قهرمانان مجازی
داستان دختران ورزشکاری که در شبکههای اجتماعی خود را به عنوان مدال آوران مسابقههای جهانی معرفی کردهاند اما اخیرا برخی از ستارههای ورزش زنان مدعی شدهاند که عناوین آنها جعلی است
لیلی خرسند- روزنامه نگار
قهرمانان جعلی؛ این عنوانی است که ورزشکاران و قهرمانان به کسانی دادهاند که سابقه چندانی در ورزش ندارند، مدال با ارزشی نگرفتهاند و از هیچ سکوی جهانی بالا نرفتهاند اما در فضای مجازی و بهخصوص در اینستاگرام، خودشان را قهرمان معرفی کردهاند. در همه سالها، ورزش قهرمانان جعلی داشته؛ کسانی که به واسطه حضور پدرانشان در ورزش، حکم قهرمانی گرفتهاند و با همین حکم حتی پشت میزهای دانشگاه هم نشستهاند و همه امکاناتی که فقط باید نصیب قهرمانان میشد، سهم آنها هم شد. اما چندسالی است که با همهگیرشدن فضای مجازی، تعداد این قهرمانان هم رشد کرده و به جایی رسیده که جامعه آنها را بهعنوان قهرمان واقعی میشناسد.
این موضوعی است که با اعتراض خود قهرمانان روبهرو شده. چندی پیش یوسف کرمی، از قهرمانان بنام تکواندو چالشی را با عنوان معرفی قهرمانان واقعی به راه انداخت. با این چالش بود که بعضی از قهرمانان جعلی معرفی شدند. در این چالش زهرا نعمتی (تیراندازی با کمان)، فرشته کریمی(فوتسال)، لیلا رجبی(پرتاب وزنه)، سارا قمی(فوتبال)، حمیده عباسعلی (کاراته) و... شرکت کردهاند. حضور آنها به این مفهوم بود که ورزش زنان هم قهرمان جعلی دارد.
یکی از کسانی که ادعای قهرمانی دارد، مونا کاکاوند است. او در صفحه اینستاگرام، خودش را قهرمان سابق کاراته جهان معرفی کرده است. همین ادعای قهرمانی است که قهرمانان این رشته را شاکی کرده. کاکاوند بیش از 500هزار فالوئر دارد و منتقدان میگویند او که کار اقتصادی میکند، برای جذب فالوئر این ادعا را کرده است.
کاکاوند چندی پیش در مصاحبه با یکی از تلویزیونهای اینترنتی مدعی شد، نخستین کاراتهکایی است که با حجاب اسلامی و به نام ایران در مسابقات جهانی شرکت کرده و مقام آورده است: «سال85 اولین کسی بودم که با حجاب اسلامی مسابقه دادم و برای ایران مقام آوردم. سال بعد مجوز رسمی شد و مسابقه دادیم. آن سالها مقام من خیلی سروصدا کرد و چند برنامه تلویزیونی هم دعوت شدم اما نسبت به الان کمتر بها داده میشد.»
در مصاحبهای هم که اول دی سال1394 از کاکاوند در جامجم آنلاین منتشر شده، او ادعا کرده سال85 در مسابقات کاراته باشگاهی جهان علاوه بر اینکه مدال طلای بزرگسالان در بخش کاتا را گرفت، در کومیته انفرادی دوم و در کومیته تیمی هم سوم شده بود. او در بخشی از این مصاحبه گفته بود: «در این سالها پیشرفت کاراته بانوان انکارنشدنی است. زمان ما نهتنها اعزامشدن به همین راحتی نبود، بلکه بعد از اعزام هیچگاه مبارزهمان از تلویزیون پخش نمیشد، بهخاطر دارم در یکی از مسابقاتم عکس یک ورزشکار مرد را بهصورت ثابت گذاشته و مسابقه من را گزارش میکردند. زمانی که من قهرمان شدم، هیچکس من را نمیشناخت و از کسب مقامم خبر نداشت، اما حالا شاهد هستیم که بانوانی همچون حمیده عباسعلی به چه اندازه محبوب مردم هستند.»
