چرا مردها بیشتر از زنها مبتلا میشوند؟
مجموعهای از عوامل بیولوژیک و سبک زندگی باعث میشود که مردان در مقایسه با زنان در معرض خطر بیشتری در مقابل ویروس جدید کرونا باشند
ترجمه:عمادالدین قاسمی پناه
منبع:نیویورک تایمز
نوع جدید ویروس کرونا که منشأ آن چین بوده، باعث هراس و نگرانی مردم در سراسر دنیا شده است. درحالیکه این ویروس جدید، کودکان را درگیر نمیکند، تهدیدی بزرگ برای افراد میانسال و کهنسال، بهویژه مردان، به شمار میرود.
روزنامه نیویورکتایمز در گزارشی نوشته است، اگرچه میزان ابتلای مردان و زنان به این ویروس تقریبا یکسان است، اما پژوهشگران دریافتهاند که میزان مرگومیر در میان مردان 8/2درصد و در میان زنان1.7 درصد است.
همچنین مردان به شکل نامتناسبی تحتتأثیر شیوع بیماری سارس(SARS) و مرس(MERS) که ناشی از ویروسهای کروناست، قرار گرفتند. براساس پژوهشی که در سالنامه Internal Medicine منتشر شد، در هنگکنگ و در سال 2003، زنان بیشتر از مردان به سارس مبتلا شدند، اما میزان مرگومیر در میان مردان 50درصد بیشتر بود.
حدود 32درصد از مردان مبتلا به سندروم تنفسی خاورمیانه
(Middle East Respiratory Syndrome) یا همان مرس فوت کردند، درحالیکه 25.8درصد از زنان مبتلا به این بیماری جان خود را از دست دادند. همچنین در اپیدمی آنفلوانزای سال1918، میزان مرگومیر در مردان جوان در مقایسه با زنان همین گروه سنی، بیشتر گزارش شده است.
برخی از عوامل میتوانند در این اپیدمی جدید(بیماری فعلی) که بیشتر مردان را مبتلا میکند، دخیل باشند که بعضی از آنها بیولوژیک هستند و برخی دیگر ریشه در سبک زندگی آنها دارد.
هنگامی که مسئله واکنش سیستم ایمنی به عفونتها مطرح است، بدن مردان ضعیفتر عمل میکند.
سابرا کلین، دانشمندی که درباره تفاوتهای جنسیتی در واکنش به عفونتهای ویروسی در دانشکده بهداشت عمومی جان هاپکینز مطالعه میکند میگوید: این الگویی است که در بسیاری از عفونتهای ویروسی دستگاه تنفسی دیدهایم و برای مردان میتواند پیامدهای بدتری داشته باشد. ما این موضوع را در مورد ویروسهای دیگر هم مشاهده کردهایم و متوجه شدهایم که بدن زنان مقاومتر است.
همچنین پس از واکسیناسیون، سیستم ایمنی زنان واکنشهای قدرتمندتری را نشان میدهد و حافظه واکنشهای ایمنی را تقویت میکند که باعث میشود بزرگسالان در برابر عوامل بیماریزایی که در کودکی در معرض آنها قرار گرفتهاند محافظت شوند. بهعبارت دیگر، زنان در برابر عفونتهای ویروسی مصونیت بیشتری دارند.
دکتر جانین کلایتون، مدیر دفتر پژوهشهای بهداشت زنان در انستیتوی ملی بهداشت میگوید: بهنظر میرسد که چیزی در سیستم ایمنی بدن زنان وجود دارد که قویتر عمل میکند و این موضوع بسیار ارزشمند است. زنان در ابتلا به بیماریهای خودایمنی مانند آرتریت روماتوئید و لوپوس بسیار مستعد هستند. در این بیماریها سیستم ایمنی بدن دچار نوعی فرسودگی میشود و به اندامها و بافتهای بدن حمله میکند.
کلایتون میگوید: حدود 80درصد از کسانی که مبتلا به بیماریهای خودایمنی میشوند، زن هستند.
