معمای طرح ترافیک

سید محمد فخار_خبرنگار

این‌بار هم مثل 7بار گذشته همه‌‌چیز روی هواست. 78روز از سال‌99 گذشته و طی این مدت 7بار اعلام شده که طرح ترافیک در تهران اجرا می‌شود، اما هر بار به‌علتی متوقف مانده است. جدیدترین خبر در این‌باره را رئیس شورای شهر تهران داد که اعلام کرد طرح به‌صورت آزمایشی اجرا می‌شود، اما این نوع اجرا معنی‌ای جز توقف طرح برای هشتمین‌بار ندارد.
پیش از تعطیلات نیمه‌خرداد بود که معاون وزیر بهداشت و یک عضو شورای شهر تهران از اجرای طرح ترافیک از 17خرداد خبر داده بودند. حالا در شرایطی که قرار است اجرای طرح ترافیک در تهران از سرگرفته شود، محسن هاشمی رفسنجانی، رئیس شورای شهر تهران با توجه به افزایش روند ابتلا به کرونا از احتمال آزمایشی‌بودن آن سخن گفته است. شهردار تهران هم خبر داده که تلاش می‌کنیم ساعات آغاز و پایان طرح طبق ساعت کار کارکنان دولت تنظیم شود. با این حال، وزیر بهداشت از عدم‌رعایت پروتکل‌های بهداشتی در مترو و اتوبوس انتقاد و تأکید کرده اگر اجرای طرح ترافیک موجب تراکم جمعیت در حمل‌ونقل عمومی شود و فاصله‌گذاری‌ها رعایت نشود، حتما جلوی آن‌را خواهیم گرفت. حال باید دید با اوج‌گیری دوباره کرونا در تهران از یک طرف و افزایش ترافیک شهری از طرف دیگر، طرح برای بار هشتم لغو می‌شود یا نه؟

افزایش ترافیک تهران
عدم‌اجرای طرح ترافیک موجب شده ترافیک معابر شهری هر بار نسبت به گذشته افزایش بیشتری پیدا کند. آمار مرکز کنترل ترافیک تهران نشان می‌دهد معابر دارای ترافیک تهران در هفته پایانی اردیبهشت‌ماه امسال نسبت به 2هفته پایانی فروردین‌ماه، ۲۰۴‌درصد افزایش داشته است. مساحت معابر دارای ازدحام ترافیک در بازه زمانی ۱۷‌اردیبهشت‌ماه امسال نسبت به میانگین روزهای کاری 2هفته انتهایی فروردین‌ماه امسال در محدوده طرح ترافیک، ۱۶۷‌درصد افزایش داشته است. همچنین مساحت معابر دارای ازدحام ترافیک در این بازه زمانی در محدوده کنترل آلودگی هوا و در معابر اصلی کل شهر به‌ترتیب ۱۴۸درصد و ۱۳۸درصد افزایش داشته است. در ضمن مساحت معابر دارای ازدحام ترافیک در بازه زمانی هفته پایانی اردیبهشت‌ماه امسال نسبت به میانگین روزهای کاری 2هفته پایانی فروردین‌ماه امسال، در محدوده طرح ترافیک، محدوده کنترل آلودگی هوا و معابر اصلی کل شهر به‌ترتیب ۲۰۴درصد، ۱۷۴‌درصد و ۱۵۸درصد افزایش داشته است. ازجمله دلایل ضرورت اجرای مجدد طرح ترافیک می‌توان به افزایش ترافیک معابر اصلی در محدوده‌های مرکزی شهر، افزایش تردد سنگین وسایل نقلیه در محدوده‌ها و به تبع آن افزایش زمان ترافیک، اشباع فضای پارک حاشیه‌ای و توقف به‌صورت پارک دوبله و کاهش ظرفیت تردد در معابر، افزایش سفرهای غیرضروری و همچنین افزایش تردد در محدوده‌های مرکزی و به تبع آن افزایش آلودگی هوا اشاره کرد.

جلوگیری از ورود بدون ماسک به اتوبوس‌ها
ورود مسافران به اتوبوس‌های تهران بدون ماسک ممنوع است. محمود ترفع، مدیرعامل شرکت واحد اتوبوسرانی تهران در این‌باره از اجرای پروتکل ابلاغی جدید گفت و تصریح کرد: چاره‌ای جز سختگیری و ممانعت از ورود شهروندان بدون ماسک به اتوبوس نداریم. از همه شهروندان درخواست می‌کنیم چنانچه قصد دارند از ناوگان اتوبوسرانی استفاده کنند، حتما ماسک به همراه داشته باشند. وی در مورد شهروندانی که به هر علت ماسک به همراه ندارند، گفت: برای این گروه از شهروندان نیز تدابیری اندیشیده شده ازجمله عرضه ماسک با قیمت مصوب در بیش از 60پایانه و ایستگاه پرمسافر خطوط تندرو تا اگر شهروندی ماسک نداشت و خواست از اتوبوس استفاده کند، این امکان برایش فراهم باشد که در محل، ماسک تهیه کند. مدیرعامل شرکت واحد اتوبوسرانی تهران با تأکید بر اینکه به موجب توصیه‌های بهداشتی، اقتضای حضور شهروندان در خارج از منزل و در سطح شهر، استفاده از ماسک است، خاطرنشان کرد: البته این ضرورت در فضاهایی که جمعی از افراد در آن حضور می‌یابند، مضاعف می‌شود و از این رو، از شهروندان عزیز درخواست داریم هنگام سوار‌شدن به اتوبوس، لزوما از ماسک استفاده کنند.