در این 2 گفتوگو که به فاصله چندسال انجام شده، حرفهای ضدونقیض کم نیست. اینکه آن سال او به واسطه قهرمانیاش در برنامههای تلویزیونی حاضر شد، یا اینکه اصلا قهرمانیاش دیده نشد؟ با این حال، سؤالاتی مهمتر از این مطرح است.
از نظر افرادی که فنی کاراته را دنبال میکنند، سؤال اصلی این است که چطور یک کاراتهکا هم در کاتا مدال گرفته و هم در کومیته؟ از نظر کسانی که در این رشته فعال هستند، در سطح ملی هیچ کاراتهکایی نبوده که بتواند در کاتا و کومیته روی سکو برود مگر اینکه در پایینترین سطح مسابقات این اتفاق افتاده باشد.
تا قبل از اینکه سازمان تربیتبدنی، کنفدراسیونهای آسیایی و فدراسیونهای جهانی پوشش اسلامی زنان ورزشکار ایرانی را تأیید نکنند، هیچ زن ورزشکاری اجازه نداشت در مسابقات رسمی شرکت کند. روزهای آخر سال1386 بود که این مجوز برای زنان کاراتهکا صادر شد، یک سال بعد از سالی که کاکاوند مدعی است قهرمان جهان شده بود. سؤال این است که کاکاوند چطور و با چه اجازهای قبل از رسمیشدن لباس، در مسابقاتی شرکت کرده که به او مدال قهرمانی جهان را دادهاند؟ یکی از کارشناسان کاراته که تسلط کاملی بر اتفاقات این رشته دارد، میگوید: «مونا کاکاوند هیچ وقت عضو تیم ملی کاراته زنان ایران نبوده. در کاراته مثل همه رشتهها یک تیم ملی هست؛ تیم نشنال که کاکاوند جایی در آن نداشته است.» کاراته از رشتههایی است که سبکهای متعدد دارد. نصرالله کاکاوند، پدر مونا، رئیس سبک شیتوریو سیشینکای کاراته است و بهنظر میرسد او در تیم پدر در یکی از مسابقات برونمرزی شرکت کرده و به مقام رسیده است. این کارشناس میگوید: «هر سبک برای خودش تیم منتخب دارد ولی هیچوقت به این تیم، تیم ملی گفته نشده و نمیشود. احتمال دارد که کاکاوند در یکی از سفرها همراه پدرش بوده و در یک مسابقه هم شرکت کرده باشد.» حدود 10سال است که تیم ملی کاراته در تورنمنتهای بینالمللی شرکت میکند: «در این 10سالی که زنان کاراتهکا تحت عنوان تیم ملی در مسابقات آسیایی، جهانی، انتخابی المپیک و کاراتهوانها شرکت کرده، اعضای تیم مشخص بودهاند. کاکاوند در هیچ کدام از این تیمها نبود.» منتقدان کاکاوند، ایرادهایی را که این کارشناس گرفته، بارها مطرح کردهاند و مونا کاکاوند در پستی در اینستاگرام به این انتقادها واکنش نشان داده است: «یک کم دلم گرفته... از ناعدالتیها، از تهمتها، ازدروغها، از کسانی که ندونسته و نشناخته قضاوت میکنن.. و همهچیز را زیر سؤال میبرن.... اینکه من در چه مسابقهای کی و کجاها رفتم و شرکت کردم، درسته که خیلی زحمت کشیدم براش و همهجا هم ثبت شده، اما بعضیا خودشونو به اون راه میزنن بماند اما مدرک و مقام من از من مونا کاکاوند نمیسازه!!!....»
کاکاوند پدر: مسابقه باشگاهی بود اما مدال جهانی است
منتقدان کاکاوند این پست او را مظلومنمایی میدانند اما نصرالله کاکاوند، از دخترش و قهرمانی جهان او دفاع میکند. او در گفتوگو با همشهری مدعی است که دخترش با تیم ملی در مسابقات باشگاههای جهان شرکت کرده و مدالش جهانی است اما توضیحات او قانعکننده بهنظر نمیرسد. دختر او در تیم باشگاهی در مسابقات شرکت کرده و اول شده ولی پدر تأکید دارد که مدال دخترش مدال جهانی است:
مونا دختر شما در صفحه اینستاگرام، خودش را قهرمان جهان کاراته معرفی کرده است. به او ایراد گرفته شده و گفته میشود کاراته قهرمانی به این نام نداشته. کسانی هم که در فدراسیون هستند تأیید میکنند که مونا در تیم ملی کاراته نبوده و احتمالا در سبکها مقام دارد.