به گفته متخصصان، دلایل واکنشهای قویتر سیستم ایمنی در زنان کاملاً مشخص نیست و تحقیقات هنوز در مراحل اولیه است. یکی از فرضیهها این است که سیستم ایمنی قویتر زنان، «مزیت بقا» را در اختیار فرزندان قرار میدهد، بهطوری که پادتنهای موجود در شیر مادر را تقویت میکند و از آنجا که سیستم ایمنی نوزادان هنوز در حال رشد است، این پادتنها از بروز بیماری جلوگیری میکنند.
مجموعهای از عوامل بیولوژیک ممکن است در این زمینه دخیل باشند، ازجمله هورمون زنانه استروژن که بهنظر میرسد، در ایمنی بدن نقش بازی میکند. همچنین باید به این واقعیت توجه کرد که زنان 2کروموزوم X دارند که حاوی ژنهای مرتبط با ایمنی است، درحالیکه مردان یک کروموزوم X دارند.
در آزمایشی که موشها در معرض ویروس کرونای سارس قرار گرفتند، مشخص شد که موشهای نر در مقایسه با مادهها، بیشتر مستعد ابتلا به بیماری هستند و احتمال ابتلا با افزایش سن بیشتر میشود.
دکتر استنلی پرلمن، استاد میکروبیولوژی دانشگاه یووا که نویسنده اصلی این پژوهش است، میگوید: موشهای نر واکنش ایمنی کمتری داشتند و در ویروسزدایی از بدن خود کندتر عمل کردند. آنها دچار آسیبپذیری بیشتری شدند و میزان مرگومیر در آنها بیشتر بود.
هنگامی که پژوهشگران ترشح هورمون استروژن را در مادههای مبتلا به بیماری متوقف یا تخمدانهای آنها را از بدن خارج کردند، مرگومیر آنها افزایش یافت، اما توقف استروژن در موشهای نر هیچ تفاوتی ایجاد نکرد که نشاندهنده آن است که استروژن دارای نقش محافظتی است.
همچنین در برخی جوامع، رفتارهای بهداشتی بسته به جنسیت دارای تفاوتهایی است و ممکن است این رفتارها در واکنش به عفونت نقش داشته باشند.
چین دارای بیشترین افراد سیگاری(316میلیون نفر) در جهان است و تقریبا یک سوم سیگاریهای دنیا چینی هستند که 40درصد توتون کل دنیا را مصرف میکنند. اما فقط بیش از 2درصد از زنان چینی سیگاری هستند.
مردان چینی همچنین در مقایسه با زنان این کشور بیشتر دچار دیابت نوع 2و فشار خون هستند که هر دو بیماری، ریسک عفونتهای ناشی از ویروس کرونا را افزایش میدهند. علاوه بر این، میزان بیماری انسداد ریوی مزمن در مردان 2برابر زنان است.
همچنین در پژوهشی با مشارکت 4021بیمار مبتلا به ویروس کرونا بر اهمیت تشخیص زودهنگام، بهویژه در مردان مسن، تأکید شده است. در این پژوهش مشخص شد، مردان زمانی به بیمارستان مراجعه کردهاند که بیماری آنها پیشرفت داشته است.
