قرنطینه با طعم فرهنگ

پرنیان سلطانی

اوج‌گیری دوباره کرونا نشان داد که ما حالا حالاها باید مراقب این ویروس مرموز باشیم و تا جایی که ممکن است در محیط امن خانه بمانیم. اما این خانه‌نشینی اجباری که از اسفند‌ماه سال گذشته شروع شده و معلوم نیست تا چه زمانی ادامه داشته باشد، حوصله خیلی‌هایمان را سر برده است. زندگی بدون تفریحات معمول مثل رفتن به پارک، دیدن یک فیلم روی پرده سینما یا تماشای یک نمایش روی صحنه تئاتر، بازدید از موزه‌های مختلف و... واقعا سخت است اما می‌توان با جایگزین‌کردن تفریحات خانگی، کمی شرایط را بهتر کرد. یکی از این تفریحات، بی‌شک دیدن فیلم‌های تحسین‌شده دنیا و خواندن کتاب‌های خوب و تأثیرگذار است؛ فیلم‌ها و کتاب‌هایی که نه‌تنها در این ایام قرنطینه سرگرم‌مان می‌کنند بلکه ما را در یک مسیر فرهنگی قرار می‌دهند که در انتهای آن قطعا انسان بهتر و با دانش‌تری هستیم. در شماره این هفته بهمن پناهی، استاد خوشنویسی، احمد دالکی، پدر علم نجوم آماتوری ایران، علی میرمیرانی، نویسنده که اهل مطالعه او را با نام «ابراهیم رها» می‌شناسند، مهدی غبرایی، مترجم فعال و نامی، الهام طهوری، بازیگر سینما و تلویزیون و ناصر ممدوح، بازیگر و دوبلور نام‌آشنا برای گذران قرنطینه خانگی با طعم فرهنگ، کتاب‌ها و فیلم‌هایی پیشنهاد داده‌اند که در ادامه می‌خوانید.

بهمن پناهی
هنر، موسیقی، کتاب و فیلم، خوش‌ترین یاران این ایام هستند

بهمن پناهی بین هنرمندان و هنردوستان آن‌قدر چهره شناخته‌شده‌ای است که نیاز به معرفی ندارد. او که از ابتدای دهه 80در زمینه هنرهای تجسمی، خوشنویسی و موسیقی در پاریس به تحصیل، تدریس و خلق آثار هنری پرداخته، این روزها ساکن فرانسه است. این خوشنویس نام‌آشنا و نوازنده تار و سه‌تار که مبدع کانسپت هنری «موزیکالیگرافی» است، وقتی متوجه کارکرد صفحه پیشنهاد ما برای ایام قرنطینه خانگی شد، برایمان یادداشت کوتاهی نوشت که بخشی از آن را در ادامه می‌خوانید: «همچنان که قدر و نعمت تندرستی در ایام بیماری و کسالت توجه بیشتری در ضمیرآگاه و ناخودآگاه انسان به‌وجود می‌آورد، این ایام قرنطینه هم به‌نظر بهترین فرصت عینی برای بازبینی و واکاوی خود و خودآگاهی است. در این میان هنر، موسیقی، کتاب، فیلم و هر آنچه بال‌هایمان را برای پرواز درونی و روحی فربه‌تر کند، خوش‌ترین یاران این ایامند. به همین دلیل به مقتضای رشته هنری و تخصصی که آموخته‌ام و می‌آموزم (خوشنویسی و موسیقی)، چند پیشنهاد برای کتاب و فیلم دارم که امید دارم به‌کار آیند.»


احمد دالکی
یک پیشنهاد کاملا آسمانی!

