دردسر مشترک ترامپ و پوتین
جواد نصرتی _ خبرنگار
بحران کرونا و پیامدهای آن، به‌صورت موازی عرصه را بر ولادیمیر پوتین و دونالد ترامپ تنگ کرده و تقلای هر دو رئیس‌جمهور برای عادی کردن شرایط را زیر سؤال برده است.
در روسیه، اتفاق‌های تلخ و غیرمنتظره، تلاش‌های دولت پوتین برای مهار کرونا و رونق بخشیدن دوباره به اقتصاد را زیر سؤال برده و در آمریکا، هر آنچه ترامپ برای عادی کردن شرایط رشته بود با هشدارهای دکتر آنتونی فاوچی درباره بازگشایی زودهنگام اقتصاد و عادی‌سازی شرایط پنبه شده است. پوتین، در حالی باید به آتش‌سوزی‌های عجیب در بیمارستان‌های محل نگهداری بیماران کووید-19در مسکو و سنت‌پترزبورگ و همینطور ابتلای دستیار مورد اعتمادش به کووید-19رسیدگی کند که از سوی بسیاری متهم است نمی‌تواند رونق را به اقتصاد ضربه خورده کشورش بازگرداند.
به گزارش بی‌بی‌سی، در آمریکا هم شهادت دکتر فاوچی، رئیس مؤسسه ملی آلرژی و بیماری‌های عفونی و مرد شماره یک مقابله با کرونا در سنا، حتی نزدیکان ترامپ را درباره بازگشایی یکباره کشور به تردید انداخته است. ترامپ، چند‌ماه مانده به انتخابات بزرگ ریاست‌جمهوری در پاییز، تمام تلاش خود را کرده بود تا اقتصاد، برگ برنده‌اش در رقابت مستقیم با جو بایدن، هر چه زودتر از رکود خارج شود. او در حالی اصرار دارد که شرایط هرچه زودتر عادی شود که دکتر فاوچی، پیشروترین و محترم‌ترین دانشمند حوزه جلوگیری از بیماری‌های عفونی در کشورش به سناتورها گفته است که بسیاری چیزها را درباره ویروس کرونا نمی‌داند و اگر قرنطینه در کشورش زود برداشته شود، ویروس از آنچه تا حالا بوده بیشتر گسترش خواهد یافت.
در روسیه، ابتدا روز شنبه یک بیمارستان در مسکو دچار آتش‌سوزی شد و جان یک نفر را گرفت. سه‌شنبه، این بار آتش به بخش ویژه یک بیمارستان در سنت‌پترزبورگ افتاد و جان 5بیمار را گرفت. مقامات گفته‌اند که نقص مدار در ونتیلاتورهای ساخت روسیه که در این بیمارستان‌ها استفاده می‌شود عامل هر دو آتش‌سوزی بوده است. خبر آتش‌سوزی در سنت‌پترزبورگ شوک بزرگی به جامعه روسیه وارد کرد، اما خیلی زود زیر سایه اعلام خبر ابتلای دیمیتری پسکوف، سخنگوی قدیمی پوتین به کرونا قرار گرفت. او که به‌خاطر بیماری بستری شده، به خبرگزاری تاس گفته است که شخصا یک‌ماه پیش با پوتین ملاقات داشته اما اعلام ابتلای او، کمی بعد از اعلام خبر بستری شدن میخائیل میشوستین، نگرانی‌ها درباره سلامت پوتین را هم بالا برده است.
