تقابل اروپا و آمریکا بر سر سازمان بهداشت جهانی

 4‌ماه پس از آغاز مذاکرات میان 7کشور صنعتی جهان، موسوم به «گروه 7» برای اصلاح ساختار و عملکرد سازمان بهداشت جهانی، نمایندگان آلمان و فرانسه در اعتراض به رویکرد آمریکا میز مذاکرات را ترک کرده‌اند.
خبرگزاری رویترز دیروز به نقل از 3مقام مسئول اروپایی که نخواسته‌اند نامشان فاش شود خبر داد که آلمان و فرانسه در اعتراض به تلاش آمریکایی‌ها برای به‌دست گرفتن مدیریت مذاکرات، این گفت‌وگوها را ترک کرده‌اند.
اقدام غیرمنتظره آلمان و فرانسه، سرنوشت طرح کشورهای گروه 7برای انجام اصلاحات در سازمان بهداشت جهانی را با اما و اگرهای بسیاری روبه‌رو کرده است. ریاست دوره‌ای گروه 7در دست آمریکاست و دونالد ترامپ به‌رغم صدور فرمانی برای خروج از سازمان بهداشت جهانی، اعلام کرده که تا 2‌ماه قبل از انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا، یعنی حدود 30روز دیگر، نقشه راه اصلاحات در این سازمان را در گروه 7نهایی خواهد کرد.
دولت آمریکا‌ ماه قبل طی نامه‌ای به سازمان بهداشت جهانی، اعلام کرد که این سازمان را ترک می‌کند. کشورها برای خروج از سازمان بهداشت جهانی موظف هستند یک سال قبل، تصمیم خود را اعلام کنند. این تصمیم، خواسته دونالد ترامپ بود و پس از آن اتخاذ شد که او عملکرد سازمان بهداشت جهانی در مقابله با ویروس کرونا را زیر سؤال برد و مسئولان آن را به ‌شدت مورد انتقاد قرار داد. ترامپ این سازمان را به نزدیکی به چین و ترجیح منافع این کشور به منافع سایر کشورها متهم کرد؛ اتهامی که از سوی مقامات سازمان رد شده است. اکنون آلمان و فرانسه معتقدند؛ کشوری که در مسیر خروج از سازمان بهداشت جهانی است، نمی‌تواند برای آن تعیین تکلیف کند و نباید هدایت مذاکرات را در دست داشته باشد.
کشورهای اروپایی نیز همچون آمریکا منتقد عملکرد سازمان بهداشت جهانی در مواجهه با شیوع ویروس کرونا بوده‌اند، اما هیچ‌یک رویکرد تهاجمی دولت آمریکا علیه این سازمان را نداشته‌اند. آمریکا بودجه 500میلیون دلاری سازمان بهداشت جهانی را هم قطع کرده است.
کشورهای آمریکا، آلمان، فرانسه، ایتالیا، انگلیس، کانادا و ژاپن عضو گروه 7هستند. تصور این بود که تصویب طرحی برای اصلاح سازمان بهداشت جهانی در گروه 7، راه را برای انجام اصلاحات در این سازمان باز خواهد کرد. کشورهای عضو این گروه قصد داشتند در گام بعدی، طرح خود را در جمع 20اقتصاد برتر جهان موسوم به «گروه 20» به تصویب برسانند تا کار تصویب آن در مجمع عمومی سازمان ملل، بدون دردسر انجام شود.
تاکنون دست‌کم 20نشست ویدئویی بین وزرای کشورهای عضو گروه 7و ده‌ها نشست دیگر در سطح کارشناسان این کشورها برگزار شده است. رویترز به نقل از یکی از مقام‌های اروپایی نوشته است: «کسی تمایل ندارد طرح موردنظر کشوری را تصویب کند که خود در مسیر خروج از سازمان بهداشت جهانی است.» وزارتخانه‌های بهداشت در آلمان و فرانسه تأیید کرده‌اند که مخالف هدایت مذاکرات از سوی آمریکا بوده‌ و به همین دلیل گفت‌وگوها برای اصلاح سازمان بهداشت جهانی را ترک کرده‌اند. سخنگوی وزارت بهداشت ایتالیا هم اعلام کرده؛ موضعش همان موضع آلمان و فرانسه است. سخنگوی دولت انگلیس در گفت‌وگو با رویترز، از اظهارنظر در مورد دعوای اخیر نمایندگان آلمان و فرانسه با نمایندگان آمریکا خودداری کرده و تنها به این جمله بسنده کرده که دولت انگلیس با اصلاح سازمان بهداشت جهانی موافق است.
جزئیات طرح آمریکا برای اصلاح سازمان بهداشت جهانی منتشر نشده، اما یکی از مقامات مسئول اروپایی در گفت‌وگو با خبرگزاری رویترز آن را «گستاخانه» خوانده است. منابع نزدیک به مذاکرات گفته‌اند که آمریکا تغییراتی در طرح خود داده، اما اروپایی‌ها به‌خصوص آلمان، همچنان با آن مخالف هستند.
اختلافات آلمان و آمریکا بر سر اصلاح سازمان بهداشت جهانی، بر ارتباط با سردشدن روابط این 2 کشور طی روزهای اخیر به‌دلیل تصمیم دونالد ترامپ برای خارج کردن نیروهای نظامی آمریکا از آلمان نیست. ترامپ حدود 10روز قبل اعلام کرد؛ شمار نیروهای آمریکایی مستقر در خاک آلمان را از 36هزار نفر به 24هزار نفر کاهش خواهد داد. طبق اعلام ترامپ، در این «تغییر استراتژیک»، فرماندهی نیروهای آمریکایی مستقر در اروپا نیز از آلمان به بلژیک منتقل خواهد شد.
بسیاری از تحلیلگران معتقدند؛ انتقادهای دونالد ترامپ از سازمان بهداشت جهانی با هدف کاهش فشار منتقدان بر دولت آمریکا به‌خاطر ضعف در مدیریت بحران کرونا انجام شده است. همزمان عده زیادی هم معتقدند؛ تلاش دولت ترامپ برای به سرانجام رساندن طرح اصلاح سازمان بهداشت جهانی در قالب گروه 7نیز هدف تبلیغاتی و انتخاباتی دارد؛ هدفی که محقق نشدن‌اش در نهایت به ضرر شخص ترامپ و جایگاهش در انتخابات پیش رو تمام خواهد شد.