشد توسعه در شهرها علاوه بر منابع مالی و رشد اقتصادی و اجتماعی، نیازمند مدیریت شهری کارآمد هستیم.از جمله وظایف مدیریت شهری آماده کردن زیر ساخت‌های اساسی برای عملکرد کارا در شهر و توسعه منابع انسانی برای آمادگی لازم در جهت ارائه خدمات و پشتیبانی آن است. مدیریت شهری باید تلاش کند تا شهرنشینی را کاهش و شهر‌ها را به چشم‌انداز ترسیم شده برساند.
مدیریت شهری امروزه دارای چالش‌های فراوانی است.در بسیاری از شهرهای بزرگ جهان آلودگی هوا، ترافیک، کمبود زیر ساخت و منابع مالی، افزایش جمعیت و شهرنشینی، بافت فرسوده، حریم شهر و.....از جمله مهم‌ترین چالش‌های مدیریت شهری به‌حساب می‌آید.به‌طور کلی می‌توان چالش‌های شهری را در 3 گروه «کالبدی-محیطی»، «اقتصادی-مالی» و «اداری-سازمانی» تقسیم کرد.
از سوی دیگر، 4عنصر «شهروندان»، «شهرداری‌ها»، «شورای شهر» و « دولت» در تصمیم‌گیری‌های مدیریت شهری دخیل هستند. از این رو ارتباط 4عنصر یاد شده می‌تواند در رفع مشکلات و مسائل مطروحه در شهر، به مدیریت شهری یاری رساند.
اهداف مدیریت شهری به 2گروه خرد و کلان و از نظر زمانی به 3 گروه کوتاه‌مدت –میان‌مدت و بلندمدت تقسیم می‌شود. شهروندان در تصمیم‌گیری‌های مدیریت شهری، نقش بسزایی دارند و هرجا حضور شهروندان و مشارکت آنها در تصمیمات مدیریت شهری بیشتر شده، میزان رضایتمندی شهروندان و موفقیت مدیران در اجرای پروژه‌ها افزایش یافته است. 
نبود قوانین و مقررات و دستورالعمل‌های کارا و اجرایی از دیگر مشکلات و چالش‌های موجود در شهر است و عدم ‌اجرای قوانین در بسیاری از حوزه‌های مدیریت شهری احساس می‌شود. ضمن اینکه اختلاف بین شهرداری‌ها، سازمان‌های دولتی و ارگان‌های ذی‌نفع در شهر و نبود مرجع رسیدگی به اختلافات آنها از دیگر چالش‌های مدیریت شهری به شمار می‌آید، اما نبود مدیریت یکپارچه در شهر، یکی از مشکلات اساسی مدیریت شهری است که خود پیش زمینه بروز بسیاری از چالش‌ها و نواقص در شهر است. این در حالی است که در بسیاری از شهرهای دنیا، شهرداری‌ها مسئول مدیریت شهری هستند و سازمان‌های تابعه (برق، آب، مخابرات، پلیس و....) با هماهنگی مدیریت یکپارچه شهری به فعالیت و خدمت‌رسانی می‌پردازند.
در عین حال، نیروی انسانی هم به‌عنوان یکی از سرمایه‌های سازمان‌ها، در شهری همچون تهران به یکی دیگر از چالش‌های مدیریت شهری بدل شده است.
به کار‌گیری نیروهای متخصص و با تجربه در بدنه مدیریت شهری و تصمیم‌گیری‌ها، نقش بسزایی در پیشبرد اهداف دارد و بی‌توجهی به تخصص‌گرایی، چالش‌های فراوانی را در اجرای مصوبات و امور اجرایی به‌ وجود می‌آورد.
بنابراین با توجه به موارد مذکور نیاز مدیریت شهری به داشبورد اطلاعاتی در شهر و آگاهی از وضع موجود، اطلاعات و منابع مالی، ابزار تجهیزات، نیاز‌ها و مشکلات شهر و شهروند، بیش از پیش احساس می‌شود. وقتی مدیر شهری شناخت خوبی از وضع موجود و امکانات و مشکلات داشته باشد، منابع مالی را بهینه به‌کار بسته و با برنامه‌ریزی و سازماندهی و نظارت در راستای رفع آنها گام برمی‌دارد.