روحانی: دخالت نیروهای خارجی در سوریه غیرقانونی است
یک منبع آگاه در وزارت خارجه اعلام کرد: ادعای مخالفت ایران با حضور فرانسه در نشست آنکارا دقیق نیست
نشست سهجانبه ایران، روسیه و ترکیه امروز در حالی به میزبانی آنکارا برگزار میشود که رسانههای ترکیه مدعی شدهاند ایران با حضور رئیس جمهور فرانسه در این نشست مخالفت کرده است. با این حال یک مقام آگاه در وزارت خارجه به همشهری گفت: ایران دخالتی در این موضوع نداشته است.
حسن روحانی و ولادیمیر پوتین امروز در نشست سهجانبهای به میزبانی رجب طیب اردوغان شرکت میکنند تا درباره سوریه مذاکره کنند، این دومین نشست سران 3کشور است، دیدار قبلی آذر سال96 در سوچی برگزار و در نتیجه آن نخستین نشست گفتوگوی ملی سوریه با حضور معارضان سوری در همین شهر برپا شد.
اما وزیر خارجه ایران هم دیروز و ساعاتی قبل از رئیسجمهور به آنکارا رفت تا با همتایان روس و ترک جلسه مشترک داشته باشد.
ظریف در آنکارا از حضور ترکیه در عفرین انتقاد کرد
محمد جوادظریف در بدو ورود به آنکارا با اشاره به اینکه روند آستانه در یک سال گذشته باعث کاهش درگیریها در سوریه شده است، گفت: لازم است این روند به روند سیاسی تبدیل شود و سوچی شروع این فرایند بود و امیدواریم با دقت و درایت این کاری که با تلاش بسیار آغاز شده به نتیجه برسد.
وی با بیان اینکه تحولاتی در سوریه اتفاق افتاده که یکی از این تحولات کم شدن نقش تروریستهاست، گفت: تحول منفی که از زمان اجلاس سوچی شاهد آن بودهایم، نحوه حضور آمریکا در منطقه است که باعث شده شکاف قومیتی در سوریه گسترش پیدا کند.
ظریف سیاست دولت کنونی آمریکا را کوتهبینانه خواند و اظهار کرد: این سیاستها خطرات جدی برای آینده منطقه دارد.
وزیر خارجه با اشاره به حضور ارتش سوریه در شهر عفرین گفت: هیچ توجیهی برای نقض حاکمیت سوریه قابلقبول نیست؛ گرچه متوجه شدهایم حرکتهای آمریکا در جهت شکافهای قومیتی در سوریه باعث نگرانیهای برخی شده اما بهترین روش برای مقابله با این حرکتها تقویت حاکمیت مرکزی سوریه است تا مانع شکافهای قومیتی شود.
3وزیر خارجه کمتر از 3هفته قبل در آستانه قزاقستان دیدار کرده بودند، دیداری که شواهد نشان میداد اختلافات بین 2کشور حامی دولت سوریه یعنی ایران و روسیه با کشور حامی معارضان یعنی ترکیه زیاد بوده تا جایی که برخی منابع از تنش لفظی بین وزیر خارجه روسیه و ترکیه در جلسه بدون حضور خبرنگاران خبر دادند.
مهمترین اختلاف بین 3کشور اشغال شهر عفرین سوریه توسط ارتش ترکیه است تا جایی که وزیر خارجه ایران در نشست خبری مشترک با مولود چاوش اوغلو و سرگئی لاوروف از عبارت اشغال مناطق سوریه توسط برخی استفاده و نسبت به آن انتقاد کرد.
از سوی دیگر ترکها هم درباره اقدامات نظامی ارتش سوریه در غوطه شرقی انتقاداتی را دارند درحالیکه سرگئی لاوروف در همان نشست خبری آستانه در حضور چاوش اوغلو در این رابطه تأکید کرد: ارتش سوریه نمیتواند نسبت به شلیک خمپاره از مناطق غوطه شرقی به پایتخت بیتفاوت باشد.
اختلافات از این دست باعث شد 3وزیر قبل از سران در آنکارا جمع شوند تا بیانیه پایانی اجلاس آنکارا را تدوین کنند؛ بیانیهای که میتواند گام دیگری در روند صلح در سوریه بر دارد.
حفظ تمامیت ارضی سوریه، حفاظت از مناطق عاری از تنش ایجاد شده در پایان روند آستانه، گامهای لازم برای حل سیاسی مسئله و مبارزه با تروریسم از موضوعات اصلی دستور کار نشست آنکارا خواهد بود.
در آستانه برگزاری این نشست، روزنامه ترک زبان دیلی صباح ادعا کرد: امانوئل مکرون رئیسجمهور فرانسه خواستار شرکت در نشست سران ایران، روسیه و ترکیه شده و اردوغان نیز با این درخواست موافقت کرده اما این درخواست با وتوی ایران مواجه شده است. فرانسه از کشورهایی است که اتهاماتی را نسبت به مسائل منطقهای ایران و توانمندیهای موشکیاش مطرح کرده و خواستار مقابله با این اقدامات شده است و اگر چه مقامات ایرانی تاکنون درباره ادعای این روزنامه ترک موضعگیری نکردهاند اما ایران و روسیه علاقهای به اضافه شدن طرفهای تازه به مذاکرات صلح سوریه ندارند و بر این باورند که مذاکرات سوریه در چارچوب توافقات اولیه میتواند ثمربخش باشد.
