نظمیه تهران در ابتدای قرن

محمد جعفری

 اگر این روزها مردم باید مراقب باشند که در دام کلاهبرداران سایبری نیفتند و با ترفندهایی مثل فیشینگ حساب بانکی‌شان خالی نشود، حدود 99سال قبل هم پلیس تهران توصیه کرده بود که مراقب اسکناس‌های جعلی و سکه‌های قلب شده باشید. هرچند تعداد جاعلان آن زمان کجا و شمار کلاهبرداران حالا کجا، اما آن زمان پلیس مجازات سنگینی برای جعل وضع کرده بود: «کسی که پول قلب مملکت یا خارجه را سکه بزند یا بسازد، از 10تا 25سال با زنجیرِ گردن محبوس خواهد شد و آن دستی که مرتکب اینگونه خلاف شده است، با آهن بسته خواهد شد». 
یکی از موارد نادر ضرب سکه تقلبی توسط 2 نفر در سنگلج اتفاق افتاده بود: «یکی از اجزای پلیس که خیلی زیرک بود،متوجه شد زنی سکه‌های تقلبی دارد. پس از بازجویی 2 نفر را دستگیر کرد. آنها اعتراف کردند که مس شکسته را از قرار یک من 5، 6زار می‌خریدند، 6زار هم خرج می‌کردند و یک من 3تومان و 2زار به خرج می‌دادند».
با وجود امکانات محدودی که آن زمان در پلیس وجود داشت اما مردم و پلیس نسبت به سکه‌های جعلی حساس بودند. در یکی دیگر از گزارش‌های پلیس تهران که مربوط به سال1304 می‌شود آمده است: «محمد نام ترک، دیروز عصر یک قران جدیدالضرب به مشهدی حسن نام سبزی فروش می‌دهد که یک شاهی یخ بگیرد. سبزی فروش ملاحظه می‌کند که قران بد است. می‌گوید یکی دیگر بده. یک دانه دیگر می‌دهد. آن هم بد بود. نایب محله متوجه شده و او را بازداشت می‌کند». از جمله جرائمی که مجازات سنگینی داشت، ساختن مهر شاه یا جعل دستخط او بود. طبق قانون، احترام به شاه و خانواده سلطنتی و وزرا اجباری بود و در غیراین صورت تنبیه داشت.