پناهگاه امن

امیر فرجی ـ روزنامه‌نگار

قیمت سکه از خرداد98 تا خرداد99 معادل 53درصد بازدهی داشته است. با توجه به تأثیر نرخ ارز و انس جهانی بر این بازار، پیش‌بینی می‌شود که این نرخ در ادامه سال99 باز هم روندی افزایشی داشته باشد.
 فروردین سال98 قیمت سکه امامی 4میلیون و 620هزار تومان بود و تا خرداد‌ماه این رقم به 4میلیون و 820هزار تومان افزایش یافت و در ماه‌های بعدی نیز بین قیمت‌های 4 تا 5میلیون تومان در نوسان بود و یک ثبات نسبی بر این بازار حاکم شد. اما از اسفندماه 98 ناگهان قیمت سکه تا 6میلیون تومان نیز افزایش یافت. پیش‌بینی‌ها در آن زمان می‌گفت که در سال جدید، قیمت سکه کاهش خواهد یافت اما تعطیلی بازارهای دنیا و مشکلات اقتصادی جهانی، همه پیش‌بینی‌ها را نقش بر آب کرد و قیمت انس جهانی با سرعت بیشتری بالا رفت. تا آنجا که تا اواخر فروردین‌99 قیمت سکه با یک روند صعودی تا 6میلیون و 400هزار تومان نیز بالا رفت. در اردیبهشت امسال رشد قیمت سکه سرعت بیشتری گرفت و وارد کانال 7میلیون تومان شد و خرداد را با نرخ 7میلیون و 420هزار تومان آغاز کرد. قرنطینه و تعطیلی بازارها تقاضا برای طلا و سکه را در ابتدای سال به صفر رساند اما در ادامه و با وجود سرعت‌گرفتن افزایش قیمت سکه و طلا تقاضا برای آن دوباره بالا رفت. شرایط تورمی بازارها با توجه به شیوع کرونا، افزایش قیمت ارز و کاهش ارزش ریال باعث شده است که بخشی از مردم برای حفظ ارزش پول خود به خرید طلای آب‌شده و سکه رو بیاورند. با این حال فعالان بازار طلا هنوز از وضعیت رضایت ندارند و می‌گویند خرید و فروش همچنان بسیار کم است و جز سکه و طلای‌آب‌شده، خرید و فروش‌های دیگر تقریباً به صفر رسیده است.
مشاهدات همشهری نیز نشان می‌دهد مردمی که در بورس سرمایه‌گذاری نکرده‌اند، این روزها طلا را پناهگاه امن خود می‌دانند. یکی از افرادی که خرید طلا را سرمایه‌گذاری خوبی می‌داند، به همشهری می‌گوید: قیمت هر انس طلای جهانی کمی در حال کاهش است و اصلاح خواهد داشت. آن زمان بهترین وقت خرید طلاست. من که تا آن زمان صبر می‌کنم هر کاهش قیمت انس طلای جهانی فرصتی است برای خرید طلای داخلی. من خودم همیشه خرید طلا را نسبت به دلار و سایر بازارها ترجیح می‌دهم؛ هم سود افزایش نرخ دلار را خواهید داشت و هم از سود افزایش انس طلای جهانی بهره می‌برید.



یکی دیگر از کسانی که این روزها پول‌های نقد خود را به طلا و سکه تبدیل کرده است، می‌گوید: سکه تا 9میلیون تومان هم بالا می‌رود. شاید حتی تا بالای 10میلیون تومان هم برسد. او درباره اینکه چرا در بورس سرمایه‌گذاری نکرده است، می‌گوید: بورس فایده ندارد. به‌نظرم خیلی زود سقوط خواهد کرد. می‌گوید: درست است که الان 7میلیون و 600هزار تومان می‌خرم اما شک ندارم باز هم سود می‌کنم. الان وقت نگه‌داشتن پول نقد نیست. یا باید آن را تبدیل به طلا و سکه کنی یا ارز. نمی‌دانم اینهایی که می‌گویند قیمتش پایین می‌آید طبق چه تحلیلی حرف می‌زنند. اگر هم پایین بیاید فوقش برای چند روز است. از پیرزن‌ها بپرسید، هیچ وقت از  خرید طلا ضرر نکرده‌اند.  از کرونا و تأثیر آن بر اقتصاد جهانی و افزایش قیمت انس جهانی که بگذریم، عده‌ای از فعالان بازار اعتقاد دارند که یکی از علت‌های افزایش ناگهانی قیمت سکه، عرضه آن در بازار سهام بود. اختلاف قیمت آنچه در بازار سهام ارائه می‌شد با بازار واقعی باعث شده بود عده‌ای سکه را از بازار اصلی بخرند و آن را با قیمتی بالاتر در بازار سهام بفروشند. بعد از آنکه عرضه سکه در بورس متوقف شد، این انتظار می‌رفت که التهابات سکه کاهش یابد اما تا اواسط خرداد نیز این اتفاق رخ نداد و نشان داد که عامل مهم در افسارگسیختگی قیمت‌های طلا و سکه، همان افزایش نرخ ارز و افزایش قیمت طلای جهانی است.
بیشتر پیش‌بینی‌ها درباره قیمت‌ها معمولاً نمی‌تواند دقیق باشد و حتی معمولاً ارزش چندانی ندارد. فاکتورهای بسیار زیادی در بازار دخیل‌اند که از دست کارشناسان و تحلیل‌گران خارج هستند و حتی کارکشته‌ترین‌ها نیز می‌توانند حدس‌های نادرسی در این‌باره بزنند. درباره فاکتورهای داخلی که هرگز نمی‌توان با اطمینان سخن گفت. نرخ انس جهانی نیز به مسائلی چون قیمت دلار آمریکا، میزان سرمایه‌گذاری‌ها، سیاست‌های بانک‌های مرکزی دنیا، رکودهای اقتصادی و حتی عرضه معادن جدید طلا وابسته است. تحلیل‌های جهانی نشان می‌دهد که تأثیر همه این فاکتورها در سال2020 بر بازار طلا افزایشی خواهد بود و به‌احتمال زیاد با توجه به بحران اقتصاد جهانی، قیمت انس که امروز بیش از 1700دلار است تا 2000دلار نیز پیش خواهد رفت. طبق گزارش وب‌سایت گلدسیلور، در سال2021 قیمت انس طلا از این میزان نیز بالاتر خواهد رفت.


