امام صلح

سیدرضا اکرمی _ عضو جامعه روحانیت مبارز

رسول اکرم(ص) وقتی وارد مدینه منوره شدند و بعد از مدتی که حضرت زهرا(س) یک بانوی عاقله و رشیده شدند، خواستگارهای زیاد بر ایشان آمد‌. پیامبر(ص) فرمودند کار زهرا منوط به اذن خداست و مطابق با احادیث، به وحی الهی درباره ازدواج حضرت علی(ع) با حضرت فاطمه(س) اعلام رضایت شد و این ازدواج میمون شکل گرفت. در این زندگی مبارک، نخستین مولود مشترک، حضرت حسن‌بن‌علی است؛ حسن‌بن‌علی اولا نام الهی دارد به‌عنوان حسن و حسن صفت مشبهه است و به قولی صیغه مبالغه است. هر مصداقی از نیکویی اعم از علم، اخلاق، صداقت، شجاعت، جمال ظاهر، زیبایی باطن و... را بشمارید در حضرت مجتبی(ع) جمع بود و لذا خداوند او را حسن نامید.
حسن بن علی نام حسن دارد و همه زندگی 47ساله‌اش حسن است. در 47سالی که حضرت در این دنیا عمر مبارک داشت، چه زمانی که با پیامبر(ص) بود و چه زمانی که با پدر بزرگوار علی(ع) بود و چه 10سالی که بعد از پدر زندگی کردند، اخلاق، تدبیر و تصمیم او همگی بیانگری از نکویی بود، به‌طوری‌که احدی نمی‌توانست نسبت به حسن بن علی(ع) ایراد و شبهه‌ای را اعلام بدارد.

ایشان القابی دارد به نام مجتبی، به نام کریم. در کرامت و بخشندگی ایشان همین بس که فقیری بر ایشان وارد نشد مگر اینکه امام، آن فقیر را صاحب زندگی کرد، در مناعت طبع و بزرگواری ایشان همین‌بس که حتی پای منبر معاویه نشست و از معاویه‌بن ابوسفیان توهین شنید، ‌چنان با بزرگواری پاسخ دادند که دشمن هم حق را به حسن‌بن‌علی(ع) داد. مشهورترین روایت در زندگی امام حسن(ع) داستان صلح ایشان است که در سال‌های اخیر به لحاظ شرایط سیاسی و اجتماعی کشور، روایت صلح امام بسیار نقل شده است.
بعد از اینکه حضرت علی(ع) به شهادت رسید، معاویه بن ابوسفیان، ‌جاسوسانی را به بصره و کوفه فرستاد تا دامنه حکومت حضرت حسن(ع) را خدشه‌دار کند، حضرت با جاسوس معاویه برخورد کرد و برای معاویه نامه نوشت که تو برای آشوب جاسوس می‌فرستی و اگر می‌خواهی جنگی راه بیندازی، ما آماده مقابله‌ایم. حضرت با شجاعت تمام برای مقابله با دشمن پلید اعلام آمادگی کرد اما معاویه که از یک طرف می‌دانست شهادت حضرت علی(ع) و سپس برخورد با فرزند ایشان امام حسن(ع) به مصلحت نیست، پیشنهاد صلح داد. حضرت مجتبی نیز که می‌دانستند اگر معاویه بر اوضاع مسلط شود همه شیرازه بنی هاشم از بین می‌رود و اوضاع جامعه اسلامی دچار به‌هم‌ریختگی می‌شود، بین بد یعنی صلح معاویه و بدتر یعنی ادامه فتنه و جنگ، به شرط و شروطی تن به صلح با معاویه دادند. یکی از شروط این بود که بعد از مرگ معاویه، حکومت به امام حسن برسد و بعد از امام حسن(ع)، خلافت اسلامی را امام حسین(ع) عهده‌دار شوند. با این حال معاویه بعد از صلح، چهره پلید خود را نشان داد و در جمع مسلمین اعلام کرد که من فقط حکومت را می‌خواهم و تمام شروط را زیرپا گذاشت. در واقع حضرت امام حسن(ع) با این صلح، چهره پلید معاویه را به جامعه مسلمین نشان دادند و عین همین ماجرا را ما در قضیه توافق با آمریکا و برجام دیدیم. دیدیم که ایران برای خنثی‌کردن صدور قطعنامه پشت قطعنامه، تحریم پشت تحریم، انعطاف نشان داد و با پذیرش برخی شرایط توافقی را امضا کرد که دونالد ترامپ نانجیب نه‌تنها آن را زیرپا گذاشت، بلکه تحریم‌ها را هم تشدید کرد.
هر امامی بنا به دلایل و شرایطی که وجود داشت، مسیری را انتخاب کرد که توأم با عزت، توأم با کرامت باشد و حضرت امام حسن کریم اهل‌بیت است. حضرت مجتبی(ع) قهرمان صلح است، همانطور که حضرت علی قهرمان عدالت است و حضرت امام حسین قهرمان شجاعت است.
حضرت در زمان پدرش و در زمان خودش دارالضیافه برگزار می‌کرد تا هر رانده و مانده و وامانده‌ای از سفره حضرت بهره‌مند شوند. زندگی کوتاه 47ساله حضرت امام حسن مجتبی را سرشار از عبادت و ادب و تقوا و شجاعت و تدبیر می‌دانیم.