پروانه رفت و ملخ آمد

بهار سال قبل پروانه‌ها به تهران آمده بودند و امسال ملخ‌ها نزدیک شهر شده‌اند. فصل بهار همیشه با زنده شدن طبیعت همراه است و امسال که تردد و فعالیت انسانی به‌دلیل محدودیت‌های کرونا کمتر شده بود، طبیعت فرصت بیشتری برای احیای خود پیدا کرده است. به گزارش همشهری، در برخورد با هجوم ملخ‌ها باید همیشه دانست که با حشرات بومی منطقه روبه‌رو هستیم یا هجوم دسته‌ای از آفت‌ها محیط‌زیست شهر را به خطر انداخته است. ملخ‌های صحرایی در سال‌های گذشته چندبار وارد مناطق جنوبی کشور شده‌اند و وزارت جهاد کشاورزی یا ارگان‌های محلی اقدام به سمپاشی عرصه‌های منابع طبیعی کرده‌اند. مسیر حرکت این دسته‌های مهاجر از سمت جنوب و به قولی از عربستان یا آفریقاست. سال پیش نیز تصاویری در فضای مجازی منتشر شده بود که ملخ‌ها را در شهر‌های اطراف تهران نشان می‌داد اما کار به تخریب فضای سبز شهر نرسید.امسال هم مسئولان حوزه محیط‌زیست اعلام کردند که ملخ‌ها زیانی برای گیاهان شهر ندارند. رئیس اداره نظارت بر امور حیات وحش محیط‌زیست تهران در این‌باره می‌گوید: «ملخ‌ها به تهران حمله نکردند، ملخ‌های مشاهده شده در جنوب تهران مربوط به تخمگذاری‌های یک و دو سال گذشته هستند که با توجه به شرایط مساعد آب و هوایی و رطوبت مناسب خاک متولد شده‌اند. هر زمانی که رطوبت زمین مناسب باشد و دمای هوا هم افزایش یابد تخم‌های ملخ‌ها در اصطلاح تفریق (متولد) می‌شود اما تا وقتی خسارت اقتصادی وارد نکنند با آنها مبارزه نمی‌شود. »
محمد کرمی درباره وجود ملخ‌ها در جنوب تهران به‌خصوص در شهرستان‌های اسلامشهر، ورامین و قرچک می‌گوید: «شرایط این مناطق برای تخمگذاری ملخ‌ها مناسب‌تر از دیگر مناطق تهران است. ملخ‌ها در سال‌های گذشته هم وجود داشته‌اند اما شرایط آب و هوایی به‌گونه‌ای نبود که به این شدت افزایش پیدا کند.» این حشرات بخشی از زنجیره غذایی در طبیعت محسوب می‌شوند و پرندگان در فصل زاد‌آوری و جوجه‌آوری از آنها تغذیه می‌کنند.

شهرداری با آفات کشاورزی مبارزه نمی‌کند
برای مبارزه با ملخ‌ها ردیف‌ بودجه‌ای در وزارت جهاد کشاورزی دیده شده است، اما به‌دلیل اینکه چنین آفتی معمولا تهران را تهدید نمی‌کند سابقه‌ای از آن در فعالیت‌های شهرداری نیست. مدیرکل محیط‌زیست و توسعه پایدار شهرداری تهران، درباره هجوم ملخ‌ها به شهر تهران می‌گوید: «مقابله با حمله ملخ‌ها یا هرگونه از حشرات در حیطه اختیارات اداره کل محیط‌زیست شهرداری تهران نیست. نحوه کنترل جمعیت ملخ‌ها و ‌نوع اقدام از سوی سازمان حفظ نباتات اعلام می‌شود و شهرداری صرفا مجری است؛ البته اداره کل محیط‌زیست شهرداری تهران به نحوه سمپاشی و آثار و عوارض زیست‌محیطی احتمالی آن در مناطق تحت‌تأثیر نظارت می‌کند». شینا انصاری می‌افزاید: «به‌نظر می‌رسد این ملخ‌ها از جنوب و جنوب شرق تهران به سمت شهر تهران آمده‌اند و در این زمینه با معاونت کنترل آفات سازمان حفظ نباتات، هماهنگی‌هایی برای نحوه اقدام انجام شده است». مدیرکل خدمات شهری شهر شهرداری تهران نیز با اشاره به اینکه این ملخ‌ها محلی و بومی هستند، می‌افزاید: « هنوز در مناطق بیست و دوگانه، پارک‌ها و سطح شهر حضور ملخ‌ها مشهود نیست و گزارشی مبنی بر هجوم آنها نداشته‌ایم».
علی‌اصغر عطایی بیان می‌کند: « این ملخ‌ها بومی پاکدشت، ورامین و مامازن هستند و اگر هم در شهر گسترش پیدا کنند، قابل کنترل هستند».
بنا به آنچه معاون سازمان حفظ نباتات کشور می‌گوید ملخ‌های دیده شده در استان تهران از نوع شاخک کوتاه و بومی هستند و بین 10 تا 20 روز آینده در اثر شرایط طبیعی نابود می‌شوند؛ درحالی‌که ملخ صحرایی هم‌اکنون تنها در 7استان جنوبی کشور دیده شده و خسارتی هم به محصولات کشاورزی وارد نشده است. علیمراد سرافرازی می‌گوید: « زمستان نسبتا ملایم و همچنین بارندگی‌های اواخر سال و اوایل سال جدید باعث شده است که پوشش گیاهی بسیار مناسبی برای تغذیه برخی حشرات ایجاد شود. برای اینگونه ملخ‌ها استفاده از آفت‌کش‌ها ضرورتی ندارد، چرا که خود آفت‌کش‌ها ممکن است محیط‌زیست را آلوده کنند». 

اجرای طرح ضربتی با موش‌ها
رئیس شرکت ساماندهی صنایع و مشاغل شهر تهران از اجرای طرح ضربتی مبارزه با موش‌های شهر تهران با محوریت ۲۲ منطقه شهرداری تهران خبر داد. به گفته سیدعلی مفاخریان این طرح در 2 مرحله دیگر با لانه‌کوبی، سمپاشی و طعمه‌گذاری تا پایان سال تکرار خواهد شد. در این کار از سموم مورد تأیید سازمان حفظ نباتات استفاده می‌شود.
مفاخریان درخصوص اثر حذف موش‌ها بر محیط‌زیست تهران تصریح کرد که موش‌هایی که در تهران دیده می‌شوند، مربوط به زیست‌بوم تهران نیستند و از طریق بار مسافران وارد کشور شده‌اند و تکثیر پیدا کرده‌اند.

خبری از سفیدبالک نخواهد بود
در سال‌های گذشته حشره سفید بالک از ابتدای خرداد در تهران دیده می‌شد و در برخی نقاط مانند اطراف درختان توت تراکم آن به‌شدت زیاد می‌شد. اگر چه این حشره زیانی برای سلامتی انسان ندارد، اما مشاهده آن باعث نگرانی برخی شهروندان شده بود. در سال‌های 97و 98مبارزه با این آفت شامل نصب نوارچسب زرد‌رنگ، شست‌وشوی مکرر با آب و سموم کشاورزی باعث کنترل آن شد. امسال تا‌کنون تعداد کمی از این حشره در مناطقی از شمال شرق پایتخت مانند منطقه ۴ دیده شده است. اما شهرداری اعلام کرده جمعیت سفید بالک‌ها کنترل می‌شود.