بورس مقصر تورم یا مکنده نقدینگی
در شرایطی که بازده بازار سهام در سال‌جاری به 220درصد رسیده است نگرانی نسبت به رشد بازار سهام بیشتر شده است برخی بر این باورند که رشد بیشتر بورس تورم زاست در مقابل برخی تحلیلگران معتقدند اگر نقدینگی وارد بازار سهام نشده بود تورم امسال بیش از ارقام کنونی بود.
به گزارش همشهری، افزایش پرقدرت شاخص‌های بورس منجر به صف آرایی موافقان و مخالفان رشد بورس شده است.دلواپسان معتقدند رشد شاخص‌های بورس در نهایت منجر به افزایش تورم می‌شود چرا که پس از آغاز دوره نزول نقدینگی از بازار سهام به سمت سایر بازارها ازجمله مسکن، طلا و ارز سرازیر می‌شود و موافقان با استناد به تورم 35درصدی سال گذشته معتقدند بازار سهام در سال‌جاری به‌عنوان یک سد تورمی مستحکم عمل کرده و با جمع‌آوری نقدینگی مانع از رشد افسار گسیخته قیمت‌ها وتورم شده است.
آمار‌ها چه می‌گویند
بررسی دیدگاه‌های هر 2 طرف نشان می‌دهد که اولا گزاره کنترل تورم از سوی بازار سهام مطابق پژوهش‌های انجام شده یک گزاره صحیح است و گزاره تورم زا شدن بازار سهام پس از خروج نقدینگی از این بازار نیز یک مولفه قابل کنترل از سوی دولت و سیاستگذاران است.
تازه‌ترین گزارش‌های مرکز آمار ایران نشان می‌دهد که شاخص قیمت کالا‌ها و خدمات مصرفی در زمستان سال قبل و در یک دوره 12ماهه به 34.8درصد رسیده بوده است.این ارقام نشان می‌دهد که روند تورم در سال گذشته صعودی بوده است و برای جلوگیری از رشد بیشتر تورم ناشی از رشد نقدینگی دولت باید راه‌حلی پیدا می‌کرده و گزینه بازار سرمایه بهترین راهکار موجود بوده است. طبق آمار‌های ارائه شده ازسوی مرکز آمار و بانک مرکزی، حجم نقدینگی کل کشور منتهی به اسفند۱۳۹۸، ۲۴۷۲هزار میلیاردتومان بوده است که نسبت به اسفندماه۱۳۹۷ رشد ۳۱.۳درصدی داشته است. این نشان می‌دهد که شتاب رشد نقدینگی بسیار زیاد است و این نقدینگی درصورتی‌که وارد بازار سرمایه نشده بود احتمالا اثرات تورمی بیشتری در سایر بازارها ازجمله طلا و ارز و مسکن برجای می‌گذاشت بنابراین هدایت نقدینگی به سمت بازارسهام ازمعدود گزینه‌های پیش پای دولت بوده است. حالا اما منتقدان می‌گویند رشد بورس ابدی نیست و بعد از نزول بازارسهام نقدینگی دوباره به سمت بازارهای موازی حرکت خواهد کرد اما تحلیلگران بر این باورند که دولت راهکارهایی دارد که می‌تواند از طریق آنها مانع از تورم زا شدن نقدینگی بازارسرمایه شود به‌طور مثال دولت می‌تواند ازطریق انتشار اوراق بدهی از یک سو کسری بودجه‌اش را جبران کند و ازسوی دیگر جلوی خروج نقدینگی را از بازارسرمایه بگیرد.
تقابل دیدگاه‌ها
کامران ندری، کارشناس اقتصادی معتقداست، رشد بورس طی ماه‌های گذشته سبب شکل‌گیری انتظارات تورمی شده است که این تورم به سایر بازارها نیز سرایت کرده است اما برخلاف دیدگاه ندری، محمد حسین ادیب یک کارشناس اقتصادی معتقد است، هجوم نقدینگی به بورس از زهرافزایش نرخ ارز می‌کاهدلذاهجوم نقدینگی به بورس، مانع افزایش بیشتر نرخ ارز است و اگر هجوم به بورس نبود دلار افزایش بیشتری داشت.
فردین آقا بزرگی، کارشناس بازار سرمایه هم می‌گوید: در حال حاضر بازده بازار سهام ایران از بازده بورس ونزوئلا و زیمبابوه که اقتصاد مناسبی ندارند هم بالاتر است چراکه محور اصلی این افزایش و رشد در بازارسرمایه انتظارات تورمی بوده و مردم به‌منظور پرهیز از نگهداری نقدینگی، وجوه نقدشان را به دارایی ازجمله دارایی مالی تبدیل کردند. او با بیان اینکه اگر شاخص به 2میلیون واحد برسد باعث ایجاد تورم می‌شودکه می‌تواند به سایر بازارها سرایت کند، ادامه می‌دهد: رشد بازار سرمایه، خلق نقدینگی بدون پشتوانه و بدون پایه و اساس و براساس انتظارات تورمی است که قطعا به سایر بازارها آسیب می‌رساند.
اما در مقابل این دیدگاه، سعیداسلامی، عضو شورای بورس با تأکید بر اینکه رونق بازار سرمایه به‌عنوان ضربه‌گیری برای افزایش نرخ تورم عمل کرده است می‌افزاید: بخش بزرگی از نقدینگی از حساب‌های بانکی به جای اینکه وارد سایر بازارهای دارایی شود، به‌سمت بازار سرمایه هدایت شد بنابراین حداقل در کوتاه‌مدت به سیاستگذار فرصتی دادتا بتواند برای کنترل تورم، تصمیم‌گیری کند. او با تأکید بر اینکه شاخص، عامل تورم نیست، افزود: بازار سرمایه به نقدینگی دامن نمی‌زند. به‌نظر می‌رسدکه انتظارات تورمی در جامعه وجود دارد که این انتظارات تورمی منجر به افزایش شاخص هم شده است.
