مذاکرات داغ سوری درآستانه برفی

اسماعیل سلطنت‌پور/ خبرنگار اعزامی همشهری به آستانه

درحالی‌که ایران در آستانه فرارسیدن بهار قرار دارد، وزیر خارجه کشورمان دیروز در دمای منفی 19درجه آستانه به همراه وزیران خارجه روسیه و ترکیه دور دیگری از مذاکرات صلح برای سوریه را برگزار کرد.

 پایتخت قزاقستان مدت‌هاست پاخور دیپلمات‌های بین‌المللی است. قزاقستان سال‌ها قبل با میزبانی نشست‌های هسته‌ای ایران شناخته می‌شد اما حالا 14ماهی می‌شود که نقش یک میانجی را در بحران سوریه بازی می‌کند. محمدجواد ظریف، مولود چاوش‌اوغلو و سرگئی لاوروف دیروز برای سومین‌بار در چارچوب مذاکرات صلح سوریه این بار در «آستانه» تشکیل جلسه و با یک بیانیه به‌کار خود پایان دادند. طرفین قرار گذاشتند که دور بعدی جلساتشان در ایران یا ترکیه برگزار شود و برای برگزاری جلسه سران در تاریخ 15فروردین توافق کردند.
همچنین نشست بعدی روند آستانه در سطح معاونان هم که نهمین دور است در اردیبهشت برگزار خواهد شد.

در افتتاحیه نشست سه‌جانبه، وزیر خارجه روسیه تأکید کرد که برخی طرف‌ها خواستار تجزیه سوریه هستند. او به آمریکا هم هشدار داد که باید به مبارزه با تروریسم باور پیدا کند. بعد از سخنان وزیر خارجه قزاقستان و روسیه جلسه به‌صورت بسته ادامه یافت و هیأت‌ها وارد مذاکرات تدوین بیانیه پایانی شدند. یک منبع نزدیک به هیأت روسیه به خبرنگار اعزامی همشهری به آستانه گفت که در جریان جلسه بسته بین وزیر خارجه روسیه و ترکیه تنش لفظی ایجاد شده است؛ تنشی که ترکش آن در نشست خبری مشترک وزیران خارجه 3 کشور دیده شد. به گفته این منبع، مولود چاوش‌‌اوغلو قصد گنجاندن بندی علیه دولت سوریه درباره غوطه شرقی را داشته اما سرگئی لاوروف به‌شدت در برابر او موضع‌گیری کرده است. لاوروف به کنایه به او گفته اگر قرار باشد این بند بیاید ما هم پیشنهادهایی درباره نقاط دیگر داریم. اشاره لاوروف به تجاوز نظامی ترکیه به عفرین سوریه است اما هنگامی که یک خبرنگار قزاق در نشست خبری از وزیر خارجه ترکیه درباره نقض حقوق بشر در عفرین سؤال کرد، مولود چاوش‌اوغلو نتوانست خشم و عصبانیت خود را پنهان نگه‌دارد و با چهره برافروخته به لاوروف نگاه کرد و گفت: من نمی‌دانم این رسانه‌ها برای چه اینجا هستند! چاوش‌اوغلو در ادامه گفت که نمی‌تواند به این سؤال جواب بدهد و سپس به خبرنگار سؤال‌کننده گفت آنچه دنبالش می‌گردی در بیانیه پایانی آمده است. بعد از این سؤال بود که مجری، جلسه پرسش و پاسخ را تمام کرد. البته قبل از شروع جلسه مطبوعاتی بین ظریف و چاوش اوغلو هم صحبت سرپایی انجام شد که چندان دوستانه به‌نظر نمی‌رسید و وقتی ظریف در سخنانش از واژه اشغالگری در سوریه توسط برخی گروه‌ها استفاده کرد چاوش‌اوغلو چندبار با ناراحتی سر خود را به این سو و آن سو تکان داد. البته چاوش‌اوغلو در پاسخ به سؤالی تأکید کرد که مبارزه با تروریسم با هر عنوانی باید صورت بگیرد؛ چه داعش، چه النصره و چه دیگر گروه‌ها. در حاشیه اجلاس هم وزیر خارجه ایران با همتایان روس و ترک جداگانه دیدار کرد و علاوه بر این با نورسلطان نظربایف، رئیس‌جمهور قزاقستان هم به تبادل نظر پرداخت.

روند آستانه تا پایان اشغال ادامه می‌یابد

 محمدجواد ظریف در نشست خبری مشترک با وزرای خارجه روسیه و ترکیه پس از اجلاس آستانه اظهار کرد: ضروری است که روند آستانه تا پایان کامل اشغال سوریه ادامه یابد. وی با بیان اینکه ابتکار آستانه در یک سال گذشته نتایج مهمی برای مردم و دولت سوریه داشته است، افزود: ضمن آنکه امروز همچنان باید درگیری با تروریست‌ها در سوریه ادامه پیدا کند، باید آلام مردم سوریه نیز کاهش یابد.وزیر خارجه کشورمان ادامه داد: بیانیه امروز وزرای خارجه ایران، روسیه و ترکیه، می‌تواند این هدف را بیش از پیش محقق کند. ظریف خاطرنشان کرد: تروریسم در آغاز روند آستانه، بخش‌های مهمی از خاک سوریه را تحت تسلط داشت ولی امروز و با گذشت ١٤‌ماه از نخستین نشست آستانه، پیروزی‌های مهمی نصیب ارتش سوریه شده است.

«سرگئی لاوروف» وزیر خارجه روسیه در این نشست خبری، گفت: شاهد تلاش برخی کشور‌های غربی برای جلوگیری از زیر ضربه رفتن تروریست‌ها هستیم. وی افزود: گفت‌وگوی ملی سوریه باید بین خود سوری‌ها باشد و خارجی‌ها نباید درباره آینده سوریه اظهارنظر کنند؛ برخی می‌خواهند سوریه واحد باقی نماند. لاوروف گفت: دیروز ۱۲ هزار نفر از غوطه شرقی سوریه خارج شدند.

«مولود چاوش‌اوغلو» وزیر خارجه ترکیه در این نشست خبری، گفت: در نشست آستانه درباره تفکیک معارضان از تروریست‌ها صحبت کردیم. وی با بیان اینکه به توافقات در آستانه و سوچی پایبند هستیم، افزود: نشست بعدی وزیران خارجه 3 کشور در ترکیه یا ایران خواهد بود.