تا قبل از سال2008 سبکها بهعنوان تیم ملی سبک تیم اعزام میکردند. سبک من شیتوریو سیشینکای است. بعد از 2008 بخشنامهای از طرف سازمان تربیتبدنی به فدراسیون کاراته ابلاغ شد تا تیمهای سبکها بهعنوان تیم منتخب سبکها اعزام شوند نه تیم ملی. ما سال2005 و 2006 در مسابقات شرکت کردیم. سال2005 ما به نمایندگی از ایران در مسابقات قهرمانی باشگاههای جهان حاضر شدیم. آن مسابقات، مسابقات سبکی نبود، قهرمانی باشگاههای جهان بود و ما بهعنوان تیم ملی سبک شیتوریو سیشینکای و به نام باشگاه پاسداران شرکت کردیم. این باشگاه شخصی بود و به جایی وابسته نبود. ما در مجموع تیمی سوم شدیم، مونا درکاتا اول شد و سمیرا قربانی در کومیته اول شد. سال2006 هم در مسابقات بینالمللی شرکت کردیم. آنجا هم در تیمی و انفرادی شرکت کردیم ولی قهرمانی جهان ما سال2005 بود.
سال2005 و 2006 پوشش اسلامی کاراته هنوز تأیید نشده بود، شما چطور به مسابقات بینالمللی تیم بردید؟
اولین تیمی بودیم که بانوان را اعزام کردیم، عکسها و فیلمهایش هست.
پوششی که زنان باید در مسابقه داشته باشند هم باید به تأیید مسئولان ورزش که آن موقع سازمان تربیت بدنی بود، میرسید و هم فدراسیون جهانی تأیید میکرد اما آن سالها هیچیک از آنها حجاب را تأیید نکرده بودند.
کشورهای عربی هم شرکت کرده بودند و با مقنعه مسابقه دادند و کسی هم مانع نشد.
خود سازمان تربیتبدنی ایراد نگرفت؟
ایراد بگیرد که چرا با حجاب مسابقه میدهیم؟
نه ایراد بگیرد چرا قبل از اینکه آنها مجوز بدهند و پوشش را تأیید کنند، شما تیم اعزام کردهاید؟
وقتی برای ما دعوتنامه میآید، باید دعوتنامه را به فدراسیون بدهیم و فدراسیون هم موافقت خودش را اعلام کند، دعوتنامه و درخواست ما را به شورای برونمرزی میدهد. شورا هم با اعزام موافقت کند، نماینده خودش را با تیم همراه میکند. در این سفر هم مهدی ابراهیمی نماینده حراست در سفر تیم بود.
پس نظر شما این است که آن سال با اینکه هنوز سازمان تربیت بدنی پوشش اسلامی زنان کاراته را تأیید نکرده بود، شورای برونمرزی به شما مجوز داد؟
حجاب تأیید نشده بود یعنی چی؟ حجاب از اول انقلاب تأیید شده بود.
بله از اول انقلاب این اتفاق افتاد ولی آخر سال86 پوشش اسلامی زنان کاراتهکا تأیید شد.
از کجا میگویید که پوشش ما تأیید نشده؟ شما دارید WKF (فدراسیون جهانی کاراته) را میگویید، مسابقات WKF اصلا ربطی به سبکها و مسابقات بینالمللی ندارد.
بحث همین است، مونا کاکاوند قهرمان سبک است نه قهرمان جهان.
نه، او قهرمان سبک نیست. حکم قهرمانیاش از مجله سامورایی ایتالیاست. ما که از خودمان حرف نمیزنیم.
خود قهرمانان کاراته ناراحت هستند که چرا یکی که قهرمان این رشته نیست، خودش را قهرمان معرفی میکند؟
آن کسی که ناراحت شده همان چیزی که آقای احمدینژاد گفته بود. من اصلا میخواهم با شما حضوری صحبت کنم، شما اصلا از روزنامه همشهری نیستید، معلوم نیست از کجا تماس گرفتهاید.