احمد دالکی، پدر نجوم آماتوری ایران است. برای همین دور از ذهن نیست که پیشنهادهای فیلم و کتاب این ستاره‌شناس، مدرس دانشگاه و نویسنده، همه و همه حول محور آسمان باشد! دالکی که رشته تحصیلی تخصصی‌اش، نقشه‌برداری هوایی و فضایی است، افتخارات زیادی در کارنامه ستاره‌شناسی‌اش دارد که از مهم‌ترین آنها می‌توان به راه‌اندازی رصدخانه پارک زعفرانیه، پایه‌گذاری مرکز علوم و ستاره‌شناسی تهران و مدیریت آسمان نمای تهران اشاره کرد. اما این، همه فعالیت‌های دالکی در حوزه نجوم نیست. پدر نجوم آماتوری ایران تاکنون 27عنوان کتاب نگارش کرده که بیش از 20عنوان آن مرتبط با ستاره‌شناسی و نجوم است. وقتی از او می‌خواهیم برای گذران این ایام فیلم و کتاب پیشنهاد دهد، می‌گوید: «این روزها که خبری از هوای آلوده نیست، بهترین فرصت است که با رفتن روی پشت‌بام‌ها یا فضاهای باز کم‌خطر، کمی به آسمان نگاه کرده و از دیدن شگفتی‌های آن لذت ببریم. اما برای لذت‌بردن از زیبایی‌های شب باید کمی دانش‌مان را درباره آسمان شب بالا ببریم که این کار به‌راحتی با مطالعه چند کتاب آموزشی امکان‌پذیر است.»


علی میرمیرانی
فیلم‌های دوران طلایی 40تا 70میلادی را ببینیم

مگر می‌شود اهل کتاب و مطالعه بود و علی میرمیرانی را نشناخت؟ این نویسنده، فیلمنامه‌نویس، طنزنویس، فعال مطبوعاتی و برنامه‌ساز تلویزیون که بیشتر با نام مستعار ابراهیم رها قلم می‌زند، تاکنون بیش از 40کتاب روانه بازار کتاب کرده، با حدود 20نشریه همکاری داشته، 7برنامه تلویزیونی ساخته، برای 5مجموعه تلویزیونی فیلمنامه نوشته و 2کتاب صوتی منتشر کرده است. میرمیرانی در ادبیات داستانی، شیفته ادبیات آمریکای لاتین است و توصیه می‌کند در این روزها که وقت فراغت بیشتری داریم، حتما کارهای ماریو بارگاس یوسا و گابریل گارسیا مارکز را دنبال کنیم. نیکلای گوگول و چخوف هم دیگر نویسندگان خارجی مورد علاقه میرمیرانی هستند و این نویسنده نام‌آشنا در بین کارهای ایرانی، آثار مصطفی مستور و زویا پیرزاد را برای مطالعه پیشنهاد می‌کند. میرمیرانی درباره فیلم هم می‌گوید: «به‌نظر من دهه 40تا 70میلادی دوران درخشان سینمای جهان است و خوب است که در این مدت تاریخ سینما را مرور کنیم. توصیه می‌کنم حتما کارهای فرد زینمَن، جان فورد، آلفرد هیچکاک، ژان پیر ملویل، پکینپا و... را تماشا کرده و طعم واقعی و جان حقیقی سینما را مزمزه کنید.»


مهدی غبرایی
شیفته آثار برگمَن هستم

مهدی غبرایی برای علاقه‌مندان به مطالعه نیاز به هیچ معرفی‌ای ندارد. این مترجم نام‌آشنا که کارش را به‌طور جدی و حرفه‌ای از سال 1360آغاز کرده، تاکنون بیش از 70کتاب ترجمه کرده که از مهم‌ترین آنها می‌توان به «الیور توئیست»، «بادبادک‌باز»، «بلندی‌های بادگیر»، «کافکا در کرانه»، «کوری»، «میلیونر زاغه‌نشین»، «هزار خورشید تابان» و... اشاره کرد. غبرایی که آخرین اثرش با نام «ساعت بغداد» به نویسندگی شهد الراوی توسط نشر ثالث منتشر شده، علاوه بر ارائه لیستی از کتاب‌های مورد علاقه‌اش برای خواندن در ایام قرنطینه، خواندن کتاب‌های «لیدی اِل» و «مزدور» با ترجمه خودش و کتاب‌های «سفر به انتهای شب» و «پاریس جشن بیکران» با ترجمه برادر مرحومش فرهاد غبرایی را هم توصیه می‌کند. او همچنین با اشاره به فیلم‌های پیشنهادی‌اش می‌گوید: «من از جوانی شیفته برگمَن، کارگردان سوئدی هستم و چندی پیش مجموعه 20فیلمی‌اش را تهیه و دوباره آنها را تماشا کردم.» اگر می‌خواهید بدانید توصیه‌های دیگر این مترجم فعال، پرکار و ناآشنا برای غنی‌سازی اوقات فراغت‌مان در این روزهای قرنطینه چیست، در ادامه نگاهی به فهرست کتاب‌ها و فیلم‌های پیشنهادی‌اش بیندازید.


