چگونه میتوان در 5 مرحله یک گلدان شیشهای در خانه درست کرد
باغچه شیشهای
این روزها در گلفروشیها و برخی از منازل شاید شیشههای بسیاری را دیده باشید که بهعنوان یک گلدان مورد استفاده قرار میگیرند و گیاه، داخل گلدانهای سربسته یا سرباز شیشهای کاشته میشود؛ گلدانهای شیشهای که معمولا آبدهی چندانی هم لازم ندارند و گیاهان متنوعی هم در آنها رشد میکنند. به این گلدانها که معمولا با قیمتهای بالایی در گلفروشیها فروخته میشوند در اصلاح تراریوم گفته میشود که به معنای «باغ مینیاتوری» است و از مجموعه گلهایی گرفته شده که در یک ظرف شفاف کاشته میشوند و به نوعی یک باغچه بسیار کوچک است. اگر شما اهل گل و گیاه هستید، میتوانید در خانه از این روش برای درست کردن باغچههای کوچک مینیاتوری خانگی در شیشهها و ظرفهای مختلف استفاده کنید و حتما لزومی ندارد که با قیمت بالا یکی از این گلدانها را بخرید. تاریخچه تراریومها یا گلدانهای شیشهای و شفاف در واقع به دوران سلطنت ملکه ویکتوریا و تلاش گیاهشناسان و کاوشگرانی که به مناطق مختلف سفر میکردند و با گیاهان عجیب و مختلف روبهرو میشدند، بازمیگردد. آنها برای اینکه بتوانند گیاهان را بدون آسیب از مناطق مختلف جهان به انگلستان منتقل کنند به این روش رسیدند؛ راهی که گیاهان میتوانند در آن به چرخه حیات خود ادامه دهند. در واقع در تراریومها چون رطوبت در یک چرخه حفظ میشود، یک اکوسیستم شکل میگیرد و گیاه بهسادگی به رشد خود ادامه میدهد. وقتی که تراریوم کاشته میشود، رطوبت داخل جام گیاه را مرطوب نگه میدارد که در نتیجه آنها به مواظبت خیلی کمتری نیاز دارند. بهعلت حفظ رطوبت در یک چرخه، فاصله آبیاری در یک تراریوم بسته میتواند یک ماه یا حتی بیشتر هم باشد. اما چگونه میتوان یک گلدان شیشهای یا تراریوم ساخت.
وسایل مورد نیاز برای این کار
یک ظرف شیشهای تمیز و شفاف (ترجیحا ظرفی با دهانه بزرگ که کار کشت راحتتر باشد و امکان گذاشتن درپوش را داشته باشد) مثل تنگ ماهی، ظرف شیشهای شکلات، آکواریوم و... البته ظروف با در بزرگ بدون پوشش هم میتوانند مورد استفاه قرار بگیرند اما در این صورت برای اینکه رطوبت محیط حفظ شود، احتیاج به آبیاری بیشتر است. شما علاوه بر ظرف شیشهای به مقداری سنگریزه، زغال چوب و خاک سبک که هیچگونه حشرهای در آن وجود نداشته باشد هم نیاز دارید.
مراحل کاشت
مرحله اول
قبل از کاشت گیاه، ظرف را استریلیزه کنید؛ یعنی آنرا با آب گرم و صابون خوب شستوشو دهید. اگر از ظرفهای تمیز شیشهای تجاری استفاده میکنید، اجازه دهید که در ظرف چندین روز قبل از کاشت باز باشد. همچنین ظرف باید کاملا خشک باشد. یک لایه سنگریزه داخل ظرف بریزید. بهتر است مقدار بیشتری از سنگریزهها به یک سمت دیواره ظرف متمایل باشد؛ این کار به زهکشی بهتر کمک میکند. البته قبل از لایه سنگریزه، میتوانید لایه نازکی از خزه را هم ته ظرف شیشهای بریزید.
