فهرست نامه‌های ایران به اروپا

2هفته دیگر سالگرد توافق هسته‌ای ایران و 1+5 است، در شرایطی که آمریکا از برجام خارج شده و ایران و 3کشور اروپایی در آستانه تقابل قرار گرفته‌اند. محمد‌جواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران پس از ارسال نامه‌ای به مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا وعده داد به‌زودی متن همه نامه‌های خود به اروپایی‌ها را منتشر خواهد کرد.

ظریف درباره سابقه به جریان انداختن مکانیسم حل اختلافات در برجام، در توییتر نوشت: جنجال تبلیغاتی را باور نکنید: با توجه به نقض برجام توسط ایالات متحده و 3کشور اروپایی، ایران دست‌کم در 6نوبت مکانیسم حل اختلاف را به جریان انداخته است. او موارد نامه‌نگاری خود را به همراه دلیل به این شرح اعلام کرده است: در ۱۶‌دسامبر‌۲۰۱۶ به‌دلیل نقض برجام توسط ایالات متحده، در دهم می‌۲۰۱۸ به‌دلیل نقض برجام توسط ایالات متحده، در هفدهم ژوئن‌۲۰۱۸ به‌دلیل نقض برجام توسط ایالات متحده، در ششم نوامبر‌۲۰۱۸ به‌دلیل نقض برجام توسط ایالات متحده و 3کشور اروپایی، در هشتم می‌۲۰۱۹ به‌دلیل نقض برجام توسط ایالات متحده و 3کشور اروپایی و در دوم جولای‌۲۰۲۰ به‌دلیل نقض برجام توسط 3کشور اروپایی.
سید‌عباس موسوی، سخنگوی وزارت خارجه ایران 2روز قبل با اعلام نامه ظریف به بورل و ارجاع موارد عدم‌پایبندی کشورهای اروپایی به کمیسیون مشترک جهت حل‌و‌فصل طبق بند‌۳۶ برجام، تأکید کرد: در نامه وزیر امور خارجه تأکید شده است که هرگونه مداخله در همکاری‌های پادمانی جاری بین ایران و آژانس مغایر با مفاد برجام بوده و می‌تواند بر مبانی همکاری‌های پادمانی موجود تأثیرات منفی داشته باشد. پس از نامه ظریف، سخنگوی وزارت خارجه انگلیس مدعی شد: انگلیس به برجام پایبند می‌ماند اما این توافق با عدم‌پایبندی سیستماتیک ایران در خطر قرار گرفته است. اگر ایران می‌خواهد از برجام منفعت ببرد، باید با فرایند حل اختلاف ارائه‌شده توسط 3کشور اروپایی تعاملی سازنده داشته باشد و تعهدات خود ذیل این توافق را اجرا کند.
وزارت خارجه روسیه هم روز شنبه در بیانیه‌ای از طرفین برجام خواست تا بدون توسل به اقدامات اضطراری، به‌دنبال راه‌حلی برای بحران کنونی بگردند.
در این بیانیه آمده است: موضع اصولی روسیه این است که هرگونه سؤالی که حین اجرای برنامه جامع اقدام مشترک ایجاد می‌شود، باید در کمیسیون مشترک حل شود. با این حال، بهتر است این کار ‌بدون توسل به اقدامات اضطراری و قرارندادن فرایند حصول راه‌حل در تنگنای زمانی، انجام شود.
علاوه بر این، میخائیل اولیانوف، نماینده روسیه در سازمان‌های بین‌المللی در توییتی نوشت: موضع اصولی طرف روسی؛ «مشکلات اجرای برجام باید در چارچوب کمیسیون مشترک حل شوند.» ما از شرکای خود می‌خواهیم که این دستورالعمل‌ها را از دست ندهند.
با خروج آمریکا از برجام و بازگشت تحریم‌ها علیه کشورمان، ایران یک سال به اجرای تعهدات خود ادامه داد‌ تا اروپایی‌ها در این زمان به وعده‌های خود برای بهره‌مندی ایران از مزایای اقتصادی برجام عمل کنند، اما با بی‌عملی اروپایی‌ها در نهایت از اردیبهشت سال قبل عملا خروج گام به گام ایران از برجام کلید خورد و توافق هسته‌ای این روزها فقط در حوزه نظارت‌های آژانس ادامه حیات می‌دهد. آمریکا در همین اوضاع درصدد است با برگرداندن تحریم‌های تسلیحاتی ایران که براساس برجام قرار است مهرماه برچیده شود، تیر خلاص را به برجام شلیک کند تا ایران را وادار به خروج از برجام کند تا به این ترتیب برجامی باقی نماند که درصورت رأی‌نیاوردن ترامپ، رئیس‌جمهور بعدی آمریکا قادر به بازگشت به آن باشد. در هر صورت ایران اعلام کرده درصورت بازگشت تحریم تسلیحاتی، ایران اقداماتی ‌ازجمله توقف پروتکل الحاقی و خروج از ان‌پی‌تی را به جریان بیندازد، این روزها در مجلس جدید ایران زمزمه‌هایی مبنی بر بررسی طرح‌هایی شنیده می‌شود تا در برابر اقدامات غرب و شورای امنیت در دستور کار قرار بگیرد که ازجمله این اقدامات بررسی تصویب طرح توقف اقدامات داوطلبانه ایران در اجرای پروتکل الحاقی است. پروتکل الحاقی به بازرسان آژانس اجازه می‌دهد که دسترسی‌های سریع و وسیع به تاسیسات ایران داشته باشند و پس از گزارش اخیر شورای حکام مبنی بر همکاری نکردن ایران با آژانس احتمال توقف ارائه دسترسی‌های سخاوتمندانه ایران افزایش یافته است.