احیای اقتصاد استانی با رونق بورس

بیژن کیامنش- عضو شورای سر دبیری استان‌ها

در حالی که چراغ سالن‌های بزرگ بورس اروپا و آسیا از ماه‌های گذشته رو به خاموشی نهاده است، تابلوهای شیشه‌ای بورس در استان‌های کشور، هفته‌های داغ و شفافی را آغاز کرده‌اند. ورود سهام شستا، نخستین رویداد بورسی است که چراغ تابلوهای بورس در مناطق مختلف را فروغی معنادار بخشید.
ورود 12 درصد از سهام شستا به بورس، تصمیمی انگیزشی است که چشم‌اندازهای بورسی کشور را با تحولی وسیع روبه‌رو خواهد کرد. اما ماجرای بورسی استان‌ها، فقط با نمایش سهام شستا پیوند نخورده است؛ زیرا آزادسازی سهام عدالت، گام دیگری است که بازار سرمایه استان‌ها را برای غنای بیشتر و عمق بخشی بهتر، به حرکت درآورده است.
ارزش سهام عدالت میان ۲۰۰ تا ۳۰۰ هزار میلیارد تومان برآورد شده است. ورود این میزان سهام به بازار بورس، حجم سرمایه‌ای بورس را آنچنان فعال می‌کند که از حبابی شدن برخی سهام در استان‌ها، جلو گیری خواهد کرد و عمق شفافیت  بورس را در همه سطوح افزایش می‌دهد.
در واقع، بورسی شدن شرکت‌های دولتی، نخست از رانت‌ها و سودجویی‌های فرصت‌طلبانه می‌کاهد و دوم، درآمد و عواید دارندگان سهام، به‌ویژه صاحبان سهام عدالت به شکل محسوسی افزایش خواهد یافت. چنین رویدادی درنهایت به ارتقای قدرت خرید فعالان حوزه بورس منتهی می‌شود. در این صورت، می‌توان پیش‌بینی کرد که هدف اولیه دولت از آزادسازی سهام عدالت، صرفا رشد توان خرید مردمی است که در سال‌های گذشته از سهام بورسی برخوردار بوده‌اند، اما هیچگاه خود را در قواره یک فعال بورسی تصور نکرده‌ و از اعتماد به نفس لازم برای داد و ستد سهام برخوردار نشده‌اند.
 در حالی که هدف اولیه توزیع سهام عدالت که متاسفانه به شکل ناقصی به اجرا درآمد، ایجاد انگیزه‌های لازم برای ورود گسترده مردم به بازار سرمایه بوده است، اما این هدف مهم و ملی زیر پای اختلاف نظرهای سیاسی‌، کاملا کمرنگ شد.  در این شرایط، مهم‌ترین پیامد ورود سهام عدالت به بورس را باید در ایجاد تمهیدات انگیزشی برای افزایش چشمگیر تعداد فعالان بورسی جست‌و‌جو شود. به عبارت دیگر، توسعه بورس در جامعه با کارایی مطلوب و نفوذ حداکثری‌، می‌تواند جامعه و بورس را در چشم‌انداز‌های اقتصادی پیش رو‌، به رفاه و پویایی مطلوب برساند.  
بنابراین پویایی بورس و وسعت سرمایه‌هایی که در طی روز، در بازار سرمایه داد و ستد می‌شود، بورس را چنان کارا و توانمند می‌کند که سرمایه‌های کوچک و بزرگ تا اعماق اقتصاد کشور نفوذ خواهند کرد. در این شرایط، اگر بپذیریم که یکی از اهرم‌های گسترش متوازن توسعه در جامعه، حرکت متعادل سرمایه در همه ابعاد پیدا و پنهان اقتصاد است، در این صورت حرکت تازه دولت برای مردمی کردن گسترده بورس را باید در راستای تمهیدات موثر دولت تدبیر و امید، برای پیگیری توسعه متوازن اقتصادی در سراسر کشور به‌ویژه استان‌های کمتر برخوردار معنا کرد.