بازگشت به مدار همسایگی

کرونا نه فقط در روابط انسانی تأثیر‌گذار بوده، که روابط بین‌ کشورها را هم تحت‌الشعاع قرار داده است. در شرایطی که امارات در 5سال اخیر به یکی از قطب‌های اقدامات ضد‌ایرانی در جهان بدل شده بود، از بعد از شیوع کرونا مقامات این کشور درصدد اصلاح روابط با ایران برآمده‌اند.
گفت‌وگوی محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه کشورمان با عبدالله بن‌زاید، وزیر امور خارجه امارات روزنه امیدهایی برای بهبود روابط 2کشور باز کرده است. عصر روز یکشنبه در نشست ویدئویی محمد‌جواد ظریف، وزیر امور خارجه کشورمان با شیخ عبدالله بن‌زاید، وزیر امور خارجه و همکاری‌های بین‌المللی دولت امارات روند همکاری‌های دوجانبه و موضوعات مشترک منطقه‌ای مورد بحث و تبادل‌نظر قرار گرفت. بنا بر اعلام وزارت خارجه ایران، در این گفت‌وگو طرفین آمادگی خود را برای توسعه همکاری‌ها در زمینه‌های مختلف در راستای منافع مشترک مورد تأکید قرار دادند.
ایران و امارات در سالیان نه‌چندان دور شرکای اقتصادی و تجاری نزدیک به هم بودند که حجم تجارت بین 2کشور به 10میلیارد دلار می‌رسید، با این حال، در سالیان اخیر روابط اقتصادی 2کشور سال به سال کاهش یافته بود.
در این دیدار ظریف با یادآوری شرایط حساس منطقه بر ضرورت گفت‌وگو و همکاری‌های فیمابین تأکید کرد و اظهار داشت: دیگران ممکن است از شرایط کنونی درجهت بی‌ثباتی منطقه بهره‌برداری کنند، ولی ما به‌عنوان همسایه باید در اندیشه ثبات منطقه باشیم.
طرف اماراتی نیز در این گفت‌وگو همکاری ایران و امارات را در منطقه ضروری دانست و بر استمرار رایزنی‌های فیمابین و تبدیل چالش‌ها به فرصت‌ها تأکید کرد.
وزیر خارجه ایران ساعتی بعد از رایزنی با همتای اماراتی در توییتر خود نوشت: با آقای عبدالله بن‌زاید، وزیر امور خارجه امارات متحده عربی، گفت‌وگوی ویدئویی بسیار جدی، صریح و دوستانه‌ای داشتم و درباره کرونا و همچنین مسائل دوجانبه، منطقه‌ای و جهانی رایزنی کردیم. توافق کردیم که باتوجه به چالش‌های سخت و انتخاب‌های سخت‌تری که منطقه با آن روبه‌رو‌ست، به گفت‌وگو بر مبنای ایده ابتکار صلح هرمز ادامه دهیم.
سال گذشته حوادثی در تنگه هرمز و خلیج‌فارس رخ داد که بر اثر آن تعدادی از نفتکش‌ها در ساحل فجیره آسیب جدی دیدند. در سوی دیگر همزمان با سفر نخست‌وزیر ژاپن به ایران 2نفتکش این کشور هدف حملات خرابکارانه قرار گرفت. پس از افزایش بی‌ثباتی در خلیج‌فارس، ایران در نامه‌ای به کشورهای حاشیه خلیج‌فارس طرح صلح هرمز را که در نشست سازمان ملل از آن رونمایی کرد، برای کشورهای مختلف ارسال کرد که برخی ‌کشورهای منطقه ازجمله عراق، عمان، کویت و قطر به نامه حسن روحانی، رئیس‌جمهور ایران در این رابطه پاسخ دادند و امارات هم 2روز قبل موافقت خود را با رایزنی در این‌باره اعلام کرد.
اماراتی‌ها از 5سال قبل که به همراه عربستان سعودی محور حملات به یمن قرار گرفتند با ایران وارد تنش شدند اما در یک سال گذشته اخباری مبنی بر اختلاف امارات و عربستان در امارات منتشر شده بود و به‌خصوص پس از حملات موشکی حوثی‌ها به نواحی دوردست در عربستان، اماراتی‌ها به‌دلیل آسیب‌پذیری از شوک‌های احتمالی اقتصادی ناشی از نا‌امنی درصدد ترمیم روابط با ایران بر‌آمدند.
شبکه الجزیره قطر روز گذشته با مورد توجه قرار‌دادن محورهای گفت‌وگوی اخیر وزرای امور خارجه ایران و امارات متحده عربی، این گفت‌وگو را کم‌سابقه تلقی کرد.
ایران و امارات در 6ماه اخیر چند دور به‌صورت علنی با هم رایزنی کرده‌اند و اخباری هم مبنی بر سفر هیأت‌هایی در سطوح مدیران بین 2کشور وجود دارد. وزیر خارجه امارات اسفند سال گذشته با همتای ایرانی تلفنی رایزنی کرد که محور آن شیوع بیماری کرونا بود.
روز یکشنبه هفتم اردیبهشت‌ماه هم وزیران خارجه 2کشور برای دومین‌بار با محوریت مسائل منطقه و همچنین موضوع مبارزه با شیوع ویروس کرونا رایزنی کردند.
 دولت امارات در اواخر اسفندماه، کمک‌های انسان‌دوستانه خود شامل اقلام بهداشتی و درمانی به‌منظور مبارزه با شیوع ویروس کرونا را توسط 2 فروند هواپیمای اماراتی به ایران ارسال کرد. در روزهای ابتدایی شیوع ویروس کرونا در ایران با همکاری وزارت امور خارجه امارات عربی متحده، وزارت امور خارجه ایران و سفارت جمهوری اسلامی ایران در ابوظبی، یک تیم از سازمان جهانی بهداشت با ۷.۵تن تجهیزات پزشکی شامل کیت‌های تشخیص ویروس کرونا، ماسک و دستگاه‌های تنفسی و تجهیزاتی به ارزش ۳۰۰هزار دلار با یک هواپیمای نظامی اماراتی راهی ایران شد.
سید‌عباس موسوی، سخنگوی وزارت خارجه 3ماه قبل در پاسخ به سؤال خبرنگار همشهری ابراز امیدواری کرده بود که شیوع کرونا باعث تغییر رفتار دولت‌ها شود.