ایران، ترکیه و روسیه از آذر سال95 مذاکرات سهجانبهای را کلید زدند که به روند آستانه شهرت یافت و تاکنون 8 دور از این سلسله نشستها برگزار شده و تنها نشست بینالمللی در رابطه با سوریه است که نتایج ملموس و عملی در کاهش درگیری، آتشبس و زمینهسازی مذاکره بین دولت و معارضان سوریه داشته است.
این 3کشور همچنین ضامن آتشبس در سوریه هستند و در یک سال گذشته بخشهایی از کشور بحران زده سوریه مشمول مناطق کاهش تنش شدهاند و به وضوح از درگیریهای این کشور کاسته شده است.
روحانی: موضوع سوریه راهحل نظامی ندارد
حسن روحانی پیش از ترک تهران با بیان اینکه در سوریه مشکلات ادامه دارد، خاطرنشان کرد: علاوه بر تفرقههای قومی و نژادی متأسفانه هنوز مداخلات خارجی در سوریه وجود دارد و آنها تروریستها را تقویت میکنند. حضور نیروهای آمریکایی را در بخشهایی از سوریه بهویژه مناطق شرقی شاهد هستیم. علیالقاعده آمریکا دنبال عدماستقرار کامل دولت سوریه بوده و حتی به فکر تجزیه این کشور هم است. وی خاطرنشان کرد: دخالتهای نیروهای صهیونیستی نیز بر مشکلات افزوده است. آنها حاکمیت ملی سوریه را محترم نمیشمارند، برخی مناطق این کشور را بمباران و از تروریستها حمایت میکنند. روحانی همچنین با اشاره به اینکه ما معتقدیم موضوع سوریه راهحل نظامی ندارد، تصریح کرد: باید از طریق راهحلهای سیاسی و گفتوگوهای فراگیر، عادلانه و آزاد بهدنبال نتایجی باشیم که مدنظر مردم سوریه است با وجود این مبارزه با تروریسم باید تا پایان ادامه یابد. درست است که داعش ضربه اساسی خورده اما گروههای تروریستی دیگری در سوریه فعال هستند. وی ادامه داد: نیروهای خارجی نباید نسبت به آینده سوریه دخالت کنند زیرا آینده این کشور متعلق به مردم سوریه است و آنها باید تصمیم بگیرند و بر همین مبنا جامعه جهانی باید نظر مردم سوریه را تأیید کند. علاوه بر این در سوریه مشکلات انسانی وجود دارد و باید به همه مردم این کشور کمکهای انسان دوستانه برسد. رئیسجمهور بیان کرد: حضور نیروهای خارجی در سوریه بدون اجازه دولت این کشور، غیرقانونی و غیرمنطقی است و باید به آن خاتمه داد. به گفته وی، مسئله بازسازی سوریه، تدوین و اصلاح قانون اساسی این کشور نیز از موضوعات مهم دیگری است که در مذاکرات مورد بررسی قرار میگیرد.
رد ادعای مخالفت ایران باحضور مکرون در نشست آنکارا
یک منبع نزدیک به وزارت خارجه با اشاره به خبر منتشر شده در روزنامه دیلی صباح مبنی بر مخالفت ایران با حضور فرانسه در نشست سهجانبه آنکارا، اظهار کرد: ایران همواره از گفتوگوی میان طرفهای مؤثر در حل بحران سوریه استقبال کرده و آن را تسهیلکننده گفتوگوهای سوری- سوری و روند سیاسی تحت حمایت سازمان ملل میداند. این منبع در مصاحبه با خبرنگار همشهری با بیان اینکه روند آستانه از ابتدا کوشیده است از تمامی ابزارهای موجود برای کاستن از تنشها و بسترسازی برای ایجاد صلح پایدار در سوریه استفاده کند، گفت: مذاکرات آستانه اگرچه تنها مذاکرات موفق بینالمللی در زمینه سوریه است اما مغایرتی با نشستهای دیگر سهجانبه، چهارجانبه یا چندجانبهاحتمالی در زمینه سوریه ندارد. وی با اشاره به مناسبات سرد کنونی بین پاریس و آنکارا نسبت به درخواست فرانسه برای حضور در نشست آنکارا ابراز تردید کرد و افزود: براساس توافق اولیه ترکیب روند آستانه مشتمل بر ایران، روسیه و ترکیه است و اضافه شدن طرف جدید میبایست با موافقت و جلب نظر همه اعضا باشد که بهنظر میرسد هر سه عضو تمایلی برای تغییر این ترکیب نداشته باشند. این منبع ادامه داد: در عین حال ایران نهتنها مخالفتی با برگزاری نشستهای مختلف بینالمللی ندارد بلکه از آن استقبال میکند اما این نشستها نمیتواند در ادامه روند آستانه تلقی شود.