نگرانی از ابتلای پوتین به کووید-19تنها چند روز بعد از شرایط مشابه در آمریکا روی داده است؛ ابتلای دستیاران نزدیک ترامپ و مایک پنس، معاون او به کووید-19باعث شد تا گمانه‌زنی درباره احتمال ابتلای ترامپ و پنس مطرح شود؛ هرچند بعدا احتمال آلودگی این دو به ویروس رد شد. این دردسرهای ناخواسته و گاه به گاه، در مقابل مشکل بزرگی که هر دو رئیس‌جمهور با آن مواجه هستند، شوخی‌های دوران کرونا به شمار می‌روند. اقتصاد، هم در آمریکا و هم در روسیه سنگین و ساکن شده و کارآمدی هر دو رئیس‌جمهور را زیر سؤال برده است. سقوط قیمت نفت در ماه مارس، نخستین ضربه به پوتین بود. عربستان سعودی که پیش از این همراهی زیادی با مسکو در مسائل مربوط به انرژی نشان می‌داد، با مسکو جنگ قیمت به راه انداخت. هر چند بعدا مسکو و ریاض بر سر کاهش تولید توافق کردند، اما قیمت نفت، یکی از منابع اصلی تامین بودجه دولت روسیه، بیشتر کاهش یافت و حالا بسیاری نگران توانایی کرملین برای جبران سقوط اقتصادی ناشی از همه‌گیری کرونا در این کشور هستند. چشم‌انداز اقتصادی چنان تیره و تار است که پوتین، در نطقی تلویزیونی وعده داد اقتصاد را هر چه سریع‌تر به مسیر درست بارخواهد گرداند. اما بسیاری معتقدند او از اقامتگاه تفریحی‌اش در نوو-اوگاریوو چندان بر اوضاع کنترل ندارد و شیوه مدیریت غیرمستقیمی که در پیش گرفته، هیچ کمکی به بهبود اوضاع نخواهد کرد. پوتین، دوشنبه قرنطینه سراسری در این کشور را لغو و اجازه بازگشت کارگران به کارخانه‌ها را صادر کرد، اما تصمیم‌گیری درباره زمان و چگونگی این کار به دولت‌های محلی واگذار شده است. در شرایطی که درآمد نفتی روسیه به‌شدت کاهش یافته، دولت‌های محلی هم چندان علاقه‌ای به بازگشایی اقتصادی ندارند و این می‌تواند دردسرهای کرملین را بیشتر کند.
در همین حال آمار مبتلایان در روسیه با شیب تندی در حال بالا رفتن است و حالا این کشور با عبور از اسپانیا، بعد از آمریکا، به دومین کشور دنیا با بیشترین تعداد مبتلایان تبدیل شده است. همچون روسیه، در آمریکا هم دولت، امید زیادی به رونق دوباره اقتصاد دارد؛ به‌خصوص اینکه تداوم رکود اقتصادی، می‌تواند به قیمت از دست رفتن صندلی ترامپ در کاخ سفید تمام شود. اما هشدارهای سه‌شنبه فاوچی در جلسه ویدئویی با سناتورها، نه‌تنها ضربه سنگینی به امیدهای ترامپ برای بازگشایی اقتصادی زد که عملا ادعاهای او درباره پایان بحران را زیر سؤال برد. به گزارش نیویورک‌تایمز، فاوچی و همینطور دکتر رابرت ردفیلد، مدیر مرکز کنترل و جلوگیری از بیماری‌های آمریکا در کنفرانس تلویزیونی با سناتورها هشدار دادند که گشایش‌های اقتصادی گسترده زودتر از موعد، پیامدهای اقتصادی سنگینی به همراه خواهد داشت. آنها در حالی در این‌باره هشدار دادند که یک روز پیش‌تر، ترامپ مدعی شده بود آمریکا از بحران عبور کرده است؛ «ما با لحظه (بحران) مواجه شدیم و بر آن چیره شدیم.» فاوچی در جلسه استماع کمیته سلامت، تحصیلات، کار و مستمری سنا گفت که اگر اقتصاد زودتر از موعد مناسب باز شود، این خطر وجود دارد همه‌گیری دیگری روی بدهد که غیرقابل کنترل خواهد بود و نه‌تنها مرگ‌ومیر بی‌مورد بیشتری روی خواهد داد که همه تلاش‌ها برای بازگرداندن رونق به اقتصاد هم بی‌حاصل خواهد شد. او همچنین گفت که تنها درصورتی می‌توان امیدوار بود که بحران در پاییز فروکش کند که مسیرهای متنوع رسیدن به واکسن تا آن موقع به نتیجه برسند.
سی‌ان‌ان بعد از این شهادت در گزارشی نوشت که برخی سناتورهای جمهوریخواه بین حمایت از ترامپ برای بازگشایی سریع اقتصاد و رفتار احتیاط‌آمیز بیشتر دودل شده‌اند. عملکرد ترامپ در مقابله با کرونا، مقبول مردم هم نیست و در آخرین نظرسنجی رویترز/ ایپسی که دوشنبه و سه‌شنبه انجام شد، مشخص شد که تنها 41درصد آمریکایی‌ها از عملکرد او در بحران کرونا رضایت دارند. این رقم پیش از این 45درصد بود. براساس همین نظرسنجی، میزان عدم‌رضایت آمریکایی‌ها از ترامپ در یک‌ماه اخیر 5درصد افزایش یافته و به 56درصد رسیده است. 46درصد شرکت‌کنندگان درنظرسنجی هم گفته‌اند در انتخابات سوم نوامبر به جو بایدن رقیب دمکرات ترامپ رأی خواهند داد. در مقابل 38درصد شرکت‌کنندگان درنظرسنجی گفته‌اند که در انتخابات پاییز به ترامپ رأی خواهند داد.