شب ادراری در کودکان

آرمان مسعودی
روانپزشک کودک و نوجوان

شب ادراری و عدم‌کنترل ادرار که می‌تواند شب‌ها در هنگام خواب یا طی روز رخ دهد یکی از مشکلات شایع در کودکان و برخی نوجوانان است.کودکان معمولا بین 1.5تا ٣ سالگی و حداکثر تا ۴الی٥سالگی توانایی کنترل ادرار را به‌دست می‌آورند و می‌توان در این سنین به آنها آموزش دستشویی رفتن داد.
وقتی کودکی با حداقل ٥ سال سن توانایی کنترل ادرار خود را به‌طور کامل به‌دست نیاورده باشد و در رختخواب یا در لباس خودش ادرار
 می‌کند یا پس از چندماه خشک بودن دوباره دچار شب ادراری و عدم‌کنترل ادرار می‌شود، نیاز به ارزیابی تشخیصی وجود دارد. در ابتدا باید مطمئن شد علت آن عوامل طبی مثل عفونت ادراری، یبوست، دیابت، عوارض برخی داروها، تشنج، مشکلات خواب و به ندرت مشکلات دستگاه ادراری-تناسلی نباشد. با شرح حال و درصورت نیاز، آزمایش‌های ساده تشخیصی می‌توان این علل را بررسی کرد. بعد از اطمینان از نبود مشکلات فوق، شایعترین علت شب ادراری، تأخیر در تکامل عصبی برای کنترل ادرار است.  با توجه به اینکه تعداد زیادی از کودکان ونوجوانان مبتلا به شب ادراری و عدم‌کنترل ادرار روزانه، دچار مشکلات رفتاری و اختلال توجه و تمرکز هستند و از طرف دیگر شب ادراری می‌تواند سبب خجالت، کاهش اعتماد به نفس و مشکلات اضطرابی و حتی افسردگی برای آنها شود، ارزیابی تشخیصی و درمان توسط روانپزشک کودک و نوجوان توصیه می‌شود. والدین کودکان مبتلا باید از واکنش‌های هیجانی مثل تنبیه، سرزنش و تحقیر کودک خودداری کنند. این اختلال با میزان بالای بهبود خودبه‌خودی همراه است و اکثر بیماران با افزایش سن بهبود می‌یابند و در برخی موارد می‌توان برای بهبودی صبرکرد.  در کودکانی که تعداد دفعات شب ادراری زیاد است یا این مشکل سبب رنج و ناراحتی برای خودشان و خانواده شده است یا به‌دلیل مشکلات، تمرکز متوجه زمان دستشویی رفتن نمی‌شوند یا به‌دلیل مشکلات رفتاری عمدا در لباس ادرار می‌کنند می‌توان از درمان‌های دارویی و غیردارویی مثل مداخلات رفتاری زیرنظر روانپزشک کودک و نوجوان استفاده کرد.