مرحله دوم
برای جذب بوهای ناخوشایندی که موقع آبیاری ایجاد میشود لایه نازکی از زغال روی لایه سنگریزهها بریزید. همچنین برای اینکه از فرونشستن خاک و از بین رفتن توانایی آن برای زهکشی جلوگیری کنید، میتوانید یک لایه نازک جوراب زنانه نایلونی یا پرده دورانداختنی توری روی سطح ایجاد شده، قرار دهید.
مرحله سوم
خاک تمیز و استریلیزه شده که تقریبا یکپنجم تا یکچهارم حجم ظرف را پر کند به آن اضافه کنید. برای دادن جلوه بیشتر به گلدان شیشهای خود میتوانید خاک را با کمی شیب در ظرف بریزید و حتی اگر ظرفتان بزرگ است، سطحی شیبدار مانند تپهای کوچک در آن ایجاد کنید. خاک باید نرم، دارای زهکشی خوب و بدون کود باشد. اگر میخواهید در گلدان شیشهای یک باغ کوچک و متنوع از کاکتوس درست کنید باید از خاک مناسب این گیاه که مقداری از آن از شن تشکیل شده، استفاده کنید. اگر از استریلیزه بودن خاکتان اطمینان ندارید، پیشنهاد ما این است که ابتدا خاک را مرطوب کرده و در سینی بزرگ پهن کنید و سپس آن را 20دقیقه در دمای بالا قرار دهید. هر 5دقیقه یکبار نیز خاک را هم بزنید.
مرحله چهارم
بعد از آماده کردن محیط مناسب برای کشت گیاه حالا نوبت به کاشت گیاه یا گیاهانی میرسد که میخواهید در گلدان شیشهای قرار دهید. بهتر است دنبال گیاهانی باشد که رشد کم و برگهای کوچکتر دارند. اگر سرعت رشد گیاه زیاد باشد خیلی زود همه محیط را پرخواهد کرد و دیگر، گلدانی مینیاتوری نخواهید داشت. علاوه بر این بهتر است گیاهانی را انتخاب کنید که تحمل رطوبت زیاد هوا و خاک و نور کم را هم داشته باشند. تعدادی از گیاهان مناسب این کار شامل سرخس، فیتونیا، پتوس، بنفشه و... است. همچنین کاکتوس، گیاهان گلدار گرمسیری یا ترکیبی از گیاهان رنگارنگ برای استفاده در تراریوم مناسب هستند. گیاهان نباید خیلی نزدیک به هم کاشته شوند، بلکه باید فضای کافی برای هر کدام از آنها درنظر گرفته شود. گیاه باید طوری در خاک مستقر شود که پایه گیاه همسطح سطح بالای خاک باشد. اجازه ندهید که پایه گیاه بالاتر از سطح خاک قرار گیرد.
مرحله پنجم
در ظرف را با درپوش یا سینی شیشهای بپوشانید. در این مرحله ارتباط با محیط قطع میشود و باغچه مینیاتوری شکل میگیرد. پیشنهاد میکنیم هرماه حداقل یک تا دوبار برای چند دقیقه درپوش ظرف را بردارید. البته اگر در ظرف را نپوشانید هم گیاه یا گیاهان داخل این گلدان شیشهای رشد میکنند، ولی ممکن است زودتر آسیب ببینند.
آبیاری
گلدانهای شیشهای بهخصوص گلدانهایی که کوچک هستند نیاز چندانی به آبیاری ندارند؛ زیرا در محیط بسته رطوبت لازم برای گیاه ایجاد میشود اما در ظرفهای بزرگتر لازم است که کمی آبیاری صورت بگیرد؛ البته آبیاری نباید بهصورت مستقیم باشد، بلکه باید از روش اسپری کردن استفاده کنید. توجه داشته باشید هیچگاه آب را بهطور مستقیم روی گلدان شیشهای یا همان تراریوم نریزید؛ زیرا محلی برای زهکشی که آب از آن خارج شود، وجود ندارد و ریشههای گیاه شما از بین خواهد رفت. باید با روش اسپری آب را به میزانی اضافه کنید که فقط خاک مرطوب شود.