ویروس کرونا چقدرروی سطوح دوام میآورد؟
دانشمندان همچنان تلاش میکنند تا از شیوع بیماری COVID-19 جلوگیری کنند. از آنجا که هنوز هیچ درمان مشخصی برای این بیماری یافت نشده است، بسیاری از فعالیتها متمرکز بر پیشگیری است. به گزارش وبسایت today news medical پژوهشگران بیمارستانهای دانشگاهی Greifswald و Ruhr-Universität در آلمان، اخیرا اطلاعات 22پژوهش را گردآوری کردهاند. این کار به ما کمک میکند که متوجه شویم چه مدت ویروسهای کرونا روی سطوحی مانند میز و دستگیره در باقی میمانند و مردم چگونه میتوانند آنها را نابود کنند؟ پژوهشگران میگویند که بسته به مواد و شرایط سطوح مختلف، ویروسهای کرونا میتوانند از 2ساعت تا 9روز در وضعیت عفونی باقی بمانند. درحالیکه انواع ویروسهای کرونا در دمای حدود 4درجه سانتیگراد میتوانند تا 28روز دوام بیاورند، در دمای بین 30تا 40درجه سانتیگراد زمان کمتری روی سطوح باقی میمانند. بهعنوان مثال، ویروس بیماری MERS که منشأ آن یکی از ویروسهای کروناست، در دمای 20درجه سانتیگراد بهمدت 48ساعت روی سطوح فولادی باقی میماند. اما ویروس بیماری TGEV در همین دما تا 28روز روی این نوع سطوح باقی میماند.
چطور ویروس را غیرفعال کنیم؟
دانشمندان بهترین راههای غیرفعال کردن انواع ویروسهای کرونا را استفاده از پروکسید هیدروژن، اتانول و هیپوکلریت سدیم(نوعی سفیدکننده شیمیایی) روی سطوح میدانند. آزمایشها نشان داده است که پروکسید هیدروژن با غلظت 0.5 درصد و ماندگاری یک دقیقه مؤثر است. اما، محلولی به نام کلرید بنزالکونیوم نتایج متناقضی به همراه داشت و کلرهگزیدین دیگلوکونات که مردم از آن بهعنوان یک ضدعفونیکننده موضعی استفاده میکنند، بیاثر بود. با این حال، وقتی کارهای مناسب بهطور مداوم انجام شود، میتوان از انتقال ویروسها جلوگیری کرد. یکی از این کارهای مهم شستن دست است.
گرمای تابستان covid-19 را نابود میکند؟
این موضوع که درصورت گرم شدن نیمکرهشمالی ویروس جدید کرونا از بین میرود، از سوی تعدادی از پژوهشگران مطرح و سپس در سخنان بعضی از رهبران سیاسی مانند رئیسجمهور آمریکا تکرار شد.به گزارش وبسایت NewScientist، ترودی لانگ که استاد دانشگاه آکسفورد است میگوید: ما مطلقا چیزی در این مورد نمیدانیم. من همیشه از همکاران ویروسشناس این سؤال را میپرسم، اما هیچکس فعلا بهصورت علمی و دقیق چیزی نمیداند. همهچیز در حد حدس و گمان است. بنابراین هنگامی که شما از مردم میشنوید که میگویند با گرم شدن هوا، این ویروس جدید ناپدید میشود، در واقع نوعی «تعمیم غیرمفید» است.
ترامپ چندی پیش در یک گردهمایی گفت: گرما این نوع ویروس را میکشد. بسیاری از مردم فکر میکنند که این ویروس جدید در بهار و با گرم شدن هوا از بین میرود.
بعضی از پژوهشگران ازجمله پائول هانتر از دانشگاه آنگلیایشرقی هم تصور میکند که این ویروس جدید کرونا مدت زیادی در گرما باقی نمیماند. او میگوید: یک روایت اغراقآمیز این است که این ویروس جدید در گرمای تابستان میسوزد. روایت اغراقآمیز دیگر این است که این ویروس در تابستان از بین میرود، اما با فرارسیدن زمستان دوباره بازمیگردد و تبدیل به یک بیماری بومی میشود و به این ترتیب در همه جا گسترش مییابد. با این حال، اگر این ویروس در هوای گرم باعث عفونت کمتری شود، آنگاه در نیمکرهجنوبی که هوا سرد است باید شیوع پیدا کند.
دیوید هیمن از دانشکده بهداشت و پزشکی مناطق گرمسیری لندن میگوید: ویروس کرونای بیماری MERS در ماه آگوست که هوا بسیار گرم است، در عربستان سعودی گسترش یافت. این ویروسها قطعا میتوانند در طول فصول گرم شیوع پیدا کنند.