افزایش تقاضا برای طلا
نادر بذرافشان ـ دبیر اتحادیه طلای تهران



 آنطور که مشخص است نمی‌توان حالا به‌طور دقیق پیش‌بینی کرد که تا پایان سال در مورد نرخ طلا و سکه چه اتفاقی رخ می‌دهد. اما براساس شواهد می‌توان برخی احتمال‌هایی را مطرح کرد. قیمت طلا در ایران از 2فاکتور پیروی می‌کند؛ یکی قیمت انس جهانی و دیگری قیمت دلار. در ماه‌های گذشته پیش‌بینی‌های جهانی این بود که قیمت انس جهانی تا پایان سال2020 به 1800دلار برسد اما کرونا و بحران‌های اقتصادی باعث شد که الان قیمت انس به بیش از 1700دلار برسد. در نتیجه تحلیل‌های جدیدتر اینطور پیش‌بینی می‌کنند که قیمت هر انس طلای جهانی تا پایان سال به 2هزار دلار هم برسد. با توجه به این موضوع، احتمال افزایش قیمت طلای داخلی حتی بیش از آنچه تا امروز اتفاق افتاده، وجود دارد.
همانطور که می‌دانید میزان تقاضا در بازار فاکتور دیگری است که در قیمت‌ها اثرگذار است. کنترل‌ها و نظارت‌هایی که از سوی دولت انجام می‌شود نیز بر کاهش یا افزایش تقاضا اثرگذار است. به‌طور کلی از ابتدای سال99 شاهد افزایش تقاضا برای طلا و سکه بودیم. علت این موضوع ورود سکه به بازار سهام بود. در شرایط قرنطینه و کرونا مردم به خرید سکه از بورس به شکل آنلاین‌ رو آوردند و تفاوت قیمت سکه در بازار سهام و بازار رسمی باعث شد که این کار از اواسط اردیبهشت‌ماه متوقف شود. اگر بانک مرکزی به درستی بر بازار نظارت کند و قیمت انس طلا در دنیا به همان روال طبیعی پیش‌بینی شده افزایش یابد، قیمت طلا در ایران نیز طبق روال طبیعی افزایش می‌یابد. با این حال بازار ایران هرگز قابل پیش‌بینی دقیق نیست. قبل از عید قیمت سکه به 6میلیون تومان رسید و همه انتظار داشتند بعد از ایام نوروز و قرنطینه قیمت‌ها ریزش یابد اما قیمت طلا افزایش داشت. نگرانی‌های مردم نیز همیشه به وضعیت دامن می‌زند. ایران اقتصاد باثباتی ندارد. در نتیجه نگرانی مردم از این بی‌ثباتی باعث می‌شود تقاضا برای طلا در دوره‌هایی افزایش یابد. مردم کاهش ارزش پول ریالی را به چشم می‌بینند، در نتیجه این بی‌ثباتی به افزایش تقاضا دامن می‌زند. ثبات در اقتصاد و کنترل قیمت ارز از عواملی هستند که می‌توانند بازار داخلی طلا را کنترل کنند.


 افسارگسیختگی
عامل مهم در افسارگسیختگی قیمت‌های طلا و سکه، همان افزایش نرخ ارز و افزایش قیمت طلای جهانی است