اولین کارگردان

  سعید مروتی 
 
مهاجر ارمنی- روس وقتی در ۱۳۰۸ به ایران می‌آید، خیلی زود تصمیم به اشتغال در حوزه سینما می‌گیرد. از آوانس اوگانیانس به‌عنوان نخستین معلم سینما در ایران یادشده که مدرسه آرتیستی سینما را تاسیس می‌کند. پیش از او تلاش‌های علی وکیلی برای اقدامی مشابه شکست خورده بود، همانطور که از نخستین آگهی مدرسه آرتیستی سینما هم استقبال چندانی به عمل نمی‌آید. ویژگی بارز پیشگامان سینمای ایران، سماجت و پشتکارشان بود. اوگانیانس از استقبال سرد پایتخت‌نشینان دلسرد نمی‌شود و باز هم به مطبوعات آگهی می‌دهد. این بار استقبال قابل توجه است. هرچند تعداد زیادی در کلاس‌ها دوام نمی‌آورند و فعالیت مدرسه هم با مخالفت‌هایی مواجه است ولی در نهایت 12نفر از دوره نخست مدرسه آرتیستی سینما فارغ‌التحصیل می‌شوند. پاداش فارغ‌التحصیل بازی در نخستین فیلم تاریخ سینمای ایران است. آبی و رابی با حضور محمد ضرابی و غلامعلی سهرابی در نقش‌های آبی و رابی جلوی دوربین می‌رود که قرار است شبیه پات و پاتاشون کمدین‌های دانمارکی تماشاگران را به خنده بیندازند. احمد دهقان، محمدعلی قطبی، امیر ارجمند، ابوالقاسم آشتی و سیرانوش دیگر بازیگران فیلم هستند و اوگانیانس هم در فیلم خودش ظاهر می‌شود. آبی و رابی ۱۲ دی ۱۳۰۹ در سینما مایاک روی پرده می‌رود و به گزارش روزنامه‌ها استقبال مردم از آن قابل‌قبول است. روایت روزنامه نویسان از تماشای آبی و رابی در سینما مایاک در مجموع مثبت است ولی به‌خود فیلم چندان پرداخته نمی‌شود. مثلا برای شهرزاد -نویسنده مقاله روزنامه ایران- آنچه بیش از هرچیز در آبی و رابی توجهش را جلب می‌کند تماشای منظره‌های دلپذیر پایتخت در فیلم است. شاید اگر روزنامه‌نویسان می‌دانستند قرار است 2سال بعد در آتش‌سوزی سینما مایاک تنها نسخه آبی و رابی طعمه حریق شود، برای ثبت در تاریخ بیشتر درباره نخستین فیلم سینمای ایران می‌نوشتند.