الهام طهوری
از کتاب‌های «ایتالو کالوینو» تا سه‌گانه «کیشلوفسکی»

با اینکه تاکنون در سریال‌هایی چون «پیک راستان»، «نفس گرم»، «پرستاران»، «آسمان هوای باران دارد»، «سرزمین کهن»، «ماه تی تی» و «بی‌قید و شرط» و همچنین فیلم‌های سینمایی «سارا و سندباد»، «قبیله من»، «بازگشت لوک خوش‌شانس»، «ترومای سرخ» و «تقصیر من نیست» ایفای نقش کرده، اما بیشتر ما او را با «وارش» مجموعه تلویزیونی وارش و «مهتاب» سریال «پدر» می‌شناسیم. صحبت از الهام طهوری است؛ بازیگر جوان و بی‌حاشیه‌ای که بازی در نقش مهتاب (دختر حاج علی و خواهر حامد) سریال پدر باعث شهرتش شد و با ایفای نقش در قالب شخصیت اصلی زن سریال وارش، خودش را به‌عنوان یک بازیگر توانمند مطرح کرد. «مهتاب» سریال پرستاران و «سمیرا»ی سریال نفس گرم که دانش‌آموخته رشته تئاتر و گرافیک است و فعالیت هنری‌اش را از سال 1385آغاز کرده، وقتی در جریان کارکرد صفحه پیشنهاد فیلم و کتاب ما قرار می‌گیرد، توصیه می‌کند این روزهای خانه‌نشینی اجباری را با دیدن فیلم‌های خوب و خواندن کتاب‌های اثرگذار بگذرانیم و بعد فهرستی از کتاب‌ها و فیلم‌های مورد علاقه‌اش ارائه می‌دهد که در ادامه می‌خوانید.


ناصر ممدوح
فرصتی برای دیدن فیلم‌های تاریخ سینما

ناصر ممدوح  اگرچه بازیگر هم هست و در یک دهه گذشته در 6مجموعه تلویزیونی به نام‌های «آسمان همیشه ابری نیست»، «راه شب»، «اغما»، «فاکتور هشت»، «رویای گنجشک‌ها» و «تاریکی شب، روشنایی روز» ایفای نقش کرده اما بی‌شک شهرتش به‌خاطر صدای متمایز و منحصر به فردش است؛ صدایی که با آن سال‌های سال لوسیوس مالفوی مجموعه «هری‌پاتر»، هرکول فیلم «هرکول» و خدایان، پرنس آناتول فیلم «جنگ و صلح»، جولیوس سزار فیلم «اسپارتاکوس»، دوک آلبانی فیلم «شاه لیر»، بازرس کندی فیلم «گذرگاه تاریک»، صورت آبی سریال «جنگجویان کوهستان»، هانس کارتون «سفر به مرکز زمین»، لیلیان کارتون «جزیره اسرارآمیز» و... بوده است. این استاد دوبله که یکی از باسابقه‌ترین مستندگوهای کشورمان است . رئیس انجمن گویندگان و سرپرستان گفتار فیلم درحالی‌که خواندن کتاب و دیدن فیلم‌های تاریخ سینما را بهترین سرگرمی ایام قرنطینه می‌داند، می‌گوید: «تنها راه مبارزه با ویروس کرونا این است که بیشتر در خانه بمانیم و فقط برای انجام کارهای ضروری از خانه خارج شویم.»