کرونا؛ مصیبت یا نعمت؟

ضرب‌المثل‌ها نمودار تجربه، تفکر و فرهنگ ملت‌ها و دارای ریشه‌ای قدیمی هستند. چندی قبل، کتاب ضرب‌المثل‌های انگلیسی به همت دانشگاه معتبر آکسفورد به دستم رسید. تقریبا در تمام موارد مشابه فارسی برای آن‌ها داریم. این موضوع را برای یک دوست انگلیسی تعریف کردم. گفت: «عقل و درایت جهانی است». یک ضرب‌المثل انگلیسی می‌گوید: «هر لکه ابر هر قدر هم سیاه باشد، لبه‌اش درخشان و نقره‌ای است». یعنی هر مصیبتی هر اندازه گران، جنبه خوشایند هم دارد. از زیان‌های ناشی از کرونا که شروع کنیم باید گفت هیچ چیز ارزش جان انسان را ندارد. کرونا در زمان نوشتن این جملات، بیش از 2 میلیون انسان را مبتلا کرده و تعداد مبتلایان در حال افزایش است.  قطع ارتباط انسان‌ها، جلوگیری از مسافرت‌ها و قطع دیدوبازدیدهای معمول، از خسارات روانی شیوع کرونا ست. رکود اقتصاد در جهان نیز زندگی را بر مردم تلخ و تلخ‌تر می‌کند. موسسات آموزشی از دبستان تا دانشگاه نیز تعطیل شد که خسارات زیادی به سیستم آموزشی کشورها وارد می‌کند. فاجعه دیگر که خوشبختانه برطرف شد، قطع چاپ روزنامه‌های کاغذی و توقف اطلاع‌رسانی همگانی بود.  جدای از موارد فوق، ماجرای کرونا سراسر نعمت است. چون یک دنیای دیوانه ثروت و تلاش بیهوده و طاقت‌‌فرسا را که بطور جنون‌آمیز در حال سقوط بود، به آرامش دعوت کرد. قلب به این دلیل 100 سال بدون وقفه کار می‌کند که در هر 100 دقیقه 70 دقیقه استراحت می‌کند. کرونا نیز به جهان و جهانیان فرصت استراحت داد.  اعلام شد برای نخستین‌بار جو زمین نفس می‌کشد، چون میزان منوکسید و دی‌اکسید کربن در هوا کاهش یافته و مصرف سوخت‌های فسیلی کمتر شده است. کشورهای عضو و غیر عضو اوپک نیز تصویب کردند در روز 10 میلیون بشکه کمتر نفت تولید شود. چون تقاضا برای نفت وجود ندارد. تصور کنید تاثیر این اندازه کاهش مصرف گازهای گلخانه‌ای بر کره زمین چیست؟ به دلیل کاهش مصرف CFC (کلرو فلورو کربن) لایه ازن در حال ترمیم است. سوراخ شدن لایه ازن موجب ورود اشعه ماوراء بنفش به زمین و ابتلای انبوهی از ساکنان آمریکای جنوبی به سرطان شد.  مصرف آب اما در ایران افزایش یافته و مردم باید شیوه مصرف آب را آموزش ببینند. اگر شیر آب به میزان 20 ثانیه برای شستن دست‌ها باز باشد حدود 20 لیتر آب مصرف می‌شود و اگر آب فقط در پایان شستشو مصرف شود 3 لیتر آب مصرف شده است. مسافرت کمتر هم موجب تمیز شدن جاده‌ها و رودخانه‌ها و بسترهای طبیعی همچون مراتع و جنگل‌ها شد. مصرف‌گرایی ایرانی‌ها نیز کاهش یافت. کرونا به ما فهماند زندگی چقدر کوتاه است. نشان داد که چقدر ضعیف هستیم و می‌توانیم با یک ویروس که دیده هم نمی‌شود نابود شویم.  نوروز امسال اما کابوس «چهارشنبه سوری» نبود. بوی باروت هم فضای تهران را پر نکرد. پرندگان بیشماری به دلیل صدای انفجارهای چهارشنبه سوری سکته قلبی می‌کردند و روز بعد لاشه‌شان در پارک‌ها پیدا می‌شد. سال گذشته 21 پرنده تنها در یک پارک نابود شدند. مصیبت سیزده هم که هرسال به انهدام و ریختن حجم زیادی زباله در طبیعت می‌انجامید، دامان طبیعت را نگرفت. جالب آنکه بعد از حدود 75 سال از زمان جنگ جهانی دوم تاکنون، رشته کوه‌های هیمالیا نخستین بار از فاصله 254 کیلومتری بدون چشم مسلح رویت شد. این موارد نقاط مثبت ظهور کرونا ست. اما هنوز مشکل است فواید و مضرات کرونا را در یک ترازو قرار داد و  گفت، کرونا مصیبت است یا نعمت؟