عزتی و یک نامزدی دیگر

‎شقایق میرزایی_روزنامه نگار

سینمای کمدی ایران به‌دلیل ماهیت اصلی‌اش و مهم‌تر از همه ضعف فیلمنامه همواره مورد بی‌توجهی داوران جشنواره‌های سینمایی بوده‌است. شاید این یک رویه مرسوم در جشنواره‌های ایرانی و عموما سینمای ایران باشد. بر همین اساس بازیگرانی که سال‌ها نقش‌‌آفرینی کاراکترهای کمدی و طنز را به‌عهده داشته و دارند، همواره زیر سایه طنز‌انگاری منتقدان و داوران قرار می‌گیرند. برخی منتقدان و داوران جشنواره‌ها اصرار دارند برچسب طنز را بر پیشانی بازیگران نگه دارند و بدون هیچ دلیلی آنها را در همان فضای ساختگی ذهن خود تنها به صرف یک بازیگر طنز تعریف می‌کنند. بنابراین اگر بازیگر کمیک بارها در فضای جدی سینما هم بدرخشد، درست زمانی که به پای میز نقد می‌رسد، محکوم به دیده‌نشدن می‌شود. در باور نادرست داوران و دیدگاهی که برخاسته از ضوابط سفارشی است، رد با‌صلابت بازیگرانی که عنوان بازیگر طنز را یدک می‌کشند، در فضای جدی سینما ناباورانه از صحنه رقابت‌های جشنواره پاک می‌شود. کما اینکه بسیاری از بازیگران کاربلد طنز بیشتر از آنکه در کارنامه خود فیلم‌هایی با مضمون طنز داشته باشند، آثار جدی با‌اصالتی را ثبت کرده‌اند‌ و چه زیرکانه ریزه‌کاری‌های اورجینال بازیگری‌شان را به رخ کشیده‌اند. جواد عزتی، بازیگر برخاسته از تئاتر خیابانی از زمره بازیگرانی است که بارها قربانی داوری‌های سلیقه‌ای جشنواره فجر شده‌است؛ بازیگری با قابلیت‌های مختص خود؛ عاری از ادا و اطوارهای کلیشه‌ای که بی‌شک یکی از هنرمندان تأثیرگذار این سرزمین است. بازیگر محجوب سینمای ایران، مستقل و یکه‌تاز در فضای طنز بی‌حاشیه قد علم کرد و در پرطرفدارترین فیلم‌های سینمای طنز حضوری چشمگیر داشت. درخشش در این ژانر با هنرنمایی عزتی در کنار رضا عطاران، فیلم «هزارپا» را به پرفروش‌ترین فیلم تاریخ سینمای ایران بدل می‌کند.
‎او نقش‌ها را با معیار مرسوم نمی‌سنجد. در سال‌های اخیر جواد عزتی در نقش‌های کوتاه توانسته‌است کلکسیونی از فیلم‌های خوب سینمای ایران را به کارنامه‌اش بیفزاید. این بازیگر خلاق، نقش‌آفرین سکانس‌های ماندگار شد. او در فیلم‌های «اکسیدان»، «لاتاری» و «جان‌دار»، نمایشی غافلگیرکننده و خلاقانه‌‌ را ترسیم کرد. در 2نسخه تکرارنشدنی «ماجرای نیمروز» و «رد‌خون» در نقشی کاملا متفاوت به دور از تکنیک‌های افراطی و برگرفته از قریحه بازیگری‌اش بار دیگر در سینما رد محکمی از خود بر جا گذاشت. پس از آن در «تنگه ابوقریب»، در قاب سینمای جنگ از خود اثری قابل احترام درخور هویت این ژانر با اصالت سینما ترسیم کرد. امسال نیز او با نقش حجت در «شنای پروانه» محمد کارت، از فیلم‌های مفتخر سی‌و‌هشتمین جشنواره فجر، با یک بازی درونگرایانه بکر، حجت را بر همگان تمام کرد. حجت «شنای پروانه» با اینکه تعبیر درستی از اجرای عدالت است، اما مورد بی‌عدالتی هیأت داوران جشنواره فجر قرار گرفت؛ حقی که ادا نشد. خطایی که امید است بر ذات عادل سینمای ایران خدشه‌ای وارد نکند و در جشنواره سینمایی حافظ عزتی به حق خود برسد.