برخوردهای سختگیرانه‌ در مترو
مدیرعامل شرکت بهره‌برداری متروی تهران و حومه از برنامه‌ریزی برای افزایش احتمالی ظرفیت مسافران در مترو با اجرای طرح ترافیک خبر داد. فرنوش نوبخت گفت: در آن دوران ساعت حرکت قطارها را در خطوط حفظ خواهیم کرد و درخصوص افزایش ظرفیت مسافر نیز در حال برنامه‌ریزی هستیم. باید ببینیم افزایش مسافران مترو در چه خطوطی بیشتر است و اگر این افزایش به حدی باشد که نیازی به افزایش قطار نباشد، راجع به نحوه افزایش ظرفیت نیز برنامه‌ریزی خواهیم کرد تا بتوانیم فاصله‌گذاری اجتماعی را حفظ کنیم. نوبخت درباره اینکه آیا برنامه ویژه‌ای برای خطوطی که با افزایش بیشتر مسافر روبه‌رو می‌شوند به‌ویژه خطوط تقاطعی درنظر گرفته شده است؟ گفت: در ایستگاه‌های تقاطعی این امکان را نداریم که قطار توقف نداشته باشد، سرفاصله حرکت قطارها را در برخی ایستگاه‌ها کاهش دادیم، در خط3 این سرفاصله را از ۷ دقیقه به ۶دقیقه و در خط2 از 3.5دقیقه به ۳ دقیقه کاهش دادیم که اقدام بسیار سختی برای ما بوده، اما به آن دست یافته‌ایم. مدیرعامل شرکت بهره‌برداری متروی تهران و حومه با تأکید بر اینکه متروی تهران با حداکثر ظرفیت در حال فعالیت است، گفت: در ساعت غیرپیک در حال بررسی و برنامه‌ریزی هستیم و به مردم توصیه می‌کنیم که زمان حرکت خود در مترو را برای ساعات غیرپیک برنامه‌ریزی کنند تا از شلوغی و ازدحام در ساعت پیک جلوگیری شود. نوبخت ادامه داد: به مردم توصیه می‌کنیم که به‌خاطر حفظ جان خودشان از سفرهای غیرضروری خودداری کنند و سفر خود در خطوط مترو را طوری تنظیم کنند که با ساعت پیک مسافر مواجه نشوند. نوبخت از شهروندان درخواست کرد هنگام حضور در مترو حتما از ماسک استفاده کنند. او گفت: برابر مصوبه ستاد ملی مبارزه با کرونا استفاده از ماسک در شبکه مترو الزامی است و با نظارت بیشتری در ایستگاه‌های مترو در حال اجرا‌ست و همه باید برای حفظ سلامت خود از ماسک استفاده کنند. او در پاسخ به این سؤال که آیا برخورد سختگیرانه‌تری در مترو با کسانی که از ماسک استفاده نمی‌کنند انجام می‌شود یا خیر؟ گفت: برخودرهای سختگیرانه‌تری در حال انجام است. البته در‌شأن مردم نیست که مدام به آنها تذکر بدهیم و باید به‌گونه‌ای رفتار کنیم که به‌ شأن و شخصیت مردم برنخورد. برخی ‌مسافران مترو رعایت نمی‌کنند و ما درخواست داریم که همه مراعات کنند؛ چراکه این یک مسئولیت اجتماعی است و عدم‌استفاده حتی یک نفر از ماسک می‌تواند بر سلامت فرد دیگری اثرگذار باشد.

   افزایش 3برابری استفاده از دوچرخه 
استفاده شهروندان از دوچرخه‌های شخصی و اشتراکی در دوران کرونا 3برابر نسبت به گذشته افزایش یافته است.یعقوب آزاده‌دل، مدیر واحد توسعه سیستم‌های حمل‌ونقل پاک شهرداری تهران در این‌باره گفت: استفاده از دوچرخه‌های اشتراکی و شخصی از یک رشد صعودی از ابتدای سال برخوردار بوده و همچنان تمایل مردم به استفاده از دوچرخه در روزهای کرونایی سیر صعودی دارد. وی با بیان اینکه ستاد ملی کرونا برای کاهش تردد سفرها از ناوگان حمل‌ونقل عمومی تنها استفاده از ماشین‌های شخصی را آزاد کرد، افزود: این دوران بهترین فرصت برای ترویج فرهنگ دوچرخه‌سواری بود که از این فرصت استفاده نکردیم. مدیر واحد توسعه سیستم‌های حمل‌ونقل پاک شهرداری تهران ادامه داد: نمی‌دانم چرا زمانی که بحث از تردد می‌شود، صرفا استفاده از حمل‌ونقل شخصی تبلیغ می‌شود و استفاده از دوچرخه و پیاده‌روی تبلیغ نمی‌شود. این مسئول خاطرنشان کرد: هدف‌گذاری برای توسعه دوچرخه‌های اشتراکی و شخصی تدوین‌شده و تا سال‌۱۴۰۱ باید ۴۰درصد از سفرهای پایتخت توسط دوچرخه‌های اشتراکی و همچنین ۶۰درصد از سفرها نیز توسط دوچرخه‌های شخصی انجام شود. گفتنی است روز سه‌شنبه، 13 خرداد، همزمان با روز جهانی دوچرخه ، همایش همگانی دوچرخه‌سواری درپارک شهر تهران نیز برگزار شد.