شهردار ی به امید کمک دولت ننشیند
محمد علیخانی _ رئیس کمیسیون عمران و حمل‌ونقل شورای شهر تهران
اواخر فروردین‌ماه بود که رئیس‌جمهوری خرید ۵۰۰ دستگاه اتوبوس را در یک‌ماه برای تهران وعده داد. با نگاهی به آن صحبت‌ها می‌توان فهمید که این سخنان نمی‌تواند چاره کار شرایط این روزهای ناوگان حمل‌ونقل عمومی پایتخت باشد. به هر ترتیب، همان زمان دکتر روحانی موضوع دیگری را مطرح و عنوان کرد که اگر مدیران شهری بتوانند اتوبوس داخلی یا خارجی را تا پایان اردیبهشت‌ماه به خدمت بگیرند، آن وقت ما حاضریم قسط اول آن را پرداخت کنیم. عنوان شدن این سخنان از زبان رئیس‌جمهوری و اساسا چنین رویکردها و نگاه‌هایی به حوزه مهمی که دولت موظف است بخشی از منابع آن را تامین کند و در اختیار مدیریت شهری قرار دهد، به باور من، یا از روی کم اطلاعی است و یا به نوعی، شوخی با افکار عمومی به‌حساب می‌آید. اگر آقای رئیس‌جمهور تا پایان اردیبهشت بتوانند یک فروند هواپیما خریداری و به کشور وارد کنند، من تعهد می‌دهم کل هزینه آن را پرداخت کنم. از این‌رو بهتر است به جای اتخاذ رویکردهایی که دردی از کمبود اتوبوس و واگن‌های متروی تهران دوا نمی‌کند، به فکر چاره‌اندیشی و یافتن راهکارهای اجرایی و عملیاتی برای جبران کمبودها در این زمینه باشیم. از سوی دیگر، رئیس‌جمهوری در بخش‌های دیگر اظهارنظر خود گفته است که «مردم به جای استفاده از حمل‌ونقل عمومی، از وسایل شخصی، تاکسی و اسنپ استفاده کنند و اینها بهتر از وسیله نقلیه عمومی است.» این سخنان توصیه به مردم است؛ وظیفه رئیس‌جمهور توصیه نیست بلکه باید به وظایفش عمل کند. چرا که وضعیت موجود، نیاز به مدیریت و عملگرایی دارد.
واقعیت این است که به‌دلیل برخی بی‌تدبیری‌ها، کرونا به شکل گسترده وارد کشور شد، شیوع پیدا کرد و مردم گرفتار شدند. به این سبب، دولت باید هزینه‌های آن را بپردازد و بر گردن دولت است که به مردم، به‌خاطر این بی‌تدبیری، غرامت پرداخت کند. ضمن اینکه براساس مصوبه هیأت وزیران درخصوص دستورالعمل طرح خرید اضطراری ناشی از شیوع ویروس کرونا رانندگان حمل‌ونقل عمومی نیز قشر آسیب پذیر بوده و مشمول بسته کمک معیشتی می‌شوند و عدم‌اجرای این قانون برای رانندگان، اعتراض‌هایی را به‌دنبال داشته است.
به هر روی، با توجه به اظهارنظرها و دستوراتی که آقای رئیس‌جمهور داده و همچنین تامل در پاسخ نامه‌های ایشان به وزیر کشور و شهردار تهران و تعیین قید زمان پایان اردیبهشت برای خرید اتوبوس یعنی «اتوبوس هیچ.»
ضمن اینکه یک دستورالعمل نیز از سوی دولت در زمینه اورهال اتوبوس‌های فرسوده تهران و سایر کلانشهرها ابلاغ شده که لازم است بگویم شهرداری تهران به‌طور دائم واگن‌های مترو و اتوبوس را اورهال می‌کند. به هر حال، مدیریت شهری باید چاره‌ای عاجل برای این مشکل بیندیشد. لذا ضروری است شهردار تهران به فکر تقویت ناوگان حمل‌ونقل عمومی باشد و قراردادهایی که لازم است برای خرید اتوبوس و مینی‌بوس ببندد را به جریان بیندازد و به امید دولت ننشیند. اما سخن آخر؛ در دوره‌ای که شهرداری تهران با قرار گرفتن در صف نخست مقابله با کرونا، دوشادوش کادر درمانی خدمات گسترده‌ای را به شهر و شهروندان ارائه کرده و در کاهش شیب ابتلا نقشی ارزنده داشته، ضرورت دارد دولت به کمک مدیریت شهری بیاید و بخشی از منابع اختصاص یافته از محل صندوق ذخیره ارزی را برای عمل به وظایف خود در این راستا تخصیص دهد. حالا که مجموعه مدیریت شهری، این روزها با کاهش چشمگیر منابع درآمدی مواجه شده است، کمترین هزینه‌ای که دولت باید متقبل شود، تأمین هزینه بهداشت عمومی و ضدعفونی کردن معابر، مکان‌های عمومی و توزیع ماسک رایگان برای افرادی است که از حمل‌ونقل عمومی استفاده می‌کنند. اگر دولت نمی‌تواند این هزینه‌ها را تأمین کند، باید حمل‌ونقل عمومی تعطیل شود و این به‌معنای ازکارافتادن شاهرگ حیاتی پایتخت است. به هر ترتیب، توقع ما از دولت این است که به این مشکل بزرگ تهران توجه بیشتری کند.
