محمد اشرفی/ خبرنگار
کارآفرینی یک فرایند بلندمدت است که چالش‌های خاص خود را دارد؛ چالش‌هایی که عبور موفقیت‌آمیز از آنها تنها از عهده افرادی برمی‌آید که دارای ویژگی‌های شخصیتی و کاری ممتازی باشند. وقتی سرگذشت کارآفرینان موفقی مانند استیو جابز، بیل گیتس، آمانسیو اورتگا و... را مرور می‌کنیم، در همان نگاه اول متوجه تفاوت شخصیت و سبک زندگی شخصی و کاری آنها با افراد عادی می‌شویم. اگرچه خود کارآفرینان نیز مانند سایر افراد جامعه با یکدیگر تفاوت‌هایی دارند اما برخی از خصوصیات اخلاقی و کاری در بین اغلب کارآفرینان تا حد زیادی مشترک هستند که از آن جمله می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
1-گاهی عقب‌نشینی می‌کنند اما هرگز تسلیم نمی‌شوند
در محافل کارآفرینی اغلب به این نکته اشاره می‌شود که مهم‌ترین دلیل شکست یک استارتاپ، تسلیم شدن زودهنگام مؤسس آن است. کارآفرینان بزرگی که امروز شهره خاص و عام هستند، بارها در کسب‌وکار خود به مشکل خورده‌اند، زیان دیده‌اند و عقب‌نشینی کرده‌اند، اما هرگز تسلیم نشده‌اند.
2-برای شکست‌هایشان بهانه نمی‌آورند و از آنها درس می‌گیرند
کارآفرینان موفق همواره آماده، مشتاق و قادرند که از چالش‌ها و شکست‌ها درس بگیرند. آنها در مواقع شکست به‌دنبال کسی یا چیزی نمی‌گردند که همه تقصیرات را به گردنش انداخته و سرزنشش کنند.
3-بهترین محصولات خود را با محصولی بهتر جایگزین می‌کنند
وقتی محصولی در بازار فروش خوبی دارد و درآمدهای زیادی را به سمت شرکت سرازیر می‌کند، می‌توان به کمک آن در بازار موج‌سواری کرد و تا زمانی که رقیبی برای آن وجود نداشته باشد، دست به هیچ تغییری در آن نزد. استیو جابز و بسیاری از کارآفرینان بزرگ اما نظر متفاوتی دارند؛ آنها آماده‌اند تا بهترین و پرفروش‌ترین محصولات خود را ظرف مدت کوتاهی ارتقا دهند و یا حتی آن را با محصولی دیگر جایگزین کنند. این یک استراتژی چالش‌برانگیز است اما در بلندمدت اغلب به سود شرکت‌ها تمام می‌شود.
4-راهکارهای متنوع و مبتکرانه‌ای برای موفقیت دارند
امروزه بسیاری از استارتاپ‌ها موفقیت را در راهکارهای رایجی مانند شبکه‌های اجتماعی و پکیج‌های بازاریابی شناخته‌شده جست‌وجو می‌کنند. کارآفرینانی که به افق‌های دور می‌نگرند اما همواره به‌دنبال یافتن راهکارهای جدید و ابتکاری هستند تا بتوانند در بازار بزرگ و به‌سرعت در حال رشد امروز تفاوت را رقم بزنند.
5-برای یافتن کانال‌های توزیع و شرکای مطمئن به‌شدت تلاش می‌کنند
هرگز فکر نکنید که ایده‌های بزرگ به‌سادگی در اختیار شما قرار می‌گیرند یا اینکه هیچ نیازی به کانال‌های توزیع و شرکای مطمئن (در قالب زنجیره تأمین) ندارید. کارآفرینانی که تفکر بلندمدت دارند همواره از قابلیت‌های خود و اعضای تیمشان برای ساختن یک برند معتبر و شناخته‌شده بهره‌می‌جویند، اما درعین‌حال به‌دنبال این نیستند که همه کارها را خودشان به‌تنهایی انجام دهند.
6-برای گسترش ارتباطات خود وقت می‌گذارند
موفقیت در کسب‌وکار به همان اندازه که به «آنچه می‌دانید» وابسته است، به «آن‌که می‌شناسید» نیز بستگی دارد. اراده و توانایی ایجاد روابط برد-برد با همکاران، شرکای بالقوه و حتی رقبا، وجه تمایز بین کارآفرینان موفق از کارآفرینان زودگذر است.
7-پیرامون خود را از افراد قوی و مثبت پر می‌کنند
کارآفرینان بزرگ اغلب عادت دارند دستیاران و همکاران نزدیک خود را از بین کسانی انتخاب کنند که از خودشان باهوش‌تر باشند و مهارت‌هایشان را تکمیل کنند. آنها به‌دنبال افرادی می‌روند که بله‌قربان‌گو نباشند اما درعین‌حال مثبت بیندیشند و کمتر از واژه‌های «نمی‌شود» و «نمی‌توانیم» استفاده کنند. این رویکرد کارآفرینان باعث می‌شود که همیشه 1+1برای آنها برابر با 3یا بیشتر باشد.
8-می‌دانند که سودآوری امری حیاتی است اما اولویت نخست نیست
استیو جابز همواره موفقیت خود را ناشی از تلاشش برای تغییر دادن جهان می‌دانست؛ تفکری که البته گاهی برایش گران تمام می‌شد و شکست‌هایی را در عرصه مالی به وی تحمیل می‌کرد. هیچ علتی نمی‌تواند به‌تنهایی موجب پایداری یک کسب‌وکار شود؛ پس همیشه باید به‌دنبال علت‌های وجودی بالاتر بود.
9-سخت‌تر و طولانی‌تر از دیگران کار می‌کنند و از کارشان لذت می‌برند
کارآفرینان بزرگ اغلب نه‌تنها زمان زیادتری را نسبت به افراد عادی به کارشان اختصاص می‌دهند، بلکه کیفیت و اثربخشی کارشان نیز از دیگران بالاتر است. از طرفی آنها به تمرکز روی مؤلفه‌های حیاتی و دانش بسیار عمیق‌شان در مورد موضوعات کلیدی شهرت دارند. کارآفرینان گاهی کارهایی را تقبل می‌کنند که از نظر دیگران مصداق دیوانگی به شمار می‌رود. زندگی کارآفرینان با بینش وسیع، تلاش خستگی‌ناپذیر، اراده محکم و درس گرفتن از تک‌تک شکست‌ها و پیروزی‌ها عجین شده است. وقتی سرمایه‌گذاران چنین ویژگی‌هایی را در یک کارآفرین نوپا ببینند، حاضرند حتی بدون درنظر گرفتن ایده‌هایی که او در ذهن می‌پروراند، در بلندمدت روی او و کسب‌وکارش سرمایه‌گذاری کنند.