آمار و ارقام از زندانیان جرائم غیرعمد در ایران چه واقعیتهایی را نشان میدهد؟
جنایت اما تصادفی
شبنم سیدمجیدی ـ روزنامه نگار
تعداد زندانیان جرائم غیرعمد در اسفند سال گذشته 12هزار و 576نفر بود. اما بعد از ماهرمضان امسال، با توجه به مشارکت چشمگیر مردم در گلریزانهایی که امسال بهخاطر شیوع کرونا به شکل مجازی و در شبکههای اجتماعی برگزار شد، تعداد زندانیان جرائم غیرعمد با کاهش 47درصدی به 5973نفر رسید. زندانیان جرائم غیرعمد آنهایی هستند که نه خلافکارند و نه کلاهبردار بلکه با یک اشتباه یا بر حسب نداشتن توان مالی و... روانه زندان شدهاند. این افراد معمولاً شامل بدهکاران مهریه یا چک، یا بدهکاران دیه ناشی از تصادف رانندگی و حادثه کارگاهی میشوند. آزادی این زندانیان معمولاً با گذشت شاکیان یا با کمکهای مالی خیّران اتفاق میافتد.
بیشترین آمار زندانیان جرائم غیرعمد را مردان شکل میدهند که شامل 5821نفر مرد و 152نفر زن میشود. البته استانهایی در کشور وجود دارند که هیچ زنی در آنها بهخاطر جرائم غیرعمد زندانی نیست. طبق آخرین آمار در تیرماه 1399هیچ زنی بابت موضوع جرائم غیرعمد در استانهای آذربایجان غربی، خراسانشمالی، قم، چهارمحالوبختیاری، ایلام و سیستانوبلوچستان در بند نیست. این موضوع به بافت سنتی این استانها برمیگردد که بنا بر فرهنگشان دوست ندارند از زنان بهخاطر بدهی مالی شکایت و آنها را راهی زندان کنند. حتی تعداد زنانی که در این استانها دارای دستهچک هستند، بسیار اندک است. در مقابل استانهایی از جمله فارس با 30نفر، گیلان 27نفر و خراسان رضوی با 12نفر، بیشترین زنان زندانی را دارند. بهطور کلی زنان حدود 3درصد زندانیان جرائم غیرعمد